Polski Atom

Materiał informacyjny
opracowany przez Departament Energii Jądrowej
Ministerstwa Klimatu i Środowiska
29 listopada 2021 r.

BIEŻĄCY PRZEGLĄD WYDARZEŃ W ENERGETYCE JĄDROWEJ NA ŚWIECIE

BORIS JOHNSON PRZECIWKO NADMIERNEMU WPŁYWOWI „KRAJÓW POTENCJALNIE WROGICH”

Premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson odpowiadając w parlamencie na pytanie o plany nowych reaktorów jądrowych stwierdził, że jest przeciwny nadmiernemu wpływowi potencjalnie wrogich krajów na krytyczną infrastrukturę krajową, taką jak planowana elektrownia jądrowa Sizewell C, ale nie chce wykluczyć wszystkich chińskich inwestycji z kraju.

Zapytany o rolę chińskiej państwowej firmy energetycznej w planowanej budowie reaktora w Sizewell C – oraz o to, jak zostanie ona usunięta z tego projektu jądrowego z powodu obaw o bezpieczeństwo narodowe – Johnson unikał szczegółów, ale powiedział: „nie chcemy nadmiernego wpływu potencjalnie wrogich krajów na naszą krytyczną infrastrukturę krajową i dlatego podjęliśmy taką decyzję”.

Dodał: „To, czego nie chcę robić, to bezmyślne odrzucanie wszystkich chińskich inwestycji w tym kraju lub minimalizowanie znaczenia stosunków handlowych z Chinami”.

EDF i China General Nuclear (CGN) są współwłaścicielami projektu budowy EJ Sizewell C, posiadając odpowiednio 80% i 20% udziałów, chociaż Financial Times donosił wcześniej, że rząd chce usunąć CGN z powodu obaw o bezpieczeństwo narodowe.

W parlamencie sekretarz ds. biznesu w gabinecie cieni Matthew Pennycook powiedział Johnsonowi, że z przeprowadzonego zintegrowanego przeglądu działań rządu wynika, iż państwo chińskie stanowi „systemowe wyzwanie dla naszego bezpieczeństwa narodowego”, a premier dał jasno do zrozumienia, że jeśli chodzi o Chiny, musimy pozostawać czujni na naszą krytyczną infrastrukturę krajową.

„Czy premier może zatem jednoznacznie dzisiaj potwierdzić, że plany dotyczące posiadania i eksploatacji przez China General Nuclear własnej elektrowni jądrowej w Bradwell B w Essex zostały porzucone i wyjaśnić Izbie dokładnie, jak i kiedy jego rząd zamierza usunąć CGN z projektu jądrowego Sizewell C?"

Johnson powiedział, że w sprawie Bradwell B – gdzie CGN ma zamiar zbudować elektrownię jądrową chińskiej konstrukcji Hualong One – „będzie więcej informacji w nadchodzącej przyszłości”.

Projekt Sizewell C dotyczący budowy dwóch reaktorów EPR jest przedmiotem negocjacji między francuskim państwowym przedsiębiorstwem energetycznym EDF a rządem.

Pennycook powiedział później na Twitterze: „Potrzebujemy pewności co do przyszłości zaangażowania Chin w brytyjską energetykę jądrową i jasności co do tego, jak i kiedy rząd zamierza usunąć chińską kontrolowaną przez państwo firmę z udziału w jakimkolwiek przyszłym projekcie w Wielkiej Brytanii”.

Ustawa o bezpieczeństwie narodowym i inwestycjach, która jest obecnie procedowana w parlamencie, ma dać rządowi dalsze uprawnienia do monitorowania i potencjalnego blokowania wrażliwych inwestycji zagranicznych.

Według The Guardian, Waszyngton mocno naciska na Londyn, aby usunąć Chiny z brytyjskich planów energetyki jądrowej, umieszczając CGN na czarnej liście powołując się na obawy o bezpieczeństwo narodowe i oskarżając go o kradzież technologii wojskowej.

Tymczasem gazeta Times poinformowała, że Chiny zostaną odcięte od przyszłego zaangażowania w budowę nowych elektrowni jądrowych. Informuje, że premier Johnson „odchodzi” od umowy podpisanej w 2016 roku, która obejmowała plany wykorzystania przez CGN własnej technologii reaktora jądrowego w Bradwell B.

W FINLANDII KONTYNUOWANE SĄ PRACE ZIEMNE NA TERENIE PRZYSZŁEJ EJ HANHIKIVI

W elektrowni jądrowej Hanhikivi w północnej Finlandii pozostało do usunięcia około 550 000 metrów sześciennych skał, aby uzyskać ostateczną głębokość wykopu, co planowane jest na przełom roku, poinformowała firma Fennovoima realizująca projekt budowy elektrowni. Prace ziemne zostały wznowione na początku tego roku po kilkuletniej przerwie związanej z rewizją granic przyszłej elektrowni.

Wykop, który zostanie wykorzystany jako fundament wielu budynków elektrowni, ma obecnie 400 metrów długości i 300 metrów szerokości i został wykopany prawie w całości na głębokość dwóch metrów poniżej poziomu morza.

Za roboty ziemne w głównym wyrobisku odpowiada rosyjska firma Titan-2, główny wykonawca EJ Hanhikivi-1. Podwykonawcą jest Metrostav, czeska firma, która pracowała przy budowie metra w Helsinkach.

Wcześniej jesienią Metrostav odpompowała nagromadzoną wodę deszczową z wyrobiska, usunęła resztki miękkiej warstwy gleby i dodatkowo uszczelniła skalne ściany wykopu.

W kwietniu Fennovoima poinformowała, że komercyjna eksploatacja bloku Hanhikvi-1, wyposażonego w rosyjski reaktor WWER-1200, prawdopodobnie rozpocznie się w 2029 roku - rok później niż to wcześniej planowano, a całkowite koszty inwestycji wzrosły z 6,5-7 mld euro do 7-7,5 mld euro.

Fennovoima podała w swoim raporcie rocznym za rok 2020, że jej celem jest uzyskanie pozwolenia na budowę elektrowni w 2021 r. i rozpoczęcie działalności komercyjnej w 2028 r. Teraz ma nadzieję uzyskać pozwolenie na budowę do lata 2022 r., a budowa elektrowni rozpocznie się w 2022 r. latem lub w 2023 r. Rozpoczęcie działalności komercyjnej zaplanowano na rok 2029.

W zaktualizowanym wniosku o pozwolenie na budowę, złożonym w kwietniu, Fennovoima opisała zmiany i postępy, które zaszły w projekcie od czasu złożenia pierwotnego wniosku o licencję w 2015 roku. Fennovoima powiedziała, że zmiany były związane z rozwiązaniami projektowymi, łańcuchem dostaw, kwestiami środowiskowymi oraz ustaleniami dotyczącymi bezpieczeństwa. Niezmienione pozostały natomiast podstawowe zasady funkcjonowania elektrowni.

Fennovoima powiedziała, że postępują również prace w terenie zabezpieczającym budowę Hanhikivi-1 i latem ukończono budowę 10 hal magazynowych oraz otworzono restaurację na 600 miejsc dla personelu.

PODPISANO PIERWSZY KONTRAKT NA UKOŃCZENIE EJ CERNAVODA

W ramach rocznego kontraktu o wartości 8,4 mln CAD (6,6 mln USD) kanadyjska firma Candu Energy przygotuje podstawy licencyjne dla budowy dwóch ciężkowodnych reaktorów ciśnieniowych Candu w rumuńskiej elektrowni jądrowej Cernavoda. Podpisanie umowy zostało uczczone przez rządy Rumunii i Kanady, a także USA.

„Plany budowy dwóch nowych reaktorów jądrowych pokazują, że rząd rumuński, wraz z kilkoma innymi naszymi klientami z sektora publicznego na całym świecie, zdają sobie sprawę, że bezpieczna, niezawodna, przystępna cenowo, niskoemisyjna energia jądrowa jest sposobem, w jaki będziemy zwalczać i ostatecznie wygramy walkę ze zmianami klimatu" - powiedział Ian Edwards, prezes i dyrektor generalny SNC-Lavalin, która jest właścicielem Candu Energy.

Umowa została podpisana z EnergoNuclear, spółką projektową powołaną w celu ukończenia częściowo wybudowanych bloków Candu-6 Cernavoda 3 i 4, przy których prace wstrzymano w 1991 roku.

WEZWANIA DO PONOWNEGO ROZWAŻENIA ZAMKNIĘCIA DIABLO CANYON

Według American Nuclear Society (ANS) przedwczesne wyłączenie jednostek 1 i 2 Diablo Canyon „wyrządzi poważne szkody gospodarce i środowisku Kalifornii”. Zamknięcie ostatniej pozostałej elektrowni jądrowej w Kalifornii spowoduje większą niestabilność sieci i ciągłe przerwy w dostawie prądu, ponieważ Diablo Canyon niezawodnie dostarcza około 10% energii dla stanu. Byli sekretarze ds. energii w USA, Steven Chu i Ernest Moniz, również wezwali do ponownej oceny decyzji o zamknięciu elektrowni.

Pacific Gas and Electric Company w sierpniu 2016 r. ogłosiła plany wyłączenia dwóch ciśnieniowych reaktorów wodnych w EJ Diablo Canyon po wygaśnięciu ich obecnych 40-letnich licencji na eksploatację - w listopadzie 2024 r. na blok 1 i w sierpniu 2025 r. na blok 2.

Prezydent ANS Steven Nesbit i dyrektor generalny Craig Piercy powiedzieli w oświadczeniu z 24 listopada: „Wraz z dalszym osłabianiem kruchej sieci energetycznej Kalifornii, przedwczesne zamknięcie Diablo Canyon pozbawi Kalifornię jej największego bezemisyjnego źródła energii i pogorszy rosnącą zależność stanu od energii elektrycznej z elektrowni na paliwa kopalne, znajdujących się poza stanem”. „Przedwczesna utrata Diablo Canyon spowoduje miliony ton dodatkowych emisji gazów cieplarnianych rocznie, rujnując stanowe i federalne plany dekarbonizacji”.

NNL I DNV ŁĄCZĄ SIŁY, ABY PRZEPROWADZIĆ BADANIA WODORU POCHODZĄCEGO Z ENERGII JĄDROWEJ

Brytyjskie Narodowe Laboratorium Jądrowe i norweska firma DNV zajmująca się zapewnianiem bezpieczeństwa i zarządzaniem ryzykiem nawiązują współpracę w celu zbadania potencjalnego wykorzystania zaawansowanych technologii jądrowych do konwersji brytyjskich sieci gazowych na wodór. Współpraca umożliwi sektorowi jądrowemu i gazowemu głębsze zrozumienie priorytetów oraz ocenę barier i kolejnych kroków w takich aspektach, jak regulacje, bezpieczeństwo, lokalizacja i ekonomia.

Przekształcenie krajowych i regionalnych sieci gazu ziemnego w wodór może być potężnym rozwiązaniem w zakresie dekarbonizacji, poprzez dystrybucję gazu do milionów indywidualnych użytkowników w całym kraju, gdzie można go spalać bez uwalniania dwutlenku węgla, powiedział NNL. „Umożliwi to konsumentom dalsze korzystanie z gazu w domach, firmach i przemyśle w skuteczny sposób, który jest zgodny z celem zera emisji netto.

                                                                     * * *

INNE WIADOMOŚCI

Eksperci UJV Řež z Republiki Czeskiej podpisali długoterminową umowę z egipskim Urzędem Regulacji Jądrowej i Radiologicznej, aby wesprzeć go w licencjonowaniu elektrowni El Dabaa, do której rosyjski Rosatom dostarcza cztery reaktory WWER-1200. UJV Řež zauważył, że udzielił podobnego wsparcia Tureckiemu Urzędowi Energii Atomowej dla elektrowni Akkuyu, kolejnego dużego projektu eksportowego Rosatom WWER-1200.

Rosyjski producent ciężkiego sprzętu Atomenergomash produkuje obecnie komponenty do dziesięciu reaktorów i ma portfel zamówień o wartości 850 mld rubli (11,4 mld USD), jak pokazują wyniki finansowe za rok 2020. Przychody firmy w 2020 roku wyniosły 83 miliardy rubli i były o prawie 10% wyższe niż w 2019 roku.

Kanadyjski ośrodek badań jądrowych Canadian Nuclear Laboratories ogłosił zaproszenie do składania wniosków dotyczących programu „strumienia zdrowia” w ramach inicjatywy Canadian Nuclear Research Initiative. Nowy program ma na celu przyspieszenie rozwoju produkcji w Kanadzie ukierunkowanych radiofarmaceutyków poprzez wspólne projekty badawcze związane z naukami o zdrowiu, radiobiologią i rozwojem izotopów medycznych, zapewniając dostęp do światowej klasy laboratoriów i możliwości badawczych w jego kampusie Chalk River Laboratories.

Opracowano w DEJ na podstawie: WNN, NucNet