Prokuratura Krajowa

Ramy prawne

Zgodnie z powyższą ustawą, podmiotem zbiorowym jest osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną, z wyłączeniem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i ich związków. Podmiotem zbiorowym może być także spółka handlowa z udziałem Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub związku takich jednostek, spółka kapitałowa w organizacji, podmiot w stanie likwidacji oraz przedsiębiorca niebędący osobą fizyczną, a także zagraniczna jednostka organizacyjna. Ogólnie można więc określić podmioty zbiorowe jako podmioty działające w formie spółek, fundacji lub przedsiębiorstw.

Zasadniczo, aby dochodzić w sądach odpowiedzialności wobec podmiotów zbiorowych za czyny, w których odniosły one korzyści majątkowe, konieczne jest najpierw uzyskanie wyroku sądu stwierdzającego odpowiedzialność karną osoby powiązanej z podmiotem zbiorowym. Jednak ustawodawca wprowadził do ww. ustawy art. 4a, który czyni wyjątek w zakresie przestępstw przeciwko środowisku.

Nadzór Prokuratury Krajowej

Koordynację działań prokuratury w zakresie kierowania do sądów wniosków o stwierdzenie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego prowadzi Departament do Spraw Przestępczości Gospodarczej Prokuratury Krajowej. W związku z danymi, dotyczącymi kierowania przez prokuratorów wniosków o stwierdzenie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego za czyn zabroniony pod groźbą kary,  w tym w trybie art. 4a. ww. ustawy, Prokuratura Krajowa zobowiązała podległe jednostki do zintensyfikowania działań zmierzających do pełnego wykorzystania możliwości, jakie daje ustawa z dnia 28 października 2002 roku o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, w szczególności w zakresie czynów na szkodę środowiska.

Zlecono również przegląd spraw obejmujących czyny przeciwko środowisku pod kątem zastosowania art. 4a ww. ustawy i skierowania wniosków o stwierdzenie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny na szkodę środowiska naturalnego.

Zagrożenie karą pieniężną

Podkreślić należy, że prokuratury mogą podejmować stosowne działania procesowe wobec podmiotu zbiorowego na podstawie materiału dowodowego uzyskanego w trakcie trwających już śledztw, dotyczących osób fizycznych.

W przypadku uwzględnienia wniosku prokuratora o stwierdzenie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego za czyny na szkodę środowiska naturalnego sąd może orzec karę pieniężną w wysokości od 10 tys. zł do 5 mln złotych.

Dział Prasowy

Prokuratura Krajowa