Prokuratura Krajowa

Prokuratura zgłasza się do sprawy

W listopadzie 2012 roku żona Bartłomieja Bonka urodziła bliźniaczki – Maję i Julię. W czasie porodu lekarz popełnił jednak szereg błędów, które spowodowały poważne niedotlenienie mózgu Julii. Dziewczynka dostała zaledwie jeden punkt w oceniającej stan zdrowia noworodka 10-punktowej skali Apgar. Druga z dziewczynek – Maja, urodziła się zdrowa. 13 lutego 2014 roku córka Państwa Bonków – Julia, zmarła.

Wewnętrzne postępowanie przeprowadzone w szpitalu wykazało, że podczas odbierania porodu doszło do błędu medycznego. Takie były też ustalenia prokuratury, która skierowała do sądu akt oskarżenia przeciwko lekarce odbierającej poród.

Sąd Rejonowy w Opolu, który rozpatrywał tę sprawę, uznał winę lekarki. Pomimo tego sąd odstąpił od wymierzenia jej kary i warunkowo umorzył postępowanie na okres 2 lat. Prokuratura nie zgodziła się z wyrokiem sądu I instancji i wniosła apelację. Sąd odwoławczy jej jednak nie uwzględnił i utrzymał w mocy wyrok sądu I instancji. W uzasadnieniu swojego wyroku sąd wskazał między innymi, że odpowiedzialność za śmierć Julii Bonk spoczywa również na Wojewódzkim Szpitalu Ginekologiczno – Położniczym w Opolu, w którym odbierany był poród. Sąd karny wskazał, że praktyki i metody leczenia przyjęte w szpitalu były w tym czasie dalekie od właściwych. 

Podstawa prawna działania

Pomimo zakończenia procesu karnego Bartłomiej Bonk wraz z żoną w dalszym ciągu domagają się od szpitala odszkodowania i zadośćuczynienia za śmierć córki. Swój udział w tym postępowaniu zgłosił również prokurator z Prokuratury Okręgowej w Opolu. Podstawą zgłoszenia się przez prokuraturę do postępowania cywilnego jest art. 7 i art. 60 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego.

Zgodnie z art. 7 kodeksu postępowania cywilnego prokurator może żądać wszczęcia postępowania w każdej sprawie, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu, jeżeli według jego oceny wymaga tego ochrona praworządności, praw obywateli lub interesu społecznego. Natomiast art. 60 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że prokurator może wstąpić do postępowania w każdym jego stadium. Prokurator nie jest związany z żadną ze stron. Może on składać oświadczenia i zgłaszać wnioski, jakie uzna za celowe, oraz przytaczać fakty i dowody na ich potwierdzenie. Od chwili, kiedy prokurator zgłosił udział w postępowaniu, należy mu doręczać pisma procesowe, zawiadomienia o terminach i posiedzeniach oraz orzeczenia sądowe.

Nowa struktura organizacyjna

Prokuratura dostrzega potrzebę wspierania pacjentów i ich rodzin w prowadzeniu tego typu postępowań. Konieczna jest również poprawa jakości prowadzenia postępowań karnych o błędy medyczne.  Wobec tego w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 kwietnia 2016 roku Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury przewidziano możliwość utworzenia odrębnych komórek organizacyjnych zajmującymi się sprawami karnymi związanymi z błędami lekarskimi.

Zgodnie z tymi nowymi rozwiązaniami w prokuraturach regionalnych mogą być utworzone działy zajmujące się prowadzeniem i nadzorowaniem spraw dotyczących błędów medycznych, których skutkiem jest śmierć pacjenta (§ 27 ust. 1 pkt 1 Regulaminu). Natomiast na poziomie prokuratur okręgowych mogą być utworzone działy do prowadzenia i nadzorowania wspomnianych spraw, których skutkiem jest ciężkie uszkodzenie ciała człowieka (§ 29 ust. 1 pkt 1). Ponadto, jeżeli w prokuraturze regionalnej lub okręgowej nie zostały utworzone wspomniane  działy, prokurator regionalny lub okręgowy może powierzyć prowadzenie i nadzorowanie tych spraw, jednemu lub kilku prokuratorom.

Jednocześnie Prokurator Krajowy zarządzeniem z dnia 29 kwietnia 2016 roku wprowadził koordynowanie przez Departament Postępowania Przygotowawczego Prokuratury Krajowej postępowań przygotowawczych dotyczących błędów medycznych prowadzonych lub nadzorowanych w podległych jednostkach prokuratury.

Konieczność utworzenia takich wyspecjalizowanych komórek organizacyjnych lub stanowisk prokuratorskich wynikała z faktu, że postępowania w tej kategorii spraw są zazwyczaj skomplikowane, zarówno dowodowo jak i organizacyjnie. Dotyczą osób dotkniętych głęboką traumą związaną ze śmiercią lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu osoby najbliższej. Rodzi to częste zarzuty w aspekcie bezstronności prowadzących te postępowania prokuratorów. Przez ten pryzmat oceniane jest każde uchybienie procesowe, czy opóźnienie czynności. Są to równocześnie  sprawy o bardzo dużej doniosłości społecznej.

Ocena dotychczasowej praktyki prowadzenia tych spraw w skali kraju wskazuje nadto na bardzo zróżnicowany poziom merytoryczny oraz przewlekłość postępowań. Nowa struktura organizacyjna prokuratury w tym zakresie pozwala na wyspecjalizowanie się prokuratorów zajmujących tą kategorią spraw, a w konsekwencji marginalizację niepokojących zjawisk. Prowadzenie i nadzorowanie najpoważniejszych postępowań przygotowawczych dotyczących błędów medycznych przez doświadczonych prokuratorów z prokuratur regionalnych i okręgowych, przeszkolonych w zakresie metodyki ich prowadzenia, powinno wpłynąć na podniesienie poziomu  merytorycznego tych spraw.

Dział Prasowy

Prokuratura Krajowa