Prokuratura Krajowa

Pierwsze przysądzenie nieruchomości

Bogdan G. i Jolanta G. nabyli 16 maja 2008 roku w drodze licytacji nieruchomość położoną w miejscowości Ludzisko w województwie kujawsko-pomorskim. Licytacja ta była związana z egzekucją komorniczą prowadzoną przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu przeciwko Krzysztofowi S. Po wykonaniu warunków licytacyjnych Sąd Rejonowy w Inowrocławiu postanowieniem z 18 listopada 2008 roku przysądził na rzecz małżonków G. wskazaną nieruchomość o wartości ponad 26 tys. złotych. Zgodnie z art. 999 par. 1 zd. 1 kodeksu postępowania cywilnego prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własności nieruchomości na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia prawa nabywcy w księdze wieczystej. Nabywcy nie dokonali wpisu w księdze wieczystej.

Komornik ponownie sprzedał tą samą nieruchomość

Następnie ten sam Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu 16 października 2012 roku zawiadomił sąd o wszczęciu przeciwko Krzysztofowi S. ponownej egzekucji nieruchomości, którą zgodnie z prawem wcześniej nabyli małżonkowie G. Licytacja w związku z egzekucją odbyła się 26 listopada 2013 roku. Wygrał ją Jarosław W. który przegrał pierwszą licytację. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z 16 stycznia 2014 roku Jarosław W. został ujawniony jako właściciel nieruchomości.

Małżonkowie G. zostali pozbawieni swojej własności, przy czym o toczącej się licytacji nie mieli żadnej wiedzy. Bogdan G. i Jolanta G. wytoczyli powództwo o uzgodnienie treści księgi wieczystej. Wyrokiem z 7 lipca 2017 r. Sąd Rejonowy uzgodnił treść księgi wieczystej w ten sposób, że w dziale II w miejsce właściciela Jarosława W. jako właścicieli wpisał małżeństwo G. we wspólności majątkowej.

Wyrok ten został zaskarżony przez Jarosława W. i orzeczeniem z 16 listopada 2017 roku Sąd Okręgowy w Bydgoszczy zmienił wyrok Sądu Rejonowego oddalając powództwo Bogdana G. i Jolanty G. Sąd podkreślił, że z uwagi na skutki prawne postanowienia o przysądzeniu własności w postaci podstawy do wpisu w księdze wieczystej nie ma znaczenia fakt, kto przed uprawomocnieniem się postanowienia o przysądzeniu własności był właścicielem przedmiotowej nieruchomości, a także, czy przez przeprowadzeniem nieruchomości miały miejsce jakieś uchybienia.

Postanowienie Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z 16 stycznia 2014 roku się uprawomocniło i tym samym małżonkowie G. zostali ostatecznie pozbawieni prawa własności do zakupionej wcześniej nieruchomości.

Doszło do naruszenia przepisów Konstytucji

Z rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z 16 stycznia 2014 roku nie zgodził się Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro. Działając z jego upoważnienia skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego złożył prokurator Robert Hernand – Zastępca Prokuratora Generalnego.

W ocenie Zastępcy Prokuratora Generalnego orzeczenie sądu spowodowało, że małżonkowie G. zostali pozbawieni swojej własności, co stanowiło naruszenie art. 64 Konstytucji RP, który gwarantuje obywatelom ochronę prawa własności.

Ponadto Zastępca Prokuratora Generalnego zarzucił wyrokowi sądu rażące naruszenie przepisów postępowania skutkujące przysądzeniem nieruchomości na rzecz Jarosława W.

Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z 16 stycznia 2014 roku w sprawie przysądzenia nieruchomości na rzecz Jarosława W. i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez wydanie postanowienia o uznaniu za bezskuteczną licytacji nieruchomości.

Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym

Możliwość kierowania skargi nadzwyczajnej do Sądu Najwyższego została wprowadzona nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym z 16 czerwca 2018 roku. Artykuł 89 przewiduje, że skarga może być wniesiona od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego lub sądu wojskowego kończącego postępowanie, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Ponadto skarga może być skierowana, jeśli orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji, orzeczenie w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, lub zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Termin do wniesienia skargi nadzwyczajnej wynosi pięć lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, natomiast w przypadku skierowania kasacji albo skargi kasacyjnej – roku od dnia ich rozpoznania.

Skargę nadzwyczajną może wnieść Prokurator Generalny oraz inne podmioty wskazane w ustawie o Sądzie Najwyższym.

Dział Prasowy

Prokuratura Krajowa