Prokuratura Krajowa

Okoliczności sprawy

Mężczyzna został obwiniony o popełnienie wykroczenia drogowego polegającego na nie ustąpieniu pierwszeństwa przejazdu podczas zmiany pasa ruchu. 8 kwietnia 2020 roku na posiedzeniu bez udziału stron, Sąd Rejonowy w Zamościu wydał wyrok nakazowy wymierzając obwinionemu karę grzywny w wysokości 250 złotych i zasądzając koszty postępowania w wysokości 100 złotych.

Wobec nie wniesienia sprzeciwu wyrok uprawomocnił się w I instancji w dniu 9 czerwca 2020 roku.

Sąd Najwyższy zajmie się sprawą

Prokurator Generalny nie zgodził się z rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego w Zamościu. Działając z upoważnienia Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego prokurator Robert Hernand – Zastępca Prokuratora Generalnego złożył w tej sprawie kasację do Sądu Najwyższego zarzucając rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego.

Jak podniesiono w kasacji obwiniony to osoba głuchoniema, a zatem nie zostały spełnione ustawowe przesłanki umożlwiające rozpoznanie sprawy w trybie nakazowym. Zgodnie bowiem z art. 93 § 4 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia postępowanie nakazowe jest niedopuszczalne, jeżeli zachodzą okoliczności określone w art. 21 § 1 tego kodeksu, czyli sytuacje, w których obwiniony obligatoryjnie w toku postępowania musi mieć obrońcę.

W postępowaniu wykroczeniowym obwiniony musi mieć natomiast obrońcę, gdy jest głuchy, niemy lub niewidomy, lub gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności. Jeżeli w tych wypadkach obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, wyznacza mu się obrońcę z urzędu.

W sprawie rozpoznawanej przed Sądem Rejonowym w Zamościu wystąpiła przesłanka niedopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu nakazowym, albowiem obwiniony jest osobą głuchoniemą – niesłyszącą i niemówiącą od urodzenia, co jednoznacznie wynikało z protokołu jego przesłuchania z dnia 27 lutego 2020 roku. W toku tej czynności uczestniczyła przybrana przez obwinionego osoba znająca język migowy. Okoliczność związana z tym, że mężczyzna jest osobą głuchoniemą wynikała również z treści protokołu przesłuchania świadka, jednakże została przez Sąd zupełnie pominięta. Tym samym mężczyzna został pozbawiony obligatoryjnej obrony.

Co istotne w związku z nieuiszczeniem przez obwinionego orzeczonej wyrokiem grzywny, w dniu 27 października 2020 roku odbyło się posiedzenie w przedmiocie zamiany kary grzywny na pracę społecznie użyteczną, ewentualnie zarządzenia wykonania zastępczej kary aresztu. Wobec ujawnienia okoliczności uzasadniających  wywiedzenie kasacji w tej sprawie, posiedzenie zostało odroczone bez terminu.

Z tych względów Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w Zamościu i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania.

Dział Prasowy

Prokuratura Krajowa