Prokuratura Krajowa

Europejska Sieć Sądowa (ang. European Judicial Network), to sieć krajowych punktów kontaktowych, powołanych w celu ułatwiania współpracy wymiarów sprawiedliwości państw członkowskich Unii Europejskiej w sprawach karnych.

Europejska Sieć Sądowa w sprawach karnych została utworzona na mocy wspólnego działania 98/428/WSiSW z dnia 29 czerwca 1998 r., w celu wykonania zalecenia nr 21 Planu działania w celu zwalczania przestępczości zorganizowanej, przyjętego przez Radę Unii Europejskiej w dniu 28 kwietnia 1997 r.

Obecnie podstawę prawną działania sieci stanowi decyzja Rady 2008/976/WSiSW z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie Europejskiej Sieci Sądowej (Dz.Urz. UE L 348/130 z 24.12.2008 r.).

Europejska Sieć Sądowa składa się obecnie z ponad 400 punktów kontaktowych, wyznaczonych w państwach członkowskich UE, państwach kandydujących i stowarzyszonych oraz państwach trzecich spośród prokuratorów, sędziów, funkcjonariuszy policji i innych urzędników, zaangażowanych w międzynarodową współpracę w sprawach karnych.

Najważniejszym zadaniem punktów kontaktowych Europejskiej Sieci Sądowej jest „aktywne pośredniczenie” we współpracy międzynarodowej, w szczególności w zakresie zwalczania poważnej przestępczości. Odbywa się to poprzez ułatwianie współpracy, w tym usprawnianie przepływu informacji, pośredniczenie w nawiązywaniu bezpośrednich kontaktów między kompetentnymi organami różnych państw, czy dostarczanie informacji prawnych i praktycznych, niezbędnych dla prawidłowego przygotowania wystąpienia. Do zadań punktów kontaktowych należy również podejmowanie działań promocyjnych na temat funkcjonowania sieci wśród praktyków.

Spośród punktów kontaktowych, każde państwo członkowskie wyznacza korespondenta krajowego, który koordynuje funkcjonowanie sieci na terenie danego kraju. Ponadto, wyznacza się korespondenta do spraw narzędzi informatycznych, odpowiedzialnego za aktualizowanie informacji znajdujących się na stronie internetowej sieci.

Sekretariat Europejskiej Sieci Sądowej, którego podstawowym zadaniem jest zapewnienie ciągłości funkcjonowania sieci, pełni funkcje administracyjne i zarządza stroną internetową sieci. Jest on usytuowany w siedzibie Eurojustu w Hadze.

Europejska Sieć Sądowa współpracuje z takimi organami i sieciami jak: Eurojust (Agencja Unii Europejskiej do Spraw Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości), ERA (Akademia Prawa Europejskiego), EJCN, tj. Europejska Sieć Sądowa do Spraw Cyberprzestępczości (ang. European Judicial Cybercrime Network), IberRed, czyli Iberoamerykańska Sieć Współpracy Sądowej w Sprawach Cywilnych i Karnych (ang. Iberoamerican Network of Judicial Cooperation in Civil and Criminal Matters), CNCP, czyli Sieć Punktów Kontaktowych Wspólnoty Narodów (ang. Commonwealth Network of Contact Points), RJCPLP, czyli Sieć Międzynarodowej Współpracy Sądowej Krajów Portugalskojęzycznych (ang. Network of judicial international cooperation of the Portuguese speaking countries [Rede Judiciária da CPLP]), Regionalna Platforma Sądowa Krajów SAHEL-u (ang. Judicial Regional Platform of Sahel countries), czy WBPN, czyli Sieć Prokuratorów Zachodnich Bałkanów (ang. Prosecutors` Network of the Western Balkans).

Spotkania punktów kontaktowych Europejskiej Sieci Sądowej odbywają się regularnie. Plenarne spotkania są organizowane trzy razy w roku. Ich głównym celem jest umożliwienie nawiązania bezpośrednich kontaktów między punktami kontaktowymi z różnych państw oraz stworzenie platformy wymiany doświadczeń i dyskusji o prawnych i praktycznych aspektach współpracy sądowej.

Dwa spotkania plenarne odbywają się w państwach sprawujących Prezydencję w Radzie Unii Europejskiej pod koniec każdego półrocza. Uczestniczą w nim co najmniej trzy punkty kontaktowe z każdego państwa członkowskiego UE, dwa punkty z państw kandydujących lub stowarzyszonych oraz po jednym punkcie kontaktowym z partnerskich państw trzecich.

Trzecie spotkanie, tzw. zwykłe (ang.regular), ma miejsce w lutym lub marcu w siedzibie Sekretariatu w Hadze. Jest ono zarezerwowane, co do zasady wyłącznie dla punktów kontaktowych Europejskiej Sieci Sądowej, choć w zależności od agendy inni uczestnicy mogą być na nie dopraszani. Celem spotkań zwykłych jest omówienie kwestii praktycznych i organizacyjnych Europejskiej Sieci Sądowej oraz nowych inicjatyw w zakresie współpracy sądowej.

Raz do roku mają też miejsce spotkania krajowych korespondentów sieci oraz krajowych korespondentów do spraw narzędzi informatycznych, oddzielnie dla każdej z tych grup, celem omówienia spraw bieżących.

Strona internetowa sieci zawiera szereg praktycznych informacji z zakresu międzynarodowej współpracy sądowej, w tym teksty aktów prawnych UE i notyfikacji, informacje o systemach prawnych poszczególnych państw członkowskich, jak również umożliwia wyszukiwanie i uzyskiwanie danych kontaktowych właściwych organów w innych państwach.

W Polsce Europejską Sieć Sądową tworzy aktualnie 16 punktów kontaktowych, wyznaczonych w Prokuraturze Krajowej (3), Ministerstwie Sprawiedliwości (2) oraz w okręgach regionalnych (po 1 na poziomie prokuratur regionalnych lub okręgowych). Krajowy korespondent sieci jest umiejscowiony w Biurze Współpracy Międzynarodowej Prokuratury Krajowej, natomiast krajowy korespondent do spraw narzędzi technicznych – w Biurze Informatyzacji i Analiz Prokuratury Krajowej. Wszystkie polskie punkty kontaktowe obsługują zarówno prokuratury, jak i sądy. Raz do roku odbywają się ich spotkania krajowe, w trakcie których dyskutowane są aktualne tematy i problemy  we współpracy międzynarodowej.

Więcej informacji na temat Europejskiej Sieci Sądowej można znaleźć na jej stronie internetowej pod adresem: http://www.ejn-crimjust.europa.eu oraz w broszurze informacyjnej.

Krajowy Korespondent i Punkt Kontaktowy Europejskiej Sieci Sądowej

Beata Hlawacz