Zapraszamy do zapoznania się z jądrowymi wiadomościami ze świata z 5 stycznia 2022 r.
Materiał informacyjny
opracowany przez Departament Energii Jądrowej
Ministerstwa Klimatu i Środowiska
5 stycznia 2022 r.
PRZEGLĄD TYGODNIA W ENERGETYCE JĄDROWEJ NA ŚWIECIE
TRZECIA JEDNOSTKA HUALONG ONE PODŁĄCZONA DO SIECI
Blok nr 6 elektrowni jądrowej Fuqing w chińskiej prowincji Fujian – drugi z dwóch reaktorów Hualong One (HPR1000) w tej lokalizacji – rozpoczął dostarczanie energii elektrycznej do sieci, poinformował koncern China National Nuclear Corporation (CNNC). Pierwsze dwie jednostki Hualong One – Fuqing 5 i Karaczi 2 w Pakistanie – rozpoczęły komercyjną eksploatację w 2021 roku.
CNNC poinformował, że blok został podłączony do sieci o godzinie 22:35 w dniu 1 stycznia. „Wszystkie wskaźniki techniczne spełniają wymagania projektowe, a blok jest w dobrym stanie technicznym, kładąc solidne podwaliny pod późniejszą formalną działalność komercyjną” – dodał koncern w swoim komunikacie.
Rada Państwa wydała zgodę na budowę bloków Fuqing 5 i 6 w kwietniu 2015 r. W maju 2015 r. rozpoczęło się wylewanie pierwszego betonu pod Fuqing 5, co oznacza oficjalne rozpoczęcie budowy bloku. Budowa bloku nr 6 rozpoczęła się w grudniu tego samego roku. Blok nr 5 został podłączony do sieci 27 listopada 2020 r., po osiągnięciu pierwszej krytyczności 21 października i wszedł do komercyjnej eksploatacji 29 stycznia 2021 r.
Proces załadunku 177 zestawów paliwowych do rdzenia reaktora w bloku Fuqing 6 rozpoczął się 6 listopada, a pierwszą krytyczność osiągnięto 11 grudnia ubiegłego roku.
CNNC buduje również po dwie jednostki Hualong One w EJ Zhangzhou w prowincji Fujian oraz w EJ Changjiang w prowincji Hainan, a także w pakistańskiej elektrowni jądrowej Karaczi.
Budowa bloku nr 2 w Karaczi rozpoczęła się w 2015 r., a bloku nr 3 w 2016 r. Karaczi 2 został podłączony do sieci w marcu 2021 r., natomiast Karacz 3 ma zostać uruchomiony jeszcze w tym roku.
Według CNNC, moc każdej jednostki HPR1000 wynosi 1161 MWe, a roczna produkcja energii to około 10 miliardów kilowatogodzin, „zaspokajając roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną do produkcji i użytku domowego 1 miliona ludzi w umiarkowanie rozwiniętym kraju. Jest to równoznaczne z rocznym zmniejszeniem zużycia o 3,12 milionów ton węgla, jednocześnie redukując emisję dwutlenku węgla o 8,16 milionów ton”.
ROZPOCZĘTO BUDOWĘ DRUGIEGO REAKTORA HUALONG ONE W EJ SAN'AO
Rozpoczęto wylewanie pierwszego betonu pod fundament (basemat) wyspy jądrowej bloku nr 2 w elektrowni jądrowej San'ao, poinformował koncern China General Nuclear (CGN). Oznacza to oficjalne rozpoczęcie budowy drugiego z sześciu ciśnieniowych reaktorów wodnych Hualong One planowanych do uruchomienia w tej lokalizacji w chińskiej prowincji Zhejiang.
Rada Państwa 2 września 2020 r. zatwierdziła budowę bloków 1 i 2 jako pierwszego etapu budowy elektrowni jądrowej San'ao. Chińska Narodowa Administracja Bezpieczeństwa Jądrowego wydała pozwolenie na budowę tych obiektów 30 grudnia tego samego roku, a pierwszy beton pod blok 1 został wylany następnego dnia. Pierwszy beton pod blok San'ao 2 został wylany 30 grudnia, jak poinformował CGN. San'ao 1 i 2 mają zacząć dostarczać energię elektryczną odpowiednio w 2026 i 2027 roku.
Gdy wszystkie sześć jednostek w EJ San'ao zostanie oddanych do użytku komercyjnego elektrownia będzie dysponować mocą ok. 6 GWe, a jej roczna zdolność wytwarzania energii osiągnie 52,5 miliarda kWh, co przekroczy zużycie energii w prowincji Wenzhou w 2020 r., zauważył CGN. Zakład pozwoli zmniejszyć zużycie węgla o ponad 16 mln ton i emisję dwutlenku węgla o 43,36 mln ton rocznie - dodał.
Projekt San'ao to pierwszy chiński projekt energetyki jądrowej z udziałem prywatnego kapitału, w którym Geely Technology Group posiada 2% udziałów w elektrowni. CGN posiada 46% udziałów w spółce projektowej Cangnan Nuclear Power, a resztę posiadają inne przedsiębiorstwa państwowe.
Wraz z oficjalnym rozpoczęciem budowy San'ao 2, CGN ma obecnie w budowie siedem reaktorów jądrowych o łącznej mocy 8,3 GWe, w tym sześć Hualong One jest budowanych w elektrowniach Fangchenggang w Regionie Autonomicznym Guangxi, San'ao w Zhejiang i Taipingling w Guangdong. Obecnie koncern eksploatuje 25 jednostek o mocy zainstalowanej 28,26 GWe.
ROZPOCZĘTO BUDOWĘ DRUGIEGO REAKTORA HUALONG ONE W EJ CHANGJIANG
Pierwszy beton został wylany pod fundament reaktora (basemat) w bloku nr 4 w EJ Changjiang w prowincji Hainan, ogłosiły China National Nuclear Corporation (CNNC) i China Huaneng Group. W tej lokalizacji są obecnie w budowie dwie jednostki Hualong One jako druga faza rozbudowy elektrowni.
Koncern CNNC poinformował, że 28 grudnia rozpoczęło się wylewanie betonu pod fundament wyspy jądrowej bloku nr 4. Oznacza to, że obie jednostki Hualong One rozpoczęto budować w tym samym roku: pierwszy beton został wylany pod Changjiang 3 w marcu. Według grupy China Huaneng obie jednostki mają rozpocząć działalność komercyjną w 2026 r. Szacowany łączny koszt inwestycji ma wynieść 40 mld CNY (6,4 mld USD).
CNNC rozpoczął budowę dwóch demonstracyjnych jednostek Hualong One w swojej elektrowni jądrowej Fuqing w prowincji Fujian odpowiednio w maju i grudniu 2015 roku. Pierwszy z nich, Fuqing 5, został podłączony do sieci w listopadzie 2020 roku i wszedł do komercyjnej eksploatacji w styczniu tego roku. Drugi, Fuqing 6, osiągnął pierwszą krytyczność w grudniu 2021 i na początku tego miesiąca został włączony do sieci. Dwa reaktory Hualong One są również budowane w elektrowni Zhangzhou w Fujian.
Promowany na rynku międzynarodowym Hualong One nosi nazwę HPR1000. Blok nr 2 w EJ Karaczi, pierwsza z dwóch jednostek HPR1000, które zostaną zbudowane w Pakistanie przez CNNC, rozpoczęła działalność komercyjną w maju ubiegłego roku. 4 listopada w bloku nr 3 zostały zakończone testy funkcjonalne na gorąco, co oznacza, że druga zagraniczna jednostka Hualong One weszła w „etap załadunku paliwa”, podał CNNC.
W elektrowni jądrowej Changjiang znajdują się już dwa działające reaktory wodne ciśnieniowe CNP-600 – Changjiang 1 i 2 – które są zarządzane przez Hainan Nuclear Power Company i weszły do komercyjnej eksploatacji odpowiednio w 2015 i 2016 roku. CNNC w ubiegłym roku rozpoczął również w tej lokalizacji budowę demonstracyjnego małego reaktora modułowego ACP100. Wielozadaniowy ciśnieniowy reaktor wodny o mocy 125 MWe - zwany także Linglong One - jest przeznaczony do produkcji energii elektrycznej, ogrzewania, produkcji pary technologicznej lub odsalania wody morskiej.
Wyspowa prowincja Hainan jest najbardziej wysuniętym na południe rejonem Chin. Polityka energetyczna opublikowana w 2019 r. przez Komisję Rozwoju i Reform Prowincji Hainan określa, że energia jądrowa stanie się głównym źródłem energii elektrycznej dla wyspy, która liczy blisko 10 milionów mieszkańców.
NIEMCY WYŁĄCZAJĄ NA STAŁE TRZY Z OSTATNICH SZEŚCIU ENERGETYCZNYCH BLOKÓW JĄDROWYCH
Niemcy na stałe zamknęły w piątek 31 grudnia trzy z pozostałych sześciu komercyjnych energetycznych bloków jądrowych w ramach polityki wycofywania się z energetyki jądrowej przedstawionej dziesięć lat temu przez byłą kanclerz Angelę Merkel. Reaktory wyłączono mimo ostrzeżeń, że kraj może nie osiągnąć celu klimatycznego na 2030 r.
Berlin postanowił przyspieszyć wycofywanie się z energii jądrowej po katastrofie w Fukushimie w Japonii w 2011 r., kiedy trzęsienie ziemi i tsunami zniszczyły przybrzeżną elektrownię jądrową na północ od Tokio.
Wyłączone energetyczne bloki jądrowe Brokdorf, Grohnde i Gundremmingen-C, zarządzane przez E.ON i RWE, rozpoczęły pracę w latach 80. XX wieku. Wszystkie są wyposażone w ciśnieniowe reaktory wodne i mają w sumie moc 4254 MWe brutto. Ostatnie trzy bloki jądrowe: Isar-2, Emsland i Neckarwestheim-2, zostaną wyłączone do końca 2022 r., usuwając z sieci kolejne 4291 MWe brutto.
PreussenElektra, spółka zależna E.ON, która zarządza elektrowniami Brokdorf i Grohnde, stwierdziła, że obie jednostki zostały wyłączone „zgodnie z planem” krótko przed północą 31 grudnia. Brokdorf rozpoczął działalność komercyjną w grudniu 1986 roku, a Grohnde w lutym 1985 roku.
Firma podała, że Brokdorf wyprodukował ponad 380 miliardów kilowatogodzin energii elektrycznej i był dwukrotnie najlepszy na świecie pod względem rocznej produkcji energii elektrycznej. Grohnde wyprodukował prawie 410 miliardów kWh energii elektrycznej – więcej niż jakakolwiek inna elektrownia na świecie.
RWE poinformowała, że w ostatnim dniu roku 2021 odłączyła z sieci łącznie 2200 MWe mocy, w tym Gundremmingen-C i trzy elektrownie na węgiel brunatny: Neurath B, Niederaussem C i Weisweiler E, każda o mocy 300 MWe. „To kolejny krok w naszych rygorystycznych wysiłkach na rzecz wdrożenia prawnie nakazanego wycofania energii jądrowej i węgla” – powiedział dyrektor generalny Frank Weigand.
Firma poinformowała, że cztery jednostki wygenerowały ponad 400 miliardów kWh energii elektrycznej, co w przybliżeniu odpowiada potrzebom energetycznym Berlina, w tym wszystkich przedsiębiorstw i gospodarstw domowych, przez 90 lat.
RWE powiedziała, że wyłączenia mają ogromne konsekwencje dla jej pracowników. Liczba pracowników elektrowni jądrowej Gundremmingen spadnie z około 600 na początku 2017 r. do około 440 na koniec 2022 r. Mają oni kontynuować pracę do lat 30. XXI wieku przy operacjach po wyłączeniu i pracach rozbiórkowych.
Według Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej niemieckie elektrownie jądrowe w 2020 roku pokrywały 11,3% produkcji energii elektrycznej.
Niemcy dążą do tego, aby do 2030 r. odnawialne źródła energii zaspokajały 80% zapotrzebowania na energię poprzez rozbudowę infrastruktury energii wiatrowej i słonecznej. Mimo podejmowanych wysiłków przewiduje się, że udział energii wytwarzanej ze źródeł odnawialnych spadnie w 2021 r. po raz pierwszy od 1997 r. – do 42% w porównaniu z 45,3% w 2020 r.
W niedawnym sondażu YouGov dla gazety Welt am Sonntag około 50% Niemców opowiedziało się za odwróceniem planowanego wyłączenia elektrowni jądrowych, z powodu niedawnego gwałtownego wzrostu cen energii.
Monika Schnitzer, członek Niemieckiej Rady Ekspertów Gospodarczych, powiedziała gazecie Rheinische Post, że opóźnienie zamknięcia elektrowni jądrowych miałoby sens „ekonomiczny i ekologiczny”.
W październiku pisarze, dziennikarze i naukowcy wezwali Niemcy do utrzymania swoich reaktorów jądrowych w eksploatacji, w przeciwnym przypadku kraj ryzykuje zwiększeniem emisji dwutlenku węgla i nieosiągnięciem celu klimatycznego na 2030 r.
W liście otwartym, opublikowanym przez gazetę Welt 13 października, autorzy, w tym znany brytyjski felietonista środowiskowy George Monbiot i były redaktor naczelny Die Zeit, Theo Sommer, powiedzieli: „Niemcom grozi nieosiągnięcie celu klimatycznego w 2030 roku, pomimo wszystkich ich wysiłków”.
Powiedzieli, że zamknięcie elektrowni jądrowych zwiększy emisje dwutlenku węgla i spowoduje, że Niemcy nie spełnią celu klimatycznego do 2030 r., aby zmniejszyć emisje o 65% w stosunku do poziomu z 1990 r. „Bardzo trudno sobie wyobrazić, że środki przyjęte od tego czasu całkowicie zlikwidują tę lukę” – czytamy w liście.
W liście napisano również, że Niemcy poprzez stopniowe wycofywanie energii jądrowej zwiększają emisję dwutlenku węgla ze swojego systemu energetycznego. „I to w czasach, gdy dekarbonizacja przemysłu elektroenergetycznego jest główną strategią skutecznego osiągnięcia systemu energetycznego o zerowej emisji netto”.
Autorzy listu oparli swoją ocenę na projekcie raportu rządowego, który przewiduje, że bez podjęcia dalszych działań Niemcy ograniczą emisje tylko o 49% zamiast 65%, do których są prawnie zobowiązane.
WYWIADY I OPINIE
30 grudnia 2021, the POWER
Aaron Larson
Koniec roku przyniósł koniec produkcji prądu w trzech z sześciu ostatnich działających niemieckich energetycznych bloków jądrowych: Brokdorf o mocy 1410 MWe w Szlezwiku-Holsztynie, Grohnde o mocy 1360 MWe w Dolnej Saksonii oraz Gundremmingen C o mocy 1288 MWe w Bawarii zostały na stałe wyłączone 31 grudnia.
W eksploatacji w Niemczech pozostaną jedynie trzy energetyczne bloki jądrowe – Emsland o mocy 1335 MWe w Dolnej Saksonii, Isar 2 o mocy 1410 MWe w Bawarii oraz Neckarwestheim 2 o mocy 1310 MWe w Badenii-Wirtembergii. Wszystkie mają zostać zamknięte do końca 2022 roku.
Rezygnacja z energetyki jądrowej w Niemczech planowana była od ponad dekady. W maju 2011 roku ówczesna kanclerz Niemiec Angela Merkel oficjalnie poparła tę ideę. Merkel była zwolenniczką energii jądrowej i faktycznie odrzuciła politykę wycofywania się z energetyki jądrowej wprowadzoną przez poprzednią administrację, ale po katastrofie w Fukushimie jej stanowisko uległo zmianie. Decyzja o rezygnacji z energii jądrowej wrzuciła wyższy bieg w realizacji Energiewende (transformacji energetycznej) tego kraju.
Przed katastrofą energia jądrowa pokrywała około 23% niemieckiego zapotrzebowania na energię elektryczną. Osiem z 17 niemieckich reaktorów, które działały na początku 2011 roku, zostało oficjalnie wycofanych z eksploatacji w sierpniu 2011 roku. Większość z nich została uruchomiona pod koniec lat 70. i nigdy nie została ponownie uruchomiona po wyłączeniu w następstwie wydarzeń w Japonii. Spośród pozostałych jednostek, Grafenrheinfeld został na stałe wyłączony w czerwcu 2015 roku, sześć miesięcy przed terminem, ponieważ właściciel zakładu koncern E.ON stwierdził, że kontynuowanie działalności jest nieopłacalne. Gundremmingen B został wyłączony pod koniec 2017 roku, a Philippsburg 2 został wycofany z eksploatacji pod koniec 2019 roku, pozostawiając sześć działających niemieckich jednostek.
Te sześć reaktorów dostarczyło około 11,4% produkcji energii elektrycznej brutto w Niemczech w 2020 r., przy czym jednostki osiągały wysoki średni 88,7% współczynnik wykorzystania mocy.
Niemcy nie są jedynym krajem w Europie, który zamyka elektrownie jądrowe. Belgia wyłączy wszystkie siedem czynnych reaktorów do 2025 r. Flota reaktorów o mocy 5,93 GWe – zarządzana przez spółkę zależną Engie Electrabel – składa się z czterech reaktorów w elektrowni Doel we Flandrii i trzech reaktorów w elektrowni Tihange w Walonii. Wszystkie jednostki uruchomiono w latach 1974-1985.
Belgia uchwaliła w 2003 r. ustawę o stopniowym wycofywaniu energii jądrowej z przemysłowej produkcji energii, ale poprawki w 2013 i 2015 r. przedłużyły życie Doel 1 i 2 oraz Tihange 1. Decyzję o zamknięciu wszystkich bloków podjęto 23 grudnia, jako część politycznego kompromisu siedmiopartyjnej koalicji rządowej kraju i wyznacza ona nowy etap w jej trajektorii energetycznej. Energetyka jądrowa może jednak nadal stanowić część przyszłości energetycznej kraju, ponieważ przywódcy wskazali, że pozostaną otwarte opcje dla przyszłych małych reaktorów modułowych. Belgia, jeden z głównych europejskich centrów handlowych i transportowych, od 1990 r. opiera się na energii jądrowej w prawie połowie wytwarzanej energii.
Hiszpania również zasygnalizowała, że wycofa energię jądrową. W 2020 r. energetyka jądrowa miała 22,5% udziału w miksie energetycznym kraju, ale według niektórych szacunków do 2030 r. ma on spaść do 7,8%. Hiszpania, która ma siedem działających reaktorów, rozpocznie zamykanie bloków w 2027 r. Cztery bloki mają zostać zamknięte do 2030 r., a pozostałe trzy zostaną wyłączone do 2035 r.
Tymczasem Francja, która od dawna korzysta z reaktorów jądrowych, aby zaspokoić ponad 70% swojego zapotrzebowania na energię elektryczną, od kilku lat planuje zmniejszyć swoją zależność od energii jądrowej. W strategii zapoczątkowanej w 2015 r. udział energetyki jądrowej w dostawach energii elektrycznej miał zostać ograniczony do 50% do 2025 r. Termin ten został później przedłużony do 2035 r., gdy tempo rozwoju energetyki odnawialnej nie spełniło oczekiwań.
Aby osiągnąć ten cel, planowano, że 14 z 58 działających wówczas w kraju reaktorów zostanie zamkniętych. Pierwsze dwie jednostki wycofane z eksploatacji znajdowały się w elektrowni Fessenheim, położonej we wschodniej Francji na granicy z Niemcami. Zostały one zamknięte odpowiednio w lutym 2020 roku i czerwcu 2020 roku.
Od tego czasu prezydent Emmanuel Macron wskazuje, że energia jądrowa ma kluczowe znaczenie dla utrzymania „rozsądnych” cen energii we Francji. W listopadowym wystąpieniu telewizyjnym Macron powiedział, że popiera budowę nowych reaktorów. „Zamierzamy po raz pierwszy od dziesięcioleci wznowić budowę reaktorów jądrowych w naszym kraju i nadal rozwijać energię odnawialną” – powiedział. Jednak nic nie wskazuje na to, że nadchodzą zmiany w polityce energetycznej, więc Francja może po prostu planować wymianę starych bloków na nowe reaktory, ponieważ ich wyłączenia są uzasadnione ich wiekiem.
INNE WIADOMOŚCI
Rolls-Royce SMR podpisał z Sheffield Forgemasters kontrakt o wartości 3,7 miliona funtów, aby umożliwić wyprodukowanie pierwszych odkuwek w celu wsparcia procesu wdrażania małych reaktorów modułowych Rolls-Royce. Odkuwki stanowią część prac Rolls-Royce SMR zmierzających do uzyskania zatwierdzenia konstrukcji reaktora przez organ regulacyjny i pozwolą obu stronom zrozumieć i opracować procedury i techniki produkcyjne, aby zmniejszyć ryzyko i przyspieszyć pierwszą produkcję tych komponentów. Sheffield Forgemasters jest jedyną brytyjską firmą, która jest w stanie wyprodukować te odkuwki.
Produkcja energii elektrycznej w elektrowniach jądrowych w Indiach w latach 2020-21 wyniosła 43 029 MWh, w porównaniu do zakładanej produkcji na rok wynoszącej 42 000 MWh, powiedział 22 grudnia minister stanu Jitendra Singh w odpowiedzi na pytania w Lok Sabha. Potwierdził, że do 2031 r. moc jądrowa ma osiągnąć 22 480 MWe, a w przyszłości planowane są również kolejne elektrownie jądrowe.
Przywódcy pięciu państw dysponujących bronią jądrową – Chin, Francji, Rosji, Wielkiej Brytanii i USA – wydali oświadczenie potwierdzające ich zobowiązania wynikające z Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, znanego jako NPT. Obejmują one obowiązek wynikający z art. VI układu „kontynuowania w dobrej wierze negocjacji w sprawie skutecznych środków dotyczących szybkiego zakończenia jądrowego wyścigu zbrojeń oraz rozbrojenia jądrowego”. Dziesiąta Konferencja Przeglądowa Stron NPT, która miała się rozpocząć w Nowym Jorku, została przełożona ze względu na obecną sytuację COVID.
CZY WIESZ, ŻE:
Według obliczeń MAEA człowiek żyjąc średnio 72,6 lat zużywa w ciągu swojego życia ok. 235000 kWh energii elektrycznej.
Do jej wyprodukowanie niezbędne jest zużycie:
• 87975 kg węgla lub
• 65664 kg ropy naftowej lub
• 47110 kg gazu lub
• 1,1 kg uranu.
Towarzyszyć temu będzie emisja CO2 wynosząca odpowiednio dla:
• węgla – 253281 kg
• ropy – 209678 kg
• gazu – 127218 kg i
• uranu – 3,064 kg
Opracowano w DEJ na podstawie: WNN, NucNet, Power, Reuters, MAEA