Prokuratura Krajowa

Kredyt we frankach

W czerwcu 2008 roku powodowie zaciągnęli tzw. kredyt indeksowany do waluty obcej. Pod pojęciem kredytu indeksowanego należy rozumieć kredyt w którym jego suma była wyrażona w walucie polskiej, a następnie była przeliczana na walutę obcą. W przypadku rat dokonywano operacji odwrotnej – każda ratę przeliczano z waluty obcej na walutę polską. W przedmiotowej sprawie klauzula indeksacyjna stanowiła element określający wysokości świadczeń kredytobiorców.

Kredytobiorcy nie spłacali należności zgodnie z harmonogramem, a bank wypowiedział im umowę kredytową i postawił kredyt w stan natychmiastowej wykonalności, czego konsekwencją było wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego, na podstawie którego zaczął działać komornik.

Brak kryteriów ustalania kursu wymiany walut

Według powodów zostali oni wprowadzeni w błąd przez przedstawiciela banku, który miał przedstawić im ofertę kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego jako całkowicie bezpieczną i nie wiążącą się z dużymi różnicami kursowymi. W rzeczywistości szybko zmieniający się kurs tej waluty doprowadził do sytuacji, w której rata kredytu wzrosła prawie dwukrotnie.

Zarówno w umowie jak i regulaminie brak było wskazania na podstawie jakich kryteriów bank ustala kurs wymiany waluty obcej zarówno w momencie uruchomienia kredytu jak i spłaty poszczególnych rat.

 Niedozwolona klauzula umowna

W wyroku z 4 kwietnia 2019 roku Sąd podzielił stanowisko Prokuratora Generalnego, który wskazywał, że umowa miała charakter abuzywny, czyli niedozwolony w rozumieniu art. 385 k.c. Zaistniały bowiem sprzeczności z dobrymi obyczajami i rażące naruszenie interesów konsumenta. Dobry obyczaj polega na powinności takiego sformułowania postanowień umowy, by były jednoznaczne i zrozumiałe, nie naruszały jego interesów i chroniły go przed dominującą pozycją przedsiębiorcy. Nieusprawiedliwiona dysproporcja kontraktowa – w tym przypadku całkowita dowolność kształtowania kursu franka przy obliczaniu rat – stanowi zaś rażące naruszenie interesów konsumenta.

Jak podkreślił Sąd Najwyższy zgodnie z art. 385¹ par. 1 zd. 1 kc postanowienie niedozwolone nie wiąże konsumenta, a zatem nie wywołuje ono skutków prawnych od samego początku i z mocy samego prawa, co sąd ma wziąć pod uwagę z urzędu.

Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Dział Prasowy
Prokuratura Krajowa