22 osoby oskarżone w śledztwie dotyczącym wyłudzania dotacji unijnych oraz nieprawidłowości w Pomorskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej sp. z o.o. w latach 2009-2015.
12.04.2023
Prokuratura Regionalna w Gdańsku skierowała do Sądu Okręgowego w Gdańsku akt oskarżenia w prowadzonym wspólnie z funkcjonariuszami Centralnego Biura Antykorupcyjnego Zarządu w Gdańsku śledztwie dotyczącym min. wyłudzenia oraz usiłowania wyłudzenia dofinansowania z funduszy unijnych oraz w sprawie nieprawidłowości w funkcjonowaniu Pomorskiej Specjalnej Strefy w latach 2009-2015.
Aktem oskarżenia objęto 22 oskarżonych, w tym 11 co do których zarzuty dotyczą działania w ramach zorganizowanej grupy przestępczej. Zarzucono im popełnienie łącznie 160 przestępstw, głównie oszustw jak i usiłowania dokonania oszustw w stosunku do mienia znacznej wartości, prania pieniędzy, popełniania przestępstw skarbowych oraz korupcyjnych. W wątku dotyczącym nieprawidłowości w Pomorskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej sp. z.o.o. akt oskarżenia obejmuje działania prezesa i wiceprezesa podmiotu w latach 2009-2015 r. Zostali oskarżeni o niegospodarność przy prowadzeniu spraw spółki i wyrządzenie jej szkody majątkowej w wielkich rozmiarach.
Zarzuty wyłudzenia dotacji w kwocie 11 milionów złotych oraz usiłowania wyłudzenia 112 milionów
Zarzuty wobec członków grupy przestępczej i osób z nimi powiązanych dotyczą wyłudzenia trzech dotacji (w tym dwóch w związku z działalnością grupy) i usiłowania wyłudzenia kolejnych, ze środków pochodzących z funduszy unijnych – Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój i innych. Łączna kwota wyłudzonych środków wyniosła ponad 11 milionów złotych, zaś środków jakie usiłowali wyłudzić – 112 mln zł.
Mechanizm działania
Jak ustalono w śledztwie, oskarżeni w latach 2009-2016 we wnioskach o dofinansowanie ze środków unijnych, podawali nierzetelne dane w zakresie kondycji finansowej spółek ubiegających się o dotacje, a także fałszywe informacje o współuczestnikach realizacji projektów. W celu realizacji przestępczego procederu, zakładali fikcyjne podmioty gospodarcze działające w tzw. branży nowych technologii, przygotowywali nierzetelne, stwierdzające nieprawdę dokumenty, zwielokrotniali - w sposób nie znajdujący żadnego uzasadnienia - wartość przedmiotu projektu, a następnie pozorowali ich realizację wykorzystując do tego podmioty często utworzone jedynie dla upozorowania prawdziwości realizacji projektu, de facto powiązane personalnie z podejrzanymi. Sporządzali nadto dokumenty stwierdzające nieprawdę co do przeznaczenia i faktycznego wykorzystania środków, uzyskując w ten sposób wielomilionowe korzyści z pokrzywdzeniem zarówno Skarbu Państwa, jak i budżetu Unii Europejskiej. W ramach rozliczania uzyskanych dotacji dodatkowo podejmowali działania przestępne mające na celu zawyżenie kosztów realizacji projektów.
Jak ustalono, oskarżeni dopuścili się przestępstwa oszustwa na szkodę Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej sp. z o.o., doprowadzając do szkody w jej mieniu wartości powyżej 4 milionów złotych. Usiłowali także dokonać wyłudzenia kredytów inwestycyjnych na szkodę dwóch banków, na łączną kwotę ponad 10 milionów złotych.
Prali brudne pieniądze
Oskarżeni podejmowali także działania mające na celu ukrycie źródła pochodzenia środków finansowych pochodzących z popełnionych przestępstw m.in. poprzez przesyłanie środków pomiędzy różnymi rachunkami bankowymi.
Zarzuty za nierzetelną opinię
Aktem oskarżenia objęto również dwóch pracowników naukowych jednej z trójmiejskiej uczelni. Zarzuca się im przyjęcie korzyści w kwocie 4000 zł od oskarżonych. Jak ustalono, korzyść został wręczona w zamian za złożenie podpisów pod korzystną dla oskarżonych, nieodzwierciedlającą rzeczywistego stanu rzeczy opinią naukową, która miała wykazać, w postępowaniu kontrolnym prowadzonym w zakresie jednego z projektów, prawidłowość wydatkowania środków uzyskanych z dotacji.
Zarzuty niegospodarność wobec byłych członków zarządu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej sp. z o.o.
Zarzuty wobec byłych członków zarządu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej sp. z o.o., pełniących te funkcje w latach 2009-2015 dotyczą m.in. niedopełniania ciążących na nich obowiązków w zakresie dbania o sprawy majątkowe spółki, czym dopuścili do wyrządzenia szkody w wielkich rozmiarach w mieniu zarządzanego przez nich podmiotu, w łącznej wysokości ponad 6 milionów złotych oraz sprowadzili bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia szkody w kwocie ponad 25 milionów złotych. Jak ustalono w śledztwie, oskarżeni m.in. dopuścili do zawarcia umowy na dostawę i montaż specjalistycznego systemu komputerowego po cenie rażąco wyższej niż jego rzeczywista wartość, czym doszło do wyrządzenia spółce szkody przekraczającej 3,5 mln zł. Dochodziło również do niestosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, w sytuacjach gdy tego wymagały przepisy prawa, a także z zawierania kontraktów bez ekonomicznego uzasadnienia.
Nieprawidłowa kontrola
Aktem oskarżenia objęto także urzędnika samorządowego, któremu zarzucono przekroczenie uprawnień i niedopełnienie obowiązków, w związku z prowadzoną przez Urząd Marszałkowski kontrolą związaną z dofinansowaniem zakupu wyposażenia Gdańskiego Parku Naukowo-Technologicznego zarządzanego przez Pomorską Specjalną Strefę Ekonomiczną sp. z o.o., poprzez bezprawną zmianę treści informacji pokontrolnej na korzystną dla zarządu tej spółki.
Obszerne i wielowątkowe śledztwo Prokuratury Regionalnej w Gdańsku i funkcjonariuszy CBA Zarządu w Gdańsku
Akt oskarżenia jest wynikiem prowadzonego wspólnie przez Prokuraturę Regionalną w Gdańsku oraz CBA wielowątkowego i skomplikowanego śledztwa. W sprawie przesłuchano ponad 500 świadków, w toku ponad 100 przeszukań zgromadzono obszerną dokumentację, w tym finansową, która została przeanalizowana przez biegłych. Uzyskano w ten sposób ok. 100 opinii biegłych różnych specjalności i kilkadziesiąt analiz kryminalnych. Realizowano również czynności w ramach międzynarodowej pomocy prawnej. Akta sprawy liczą prawie 500 tomów po 200 kart oraz kilkadziesiąt załączników, w tym elektroniczne nośniki danych.
Surowe zagrożenie karne
Kierującemu grupą oraz członkom grupy przestępczej, zarzucono popełnienie przestępstw kwalifikowanych między innymi z artykułu 258 § 1 i 3 kk, 286 § 1 Kodeksu karnego w związku z artykułem 294 § 1 Kodeksu karnego i artykułu 299 § 1, 5 i 6 Kodeksu karnego – za czyny te grozi kara do 10 lat pozbawienia wolności.
Kara do 10 lat pozbawienia wolności grozi również byłym członkom zarządu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i urzędnikowi samorządowemu – w związku z zakwalifikowaniem ich czynów z artykułu 296 § 1 i 3 Kodeksu karnego i z artykułu 231 § 2 Kodeksu karnego.
W sprawie wobec 4 podejrzanych, w tym kierującego grupa przestępczą, stosowany był środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania. Wobec pozostałych oskarżonych stosowano wolnościowe środki zapobiegawcze w postaci wysokich poręczeń majątkowych, dozorów policji, zakazów opuszczania kraju oraz zakazów kontaktowania się z podejrzanymi.
Wielomilionowe zabezpieczenia majątkowe
Na poczet przyszłych kar i środków karnych prokurator dokonał zabezpieczenia majątku oskarżonych, zajmując m.in. należące do nich udziały w spółkach prawa handlowego, ustanawiając hipoteki na 16 należących do nich nieruchomościach oraz zabezpieczając prawie 260 tyś zł w gotówce.
Zastosowano również konfiskatę rozszerzoną. Ustanowiono zakaz zbywania i obciążania mienia należącego do członków rodziny podejrzanych w postaci prawa własności 8 nieruchomości o łącznej wartości ponad 4,5 miliona złotych.
Dział Prasowy
Prokuratura Krajowa