Prokuratura Krajowa

Stan faktyczny sprawy

Najemca wraz z rodziną (żoną oraz córką i jej małoletnim dzieckiem) zamieszkiwali w budynku położonym w Podkowie Leśnej. Pod koniec maja 2008 r. współwłaściciele nieruchomości wypowiedzieli najemcy dotychczasową stawkę czynszu z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia. Pod koniec kwietnia 2009 r. najemca został wezwany do zapłaty kwoty stanowiącej co najmniej trzy pełne okresy płatności pod rygorem wypowiedzenia stosunku najmu. Wobec braku wpłaty należności właściciele wypowiedzieli umowę najmu z końcem czerwca 2009 r. i wezwali najemcę do opróżnienia lokalu oraz zwrotu kluczy, po czym wobec nieopuszczenia lokalu złożyli do Sądu powództwo o eksmisję. Wyrokiem z 31 października 2011 r. Sąd nakazał rodzinie opróżnienie lokalu, ustalając jednocześnie, iż córce najemcy i jej małoletniemu synowi przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego. W związku z tym wstrzymał wykonanie wyroku w zakresie ich dotyczącym do czasu przedstawienia im przez gminę oferty lokalu socjalnego.
Orzekając o eksmisji najemcy z lokalu bez uprawnienia do lokalu socjalnego Sąd, wbrew obowiązkowi ustawowemu wynikającemu z ówcześnie obowiązującego art. 14 ust 3 i 4 Ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, nie poczynił ustaleń, czy eksmitowanemu przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego. Sąd nie przeprowadził postępowania dowodowego w tym zakresie, w szczególności nie zwrócił się do komisji ds. orzekania o niepełnosprawności odnośnie przyznania najemcy stopnia niepełnosprawności, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odnośnie przyznania ren ty lub emerytury, czy też Ośrodka Pomocy Społecznej odnośnie korzystania ze świadczeń z pomocy społecznej. Powyższe ustalenia były niezbędne, gdyż zgodnie z art. 14 ust 4 Ustawy o ochronie praw lokatorów, Sąd nie mógł orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec osób objętych szczególną ochroną m.in. niepełnosprawnych, czy emerytów i rencistów uprawnionych do pobierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Powyższe obligowało Sąd do podjęcia inicjatywny ustalającej istnienie okoliczności wskazanych w tym przepisie.

Niesłuszny wyrok

Działając z upoważnienia Prokuratora Generalnego skargę nadzwyczajną od wyroku Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim I Wydział Cywilny wniósł do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego Zastępca Prokuratora Generalnego Robert Hernand.
Prokurator Generalny wskazał, iż wyrok narusza zasadę legalizmu, o której mowa w art. 7 Konstytucji, zasadę sprawiedliwości społecznej wynikająca z art. 2 Konstytucji, a także prawa i wolności człowieka i obywatela określone w Konstytucji, a także rażąco narusza przepisy art. 14 ust 1, ust 3 i 4 pkt 2 i 4 Ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie kodeksu cywilnego (w brzmieniu obowiązującym w dacie orzekania) poprzez orzeczenie o eksmisji lokatora i braku uprawnień do lokalu socjalnego, bez zbadania z urzędu czy zachodzą przesłanki do otrzymania przez niego lokalu socjalnego.

Wniosek o uchylenie niesłusznego wyroku

Kierując skargę, Prokurator Generalny wniósł o uchylenie wyroku w zakresie w jakim Sąd orzekł o braku uprawnienia do lokalu socjalnego i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Grodzisku Mazowieckim do ponownego rozpoznania.

Dział Prasowy
Prokuratura Krajowa