Prokuratura Krajowa

Stan faktyczny

24 lutego 2018 roku w Lublinie doszło do sprzeczki pomiędzy kilkoma mężczyznami wywołanej m.in. zachowaniem skazanego. Początkowo został on zaatakowany, jednak kiedy sytuacja zaczęła się uspokajać ugodził on nożem jednego z mężczyzn powodując otwartą ranę uda. Tym działaniem spowodował naruszenie czynności narządów ciała na okres poniżej siedmiu dni. Następnie obezwładnił drugiego z pokrzywdzonych poprzez zastosowanie chwytu i zadał mu 4 ciosy nożem w newralgiczne dla życia miejsca tj. klatkę piersiową, brzuch i głowę, przy czym dwa z nich, godzące w okolice tułowia, były silne i głębokie. Swoim działaniem spowodował rozliczne obrażenia ciała u pokrzywdzonego. Pomimo podjętej akcji reanimacyjnej pokrzywdzony zmarł. Zaznaczyć należy, iż sprawca działał w warunkach multirecydywy.

Rozstrzygnięcia niższych instancji

Sąd Okręgowy w Lublinie, który orzekał w tej sprawie w pierwszej instancji, uznał mężczyznę za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów. Wymierzył mu kary jednostkowe odpowiednio za zabójstwo 15 lat i za naruszenie czynności narządów ciała jednego roku pozbawienia wolności, orzekając w ich miejsce karę łączną 16 lat pozbawienia wolności. Ponadto orzekł środek kompensacyjny w postaci zadośćuczynienia w kwocie 5 tysięcy złotych.
Uzasadniając wydany wyrok w zakresie rozstrzygnięcia o karze, Sąd Okręgowy w Lublinie, jako okoliczności obciążające oskarżonego wskazał m.in. bardzo wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu, działanie z zamiarem bezpośrednim, godzenie w najważniejsze dobra chronione prawem tj. życie i zdrowie ludzkie, nieodwracalność przestępczego skutku, użycie niebezpiecznego narzędzia, dopuszczenie się zabójstwa bez ważnego, racjonalnie uzasadnionego powodu, świadczące o wyjątkowo niskich pobudkach i poczuciu bezkarności, jak też uprzednią karalność, w tym za przestępstwa podobne z użyciem przemocy oraz popełnienie zbrodni w warunkach tzw. multirecydywy.
Pomimo tego sąd pierwszej instancji uznał, że postulowana przez prokuratora kara 25 lat pozbawienia wolności, byłaby karą zbyt surową, gdyż oskarżony działał powodowany nagłym impulsem, w sytuacji wykreowanej przez pokrzywdzonego. Ponadto wymierzeniu kary w takim rozmiarze sprzeciwia się także wzgląd na jej społeczne oddziaływanie.
Na niekorzyść oskarżonego wyrok ten został zaskarżony m.in. przez prokuratora, który zarzucił rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec skazanego w stosunku do stopnia winy i społecznej szkodliwości zarzuconych mu czynów. Jednocześnie wniósł on o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie karty 25 lat pozbawienia wolności za zabójstwo oraz kary łącznej w tym samym wymiarze.
Po rozpoznaniu wniesionych apelacji Sąd Apelacyjny w Lublinie utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie, wskazując że wymierzona przez Sąd Okręgowy kara 15 lat pozbawienia wolności za zabójstwo, uwzględnia prawidłowo ustalone okoliczności zarówno obciążające, jak i łagodzące, jest sprawiedliwa oraz realizuje cele w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej.

Sąd Najwyższy zajmie się sprawą

Prokurator Generalny nie zgodził się z tym rozstrzygnięciem Sądu Apelacyjnego w Lublinie. Działając z upoważnienia Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego prokurator Robert Hernand – Zastępca Prokuratora Generalnego złożył w tej sprawie kasację do Sądu Najwyższego.
W swojej kasacji Zastępca Prokuratora Generalnego podniósł, że wymierzona sprawcy kara jest rażąco niewspółmierna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. Wskazał, że oskarżony miał zachowaną poczytalność i nie znajdował się w żadnej atypowej sytuacji, jak również nie było żadnych przeszkód, aby odstąpił od swojego działania, a taka okazja się nadarzyła, gdyż doszło do chwilowego wyciszenia konfliktu. Jednocześnie jak wynika z ustaleń postępowania wykazuje on cechy osobowości nieprawidłowej, skłonnej do zachowań impulsywnych i agresywnych. Uznać zatem należy, że stopień winy, wbrew stanowisku sądu II instancji, był wyjątkowo wysoki i jako taki powinien znaleźć odbicie w wymiarze kary.
Co więcej skazany po zakończonym ataku oddalił się z miejsca zdarzenia, nie interesując się losem pokrzywdzonego, a przede wszystkim nie udzielając mu żadnej pomocy, chociaż zdawał sobie sprawę z zadania mu uderzeń nożem w newralgiczne części ciała. Następnie, wiedząc już o skutkach swojego przestępczego zachowania, ukrywał się przed organami ścigania do czasu zatrzymania przez Policję.
Prokurator Generalny zaznaczył, że wyjątkowo negatywny stosunek sprawcy do popełnionego czynu i wynikająca z tego negatywna prognoza kryminologiczna nie mogą pozostać bez wpływu na wymiar kary. Wskazał, że sprawca działał w sposób brutalny, drastyczny i agresywny, posługując się niebezpiecznym narzędziem, dążąc z uporem, bez oglądania się na konsekwencje, do osiągnięcia zamierzonego celu. Nie okazał on litości obezwładnionej ofierze, zadając jej cztery uderzenia nożem w klatkę piersiową, brzuch, głowę i przedramię. Ataku na osobę nieznaną, dopuścił się z błahego, nieistotnego powodu, motywowany chęcią natychmiastowego odwetu, w miejscu publicznym oraz publicznie, okazując całkowite lekceważenie normom społecznym i prawnym. W czasie czynu pozostawał pod działaniem alkoholu.
Nie bez znaczenia dla wymiaru kary ma fakt, iż sprawca był już wielokrotnie karany sądownie, w tym także za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, za które skazywano go na bezwzględne kary pozbawienia wolności. Natomiast zarzucanych mu czynów dopuścił się w warunkach tzw. recydywy specjalnej wielokrotnej (multirecydywy).
Okoliczności te choć prawidłowo dostrzeżone i zakwalifikowane jako obciążające przez Sąd Okręgowy, z czym zgodził się Sąd Apelacyjny, nie zostały jednak właściwie ocenione przy ferowaniu rozstrzygnięcia o karze.
Prokurator Generalny wniósł zatem o uchylenie wyroku w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze za przypisaną oskarżonemu zbrodnię zabójstwa wraz z orzeczeniem o karze łącznej i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Lublinie w postępowaniu odwoławczym.

Dział Prasowy
Prokuratura Krajowa