Prokuratura Krajowa

Z upoważnienia Prokuratora Generalnego Zastępca Prokuratora Generalnego Robert Hernand skierował ją do Sądu Najwyższego Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, na podstawie art. 91 par. 1 ustawy z 8 grudnia 2017 roku o Sądzie Najwyższym. 

Postanowienie Sądu w Tomaszowie Lubelskim 

W sprawie tej wnioskodawca złożył w Sądzie Rejonowym w Tomaszowie Lubelskim wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłych rodzicach. W trakcie postępowania jeden z uczestników złożył na rozprawie testament. 17 kwietnia 2014 roku Sąd wydał postanowienie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku. Sąd orzekł, że spadek nabyli spadkobiercy ustawowi, nie badając z urzędu czy posiadają oni testament.

Złożony przez uczestnika środek zaskarżenia został odrzucony. Z uwagi na upływ terminów procesowych oraz brak podstaw prawnych, w sprawie nie można wystąpić z nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia. 

Orzeczenie wydano z rażącym naruszeniem prawa

Prokurator Generalny zarzucił rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 670 kodeksu postępowania cywilnego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne ustalenie kręgu spadkobierców. Ponadto Prokurator Generalny wskazał na obrazę prawa materialnego, a mianowicie art. 926 par. 2 kodeksu cywilnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i orzeczenie o nabyciu spadku w porządku ustawowym, pomimo istnienia testamentu alograficznego. 

W ocenie Prokuratora Generalnego skierowanie skargi nadzwyczajnej jest konieczne dla zapewnienia zgodności orzeczenia z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Ponadto Prokurator Generalny wskazał, że wniesienie skargi nadzwyczajnej uzasadniane jest zapewnieniem pewności co do prawa, jak i prawidłowości stosowania prawa przez organy Państwa. 

W tej sytuacji Prokurator Generalny uznał za zasadne i konieczne wniesienie skargi nadzwyczajnej w tej sprawie. Prokurator wniósł o uchylenie postanowienia i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie Lubelskim.

Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym

Możliwość kierowania skargi nadzwyczajnej do Sądu Najwyższego została wprowadzona nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym z 16 czerwca 2018 roku. Artykuł 89 przewiduje, że skarga może być wniesiona od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego lub sądu wojskowego kończącego postępowanie, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Ponadto skarga może być skierowana, jeśli orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji, orzeczenie w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, lub zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Termin do wniesienia skargi nadzwyczajnej wynosi pięć lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, natomiast  w przypadku skierowania kasacji albo skargi kasacyjnej – roku od dnia ich rozpoznania. 

Skargę nadzwyczajną może wnieść Prokurator Generalny oraz inne podmioty wskazane w ustawie o Sądzie Najwyższym.

Dział Prasowy
Prokuratura Krajowa