Zapraszamy do zapoznania się z jądrowymi wiadomościami ze świata z 27 sierpnia 2021 r.
Materiał informacyjny
opracowany przez Departament Energii Jądrowej
Ministerstwa Klimatu i Środowiska
27 sierpnia 2021 r.
BIEŻĄCY PRZEGLĄD WYDARZEŃ W ENERGETYCE JĄDROWEJ NA ŚWIECIE
RAPORT OECD O DŁUGOTERMINOWEJ EKSPLOATACJI ELEKTROWNI JĄDROWYCH W sierpniu br. międzynarodowa agencja NEA ogłosiła raport z państw OECD pt. „Długoterminowa eksploatacja elektrowni jądrowych a strategie dekarbonizacji”. Istniejąca flota elektrowni jądrowych pozostaje największym niskoemisyjnym źródłem wytwarzania energii elektrycznej w krajach OECD. W 2021 r. średnia elektrownia jądrowa działała już od 31 lat, a około 30 % reaktorów na całym świecie działało już w warunkach eksploatacji długoterminowej. Długoterminowa eksploatacja tego istniejącego potencjału jądrowego będzie miała w najbliższej dekadzie zasadnicze znaczenie dla utrzymania założonych celów w zakresie dekarbonizacji. FIŃSKIEMU REAKTOROWI OLKILUOTO 3 GROZI KOLEJNE OPÓŹNIENIE Rozpoczęcie pracy reaktora jądrowego Olkiluoto 3 w Finlandii zostało przesunięte o kolejne trzy miesiące, a pełna produkcja energii elektrycznej zaplanowana jest na czerwiec 2022 roku, poinformował operator TVO w oświadczeniu wydanym późnym wieczorem w piątek. FRANCJA PODPISUJE WARTĄ MILIARD EURO UMOWĘ NA ZWROT ODPADÓW NUKLEARNYCH DO NIEMIEC Francuska grupa atomowa Orano podpisała kontrakt o wartości ponad 1 mld euro na zwrot do Niemiec do końca 2024 roku wysokoaktywnych odpadów nuklearnych przetworzonych we Francji. ROSYJSKIE ELEKTROWNIE ATOMOWE UBEZPIECZONE NA 27 MLD DOLARÓW Rosenergoatom, należący do działu elektroenergetycznego rosyjskiego państwowego koncernu jądrowego Rosatom, ubezpieczy wszystkie krajowe elektrownie jądrowe (EJ) od ryzyk katastroficznych na kwotę 2 bln rubli (27 mld dolarów). Sogaz został zwycięzcą przetargu, jak wynika z protokołu z posiedzenia komisji przetargowej, zamieszczonego na rządowej stronie internetowej poświęconej zamówieniom publicznym. IAEA I JAPONIA ROZPOCZYNAJĄ PROJEKT MONITOROWANIA WYPUSZCZANIA WODY W FUKUSHIMIE Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA) i Japonia uzgodniły, że we wrześniu rozpoczną realizację przeglądu bezpieczeństwa na miejscu w zakresie wypuszczania wody w elektrowni Fukushima Daiichi. |
1. RAPORT OECD O DŁUGOTERMINOWEJ EKSPLOATACJI ELEKTROWNI JĄDROWYCH
W sierpniu br. międzynarodowa agencja NEA ogłosiła raport z państw OECD pt. „Długoterminowa eksploatacja elektrowni jądrowych a strategie dekarbonizacji”. Istniejąca flota elektrowni jądrowych pozostaje największym niskoemisyjnym źródłem wytwarzania energii elektrycznej w krajach OECD. W 2021 r. średnia elektrownia jądrowa działała już od 31 lat, a około 30 % reaktorów na całym świecie działało już w warunkach eksploatacji długoterminowej. Długoterminowa eksploatacja tego istniejącego potencjału jądrowego będzie miała w najbliższej dekadzie zasadnicze znaczenie dla utrzymania założonych celów w zakresie dekarbonizacji.
Na koniec 2020 roku ponad 100 reaktorów jądrowych na całym świecie pracowało po upływie początkowych 40-letnich okresów obowiązywania zezwoleń, a ponad 30% floty jądrowej było uznawane za pracujące w warunkach eksploatacji długoterminowej, zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi. W oparciu o doświadczenia eksploatacyjne starszych elektrowni oczekuje się, że w najbliższej dekadzie rola eksploatacji długoterminowej wzrośnie, ponieważ średni wiek światowej floty jądrowej przekroczy 30 lat, a coraz więcej krajów zobowiąże się do realizacji bardziej ambitnych celów w zakresie redukcji emisji dwutlenku węgla. Wartość przedłużenia zezwoleń wykracza jednak poza wymiar dekarbonizacji. Zrównoważona transformacja energetyczna dotyczy jednocześnie: i) ochrony środowiska; ii) ekonomii i przystępności cenowej; oraz iii) bezpieczeństwa energetycznego i niezawodności dostaw energii elektrycznej - czyli tak zwanego "potrójnego dylematu energetycznego". Energia jądrowa, a w szczególności przedłużanie zezwoleń, sprawdza się dobrze we wszystkich tych trzech wymiarach.
Z raportu wynika szereg kluczowych zaleceń dla tworzenia polityk w zakresie długoterminowej eksploatacji elektrowni jądrowych: 1. Utrzymanie istniejących mocy niskoemisyjnych. 2. Rozszerzenie bazy technicznej informacji na temat mechanizmów starzenia się i zarządzania nimi. 3. Wspieranie nowych technologii i ulepszeń elektrowni. 4. Wspieranie współpracy w celu wykorzystania szerokiego doświadczenia przemysłowego. 5. Utrzymanie zdolności łańcucha dostaw i wiedzy specjalistycznej w dziedzinie jądrowej na wszystkich poziomach. 6. Tworzenie długoterminowych i przewidywalnych planów przemysłowych. 7. Reforma regulacji rynku w celu zapewnienia odpowiedniego wynagrodzenia za wartość systemową długoterminowej eksploatacji.
Źródło: https://www.oecd-nea.org/jcms/pl_60310?utm_source=mnb&utm_medium=email&utm_campaign=JustPublished
2. FIŃSKIEMU REAKTOROWI OLKILUOTO 3 GROZI KOLEJNE OPÓŹNIENIE
Rozpoczęcie pracy reaktora jądrowego Olkiluoto 3 w Finlandii zostało przesunięte o kolejne trzy miesiące, a pełna produkcja energii elektrycznej zaplanowana jest na czerwiec 2022 roku, poinformował operator TVO w oświadczeniu wydanym późnym wieczorem w piątek.
"Teollisuuden Voima Oyj (TVO) otrzymał dodatkowe informacje od dostawcy elektrowni, konsorcjum Areva-Siemens, że regularna produkcja energii elektrycznej z jednostki elektrowni OL3 EPR zostanie dodatkowo przesunięta o trzy miesiące z powodu przedłużających się prac remontowych i kontrolnych turbiny" - podało TVO.
Pierwsza produkcja energii elektrycznej z reaktora, który ma moc 1,6 gigawata (GW), jest obecnie planowana na luty, a regularna produkcja energii elektrycznej ma się rozpocząć w czerwcu przyszłego roku. Olkiluoto 3 miało zostać ukończone w 2009 roku, ale projekt napotkał na szereg przeszkód.
W marcu tego roku fiński urząd bezpieczeństwa jądrowego (STUK) wydał pozwolenie na rozpoczęcie załadunku paliwa, wspierając plan rozpoczęcia produkcji energii elektrycznej w październiku. Jednak TVO pod koniec lipca przesunęło tę datę na listopad, aby umożliwić dodatkowe prace związane z remontem i kontrolą turbin, a obecnie wskazuje luty jako przewidywany termin uruchomienia elektrowni.
W Finlandii działają cztery reaktory jądrowe. Olkiluoto 3 będzie pierwszym nowym obiektem jądrowym od czterech dekad, a fińsko-rosyjskie konsorcjum obecnie jest również w trakcie realizacji drugiego tego typu projektu.
3. FRANCJA PODPISUJE WARTĄ MILIARD EURO UMOWĘ NA ZWROT ODPADÓW NUKLEARNYCH DO NIEMIEC
Francuska grupa atomowa Orano podpisała kontrakt o wartości ponad 1 mld euro na zwrot do Niemiec do końca 2024 roku wysokoaktywnych odpadów nuklearnych przetworzonych we Francji.
Orano ogłosiło w czwartek, że pakiet umów pomiędzy firmami energetycznymi PreussenElektra, RWE, ENBW i Vattenfall sformalizował wstępne porozumienie zawarte w czerwcu przez rządy Francji i Niemiec.
Niemieckie przedsiębiorstwa energetyczne od 44 lat wysyłają zużyte paliwo jądrowe do Normandii w celu recyklingu. Konwoje pociągów przewożące odpady były regularnie blokowane przez aktywistów ekologicznych, z których część przykuwała się łańcuchami do torów.
Drażliwa kwestia
Zgodnie z umową, która została zawarta po latach trudnych negocjacji, zwracane będą nie niemieckie odpady średniego poziomu, ale francuskie odpady wysokiego poziomu z elektrowni EDF.
Według Orano oznacza to, że potrzeba mniej objętości i mniej czasu, aby wysłać ten sam poziom odpadów radioaktywnych z powrotem do Niemiec. "Pod względem masy i radioaktywności, to nic nie zmienia", powiedział Orano w oświadczeniu, opisując umowę jako "dość powszechną praktykę równoważności".
W ciągu najbliższych trzech lat z zakładu Orano w La Hague w Normandii ma zostać przetransportowany do Niemiec jeden pociąg składający się ze 100 kontenerów przewożących zużyte paliwo jądrowe. Zgodnie z francuskim prawem, odpady jądrowe, które trafiają do Francji w celu przetworzenia, nie mogą pozostać w tym kraju. Niemcy nie mają jednak rozwiązania w zakresie długoterminowego zarządzania i przechowywania materiałów radioaktywnych.
4. ROSYJSKIE ELEKTROWNIE ATOMOWE UBEZPIECZONE NA 27 MLD DOLARÓW
Rosenergoatom, należący do działu elektroenergetycznego rosyjskiego państwowego koncernu jądrowego Rosatom, ubezpieczy wszystkie krajowe elektrownie jądrowe (EJ) od ryzyk katastroficznych na kwotę 2 bln rubli (27 mld dolarów). Sogaz został zwycięzcą przetargu, jak wynika z protokołu z posiedzenia komisji przetargowej, zamieszczonego na rządowej stronie internetowej poświęconej zamówieniom publicznym.
Rosenergoatom zapłaci ubezpieczycielowi składkę ubezpieczeniową w wysokości 3 mld rubli (40,5 mln USD). Polisa ubezpieczeniowa obejmuje stratę, uszkodzenie ubezpieczonego mienia w wyniku oddziaływania promieniowania, pożaru, uderzenia pioruna lub eksplozji.
Zgodnie z zamieszczonym projektem umowy ubezpieczeniowej, ubezpieczeniem objęte jest całe mienie elektrowni jądrowych należących do Rosenergoatomu, które ma być zaliczone do środków trwałych.
Za przypadek ubezpieczeniowy uznaje się utratę, uszkodzenie ubezpieczonego mienia w wyniku oddziaływania promieniowania, pożaru, uderzenia pioruna, eksplozji, katastrofy pilotowanego samolotu, jego części lub ładunku, trzęsienia ziemi, wybuchu wulkanu, huraganu, trąby powietrznej, burzy, tajfunu i innych klęsk żywiołowych, bezprawnego działania osób trzecich, terroryzmu, sabotażu, awarii maszyn i urządzeń oraz cyberataków. Ubezpieczenie będzie obowiązywało od 1 września 2021 r. do 31 sierpnia 2023 r.
Źródło: https://tass.com/economy/1328737
5. IAEA I JAPONIA ROZPOCZYNAJĄ PROJEKT MONITOROWANIA WYPUSZCZANIA WODY W FUKUSHIMIE
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA) i Japonia uzgodniły, że we wrześniu rozpoczną realizację przeglądu bezpieczeństwa na miejscu w zakresie wypuszczania wody w elektrowni Fukushima Daiichi.
Urzędnicy IAEA udadzą się do Japonii na spotkania na miejscu, aby omówić plany i działania dotyczące zrzutu wody, jak uzgodniono podczas spotkania dyrektora generalnego IAEA Rafaela Mariano Grossi i japońskiego ministra gospodarki, handlu i przemysłu Hiroshi Kajiyamy w dniu 19 sierpnia.
Japonia ogłosiła swoją podstawową politykę w kwietniu 2021 r., aby w ciągu około dwóch lat zrzucić oczyszczoną wodę do morza. Wkrótce po tym ogłoszeniu Japonia zwróciła się z prośbą o pomoc do IAEA, a Agencja ją zaakceptowała. Wizyta Agencji będzie pierwszą z serii misji w nadchodzących latach, ponieważ wypełnia ona swoje zobowiązanie do wspierania Japonii przed, w trakcie i po usunięciu wody. Oczekuje się, że cała operacja będzie trwała przez dziesięciolecia.
"Dzisiejsza wizyta ministra jest ważnym krokiem w naszych przygotowaniach do wsparcia Japonii przy zrzucie wody" - powiedział 19 sierpnia dyrektor generalny IAEA Rafael Mariano Grossi. "Zaproszenie Japonii do złożenia przez Agencję pierwszej wizyty na miejscu na tak wczesnym etapie, zwłaszcza w czasie trwającej pandemii, pokazuje ich gotowość do przeprowadzenia całej operacji w sposób bezpieczny i przejrzysty. Te spotkania i działania na miejscu pomogą zbudować pewność, że zrzut odbywa się zgodnie z międzynarodowymi standardami bezpieczeństwa, których celem jest ochrona ludzi i środowiska."
Podczas pierwszej wizyty we wrześniu, wyżsi urzędnicy IAEA spotkają się z japońskimi urzędnikami i ekspertami technicznymi w Tokio i Fukushimie. Zapoczątkuje to realizację projektu IAEA, którego celem jest ocena, czy zrzut jest przeprowadzany bez negatywnego wpływu na ludzi i środowisko.
Minister Kajiyama z zadowoleniem przyjął to wydarzenie jako najnowsze w długiej historii wsparcia IAEA dla Japonii. "IAEA prowadzi szeroką współpracę z Japonią w zakresie naszych wysiłków zmierzających do uporania się z następstwami awarii w Fukushima Daiichi. Agencja będzie odgrywać istotną rolę w przeglądzie i monitorowaniu bezpiecznej realizacji naszego planu odprowadzania oczyszczonej wody do morza".
W lipcu 2021 roku Agencja i Japonia uzgodniły zakres pomocy technicznej, która ma zostać udzielona. IAEA dokona przeglądu planów i działań kraju pod kątem międzynarodowych standardów bezpieczeństwa oraz pomoże w monitorowaniu środowiskowym wpływu uwolnienia wody na wodę morską, osady morskie i ryby w pobliżu elektrowni Fukushima Daiichi. Powołano grupę zadaniową IAEA w celu wdrożenia szczegółowego programu działań. Ta grupa zadaniowa obejmuje wsparcie techniczne ze strony uznanych na arenie międzynarodowej ekspertów z państw członkowskich, w tym członków z regionu, pracujących pod zwierzchnictwem Sekretariatu IAEA.
Od 2011 r. Agencja zapewnia pomoc techniczną, aby dalej wspierać wysiłki Japonii w takich dziedzinach jak monitorowanie promieniowania, remediacja, zarządzanie odpadami i ich likwidacja. IAEA podała, że podczas ostatniego spotkania obie strony omówiły również trwający obecnie piąty międzynarodowy przegląd partnerski japońskiego średnio- i długoterminowego planu działania na rzecz likwidacji elektrowni jądrowej Fukushima Daiichi należącej do Tepco oraz zgodziły się na wzmocnienie współpracy w zakresie rozwoju zasobów ludzkich w dziedzinie energetyki jądrowej i informowania społeczeństwa o energii jądrowej.
Opracowano w DEJ na podstawie: NEA, Reuters, RFI, Tass, NEI