Polski Atom

1. USA przetestuje statek kosmiczny napędzany energią jądrową do 2027 roku

Jak poinformował szef amerykańskiej agencji kosmicznej, w celu stworzenia bardziej wydajnej metody wysyłania astronautów na Marsa, Stany Zjednoczone planują do 2027 roku przetestować silnik statku kosmicznego napędzany rozszczepieniem jądra atomowego. Ponadto podczas konferencji w National Harbor w Maryland administrator NASA Bill Nelson powiedział, że NASA będzie współpracować z wojskową agencją badań i rozwoju DARPA, w celu opracowania termicznego napędu jądrowego i uruchomienia go w przestrzeni kosmicznej już w 2027 roku.

Amerykańska agencja kosmiczna od dziesięcioleci bada koncepcję termicznego napędu jądrowego, który wprowadza ciepło z reaktora rozszczepiającego jądra atomu do wodorowego materiału pędnego w celu zapewnienia ciągu, uważanego za znacznie bardziej wydajny niż tradycyjne silniki rakietowe oparte na reakcjach chemicznych. Specjaliści NASA postrzegają termiczny napęd jądrowy jako kluczowy dla wysłania ludzi poza Księżyc i głębiej w przestrzeń kosmiczną. Jak twierdzą inżynierowie, podróż na Marsa z Ziemi przy użyciu tej technologii mogłaby trwać około czterech miesięcy zamiast dziewięciu miesięcy przy użyciu konwencjonalnego silnika.

Znacznie skróciłoby to czas, w którym astronauci byliby narażeni na promieniowanie z głębokiej przestrzeni kosmicznej, a także wymagałoby mniejszej ilości zapasów, takich jak żywność i inne ładunki, podczas podróży na Marsa.

Amerykańska Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych w Obszarze Obronności (DARPA) w 2021 roku przyznała fundusze General Atomics, Lockheed Martin i firmie kosmicznej Jeffa Bezosa Blue Origin na badanie projektów reaktorów jądrowych i statków kosmicznych. Około marca agencja wybierze firmę, która zbuduje atomowy statek kosmiczny do testów w 2027 roku. Budżet wspólnego projektu NASA i DARPA wynosi 110 milionów dolarów na rok fiskalny 2023 i oczekuje się, że do 2027 roku zwiększy się o setki milionów dolarów.

 

2. Misje MAEA ustanowione we wszystkich elektrowniach jądrowych na Ukrainie

Zespoły ekspertów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej ds. bezpieczeństwa jądrowego zostały rozmieszczone w ukraińskich elektrowniach jądrowych i na terenie Czarnobyla. Ich planowana długoterminowa obecność w tych obiektach oznacza znaczne rozszerzenie wysiłków MAEA mających na celu pomoc w zmniejszeniu ryzyka poważnej awarii jądrowej podczas trwającego w tym kraju konfliktu.

 

3. Amerykański regulator kończy pierwsze postępowanie w sprawie certyfikacji projektu SMR

Amerykańska Komisja Dozoru Jądrowego (NRC) wydała ostateczną decyzję w sprawie certyfikacji małego reaktora modułowego (SMR) firmy NuScale Power, co czyni go siódmym projektem reaktora - i pierwszym SMR - dopuszczonym przez regulatora do użytku w USA.

Ostateczne rozporządzenie jest ostatnim etapem procesu certyfikacji projektu, który pozwala przedsiębiorstwu odwołać się do projektu przy ubieganiu się o łączne zezwolenie na budowę i eksploatację elektrowni jądrowej w dowolnym miejscu w USA. Przed rozpoczęciem budowy należy jeszcze zakończyć procedury licencyjne dla poszczególnych lokalizacji i uzyskać łączną licencję na budowę i eksploatację.

NRC w marcu 2018 roku zaakceptowała wniosek NuScale o certyfikację projektu elektrowni składającej się z maksymalnie 12 modułów energetycznych o mocy 50 MWe. W sierpniu 2020 roku regulator wydał ostateczny przegląd techniczny, a Komisja NRC głosowała za certyfikacją projektu w lipcu 2022 roku. Firma NuScale Power podniosła następnie moc bloku energetycznego do 77MWe i złożyła wniosek o zatwierdzenie przez NRC konfiguracji 6 jednostek opartej na poprawionym projekcie. Elektrownia SMR firmy NuScale jest znana jako VOYGR od grudnia 2021 roku.

Prezes i dyrektor generalny NuScale Power, John Hopkins, określił regulację jako "historyczną" i docenił rolę Departamentu Energii USA (DOE), który od 2014 r. przekazał ponad 600 mln USD na wsparcie projektowania, licencjonowania i lokalizacji VOYGR i innych krajowych koncepcji SMR.

Współzałożyciel Greenpeace Patrick Moore, obecnie dyrektor bezstronnej fundacji edukacyjnej CO2 Coalition, podzielił się wiadomościami na Twitterze, określając je jako "rewolucyjne". Ostateczna decyzja wchodzi w życie 21 lutego 203 r.

 

4. Porozumienie w sprawie lokalizacji zakładu demonstracyjnego First Light Fusion, planowane rozpoczęcie budowy w 2024 r.

Brytyjski Urząd Energii Atomowej (UKAEA) i First Light Fusion podpisały umowę w sprawie projektowania i budowy zakładu, w którym zostanie umieszczony nowy demonstrator przyrostu energii netto, pod nazwą Machine 4, w kampusie Culham w Oxfordshire.

Fuzja jądrowa to proces, w którym dwa lekkie jądra łączą się, tworząc jedno cięższe jądro, uwalniając dużą ilość energii. Metoda First Light wykorzystuje tę samą fizykę sprawdzoną w zeszłym miesiącu przez National Ignition Facility (NIF) w Lawrence Livermore National Laboratory w USA, ale "łączy ją z unikalnym podejściem, które polega na wystrzeleniu pocisku w stronę granulatu paliwowego, aby zmusić go do fuzji i wytworzenia energii".

Machine 4 nie jest przeznaczona do generowania energii, ale pomoże rozwinąć technologię potrzebną do przyszłych elektrowni wykorzystujących energię fuzji bezwładnościowej. First Light twierdzi, że "będzie miał zmagazynowaną energię elektryczną około 100 mega dżuli, z możliwością wystrzeliwania pocisków z prędkością 60 km na sekundę. Ta prędkość przy uderzeniu w cel zostanie przyspieszona do około 200 km na sekundę, w wyniku zastosowania przez First Light ekskluzywnej technologii wzmacniacza. Wzmacniacz skupia energię pocisku na paliwie termojądrowym, zarówno zwiększając ciśnienie przy uderzeniu, aby dostarczyć je do paliwa, jak i kształtując fale w celu wytworzenia implozji sferycznych". Obecna Maszyna 3 wystrzeliwuje pocisk z prędkością około 20 km na sekundę.

Inna brytyjska firma zajmująca się fuzją, Tokamak Energy, zamierza zbudować demonstrator fuzji do 2026 roku, a prototypową instalację fuzji we "wczesnych latach 2030". Budowa ma się rozpocząć w 2024 r., choć nie ustalono jeszcze miejsca budowy. W listopadzie firma poinformowała World Nuclear News, że jej obecny obiekt w Oxfordshire - niedaleko kampusu UKAEA - nie jest wystarczająco duży i rozważa inne możliwości w tym samym rejonie. UKAEA prowadzi badania nad energią termojądrową w imieniu rządu brytyjskiego, nadzorując krajowy program fuzji, w tym eksperyment MAST Upgrade (Mega Amp Spherical Tokamak), jak również goszcząc JET - Joint European Tourus - w Culham, który jest obsługiwany przez naukowców z całej Europy.

UKAEA opracowuje własny projekt elektrowni termojądrowej z planami budowy prototypu znanego jako STEP (Spherical Tokamak for Energy Production) w West Burton w Nottinghamshire, który ma zacząć działać do 2040 roku.

 

Opracowano w DEJ na podstawie: WNN, Reuters, MAEA