Prokuratura Krajowa

Stan faktyczny

11 lutego 2016 roku powód kupił od prowadzącego działalność gospodarczą pozwanego ciągnik rolniczy Massey Ferguson, za kwotę 70 tysięcy złotych brutto. Strony nie zawarły pisemnej umowy, jednak powód otrzymał fakturę zakupu. Przed zawarciem transakcji kupujący został zapewniony o sprawności ciągnika. Wykonał również jazdę próbną podczas, której nie ujawniły się żadne wady pojazdu.

Jednakże w trakcie pierwszych prac okazało się, że ciągnik posiada poważne wady, w tym turbosprężarki oraz układu hydraulicznego. Powód niezwłocznie poinformował o tym sprzedawcę, który w żaden sposób nie zareagował na przekazaną mu informację. Z uwagi na konieczność wykonania prac polowych, których odłożenie w czasie było niemożliwe, powód zlecił naprawy we własnym zakresie, za które poniósł koszt w kwocie ponad 8 tysięcy złotych. Wobec braku reakcji ze strony sprzedawcy kupujący wezwał go do obniżenia ceny, zwłaszcza że ujawniły się kolejne wady ciągnika, w tym pompy wtryskowej, głowicy hydraulicznej oraz silnika, których naprawa wyniosła ponad 11 tysięcy złotych.

Powód wielokrotnie podejmował nieskuteczne próby porozumienia się ze sprzedawcą, zarówno osobiście, jak i poprzez pełnomocnika. Ostatecznie podjął decyzję o wstąpieniu na drogę sądową.

Decyzje sądów 

29 września 2017 roku powód wniósł do Sąd Rejonowego w Chodzieży pozew o zapłatę kwoty 19 607,44 złotych wraz z odsetkami ustawowymi, w związku z ujawnionymi wadami ciągnika, zakupionego przez niego jako konsumenta.

Wyrokiem z dnia 19 marca 2018 roku sąd zasądził od pozwanego żądaną kwotę, która była związana z obniżeniem ceny sprzedanego pojazdu. Od wyroku apelację wywiódł pozwany.

Wyrokiem z 6 lipca 2018 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu zmienił zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w Chodzieży w całości w ten sposób, że oddalił powództwo. Ponadto zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3 017 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. Sąd nie sporządził uzasadnienia wyroku. Również żadna ze stron nie wniosła o sporządzenie uzasadnienia.

Następnie powód zwrócił się do Prokuratora Generalnego z prośbą o wystąpienie w jego sprawie ze skargą nadzwyczajną do Sądu Najwyższego.

Sprawa zostanie zbadana przez Sąd Najwyższy 

Działając z upoważnienia Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobro Zastępca Prokuratora Generalnego Robert Hernand wniósł skargę nadzwyczajną od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu II Wydziału Cywilnego Odwoławczego z dnia 6 lipca 2018 roku.

W ocenie Prokuratora Generalnego analiza akt sprawy i treści wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu wskazuje, że działanie sądu budzi wątpliwości co do realizacji zasady lojalności państwa wobec obywateli, których gwarancją jest pewność prawa i bezpieczeństwo prawne oraz zasady sprawiedliwości, w szczególności wyrażającej się w wydaniu sprawiedliwego orzeczenia. Jak podniesiono w skardze kwestionowany wyrok naruszył konstytucyjne zasady i prawa człowieka określone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a w szczególności zasadę sprawiedliwości proceduralnej i prawo do sądu oraz wynikające z niego prawo do rzetelnego ukształtowania procedury sądowej.

Już na poziomie konstytucyjnym w art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej ustrojodawca zapewnił ochronę konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Ochrona ta jest w szczególności realizowana przez rozwiązania ustawowe, w tym cywilnoprawne, również te dotyczące rękojmi. Dlatego też wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu należało ocenić z  perspektywy konstytucyjnej jako ingerujący w zasady, wolności i prawa wynikające z ustawy zasadniczej.

W szczególności działanie Sądu Okręgowego należy uznać za sprzeczne z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście zapewnienia gwarancji sprawiedliwej procedury przed sądem i prawa do rzetelnego ukształtowania postępowania i niezapewnienia dostatecznej ochrony konsumenta, którym w sprawie był powód.

Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 6 lipca 2018 roku ograniczył powodowi prawo do poznania motywów działania organów władzy publicznej, zwłaszcza że motywy te różniły się od rozstrzygnięcia wydanego przez sąd I instancji. Odmienna ocena dowodów bez wskazania motywów takiego działania wobec konsumenta naruszyła poczucie pewności prawa oraz bezpieczeństwa prawnego i doprowadziła do wydania wyroku niesprawiedliwego, niezgodnego z wymogami zasad współżycia społecznego. Wyrok nie uwzględnił rękojmi i wynikających z niej konsekwencji wobec stron umowy sprzedaży ciągnika.

Prokurator Generalny wniósł zatem o uchylenie w całości wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu i  orzeczenie przez Sąd Najwyższy co do istoty sprawy.

Dział Prasowy

Prokuratura Krajowa