Skuteczna kasacja Prokuratora Generalnego w sprawie usiłowania zabójstwa konkubiny
28.12.2021
Sąd Najwyższy uwzględnił kasację Prokuratora Generalnego i uchylił w zaskarżonej części wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 25 lipca 2019 roku, skazujący na niewspółmiernie niską karę 4 lat pozbawienia wolności za zbrodnię usiłowania zabójstwa, przekazując sprawę temu sądowi do ponownego rozpoznania.
Ciosy nożem w newralgiczne miejsca ciała
Oskarżony przez szereg lat znęcał się fizycznie i psychicznie nad zamieszkującą z nim konkubiną oraz stosował wobec niej przemoc ekonomiczną. Mężczyzna, zarówno będąc trzeźwym, jak i pod wpływem alkoholu wszczynał awantury, zakłócał spokój i ciszę nocną, ubliżał pokrzywdzonej, a także groził pozbawieniem życia. Podczas tych zdarzeń dochodziło często do rękoczynów, kiedy to popychał kobietę, szarpał za włosy, wykręcał ręce i uderzał po twarzy. Do eskalacji zachowań mężczyzny doszło w dniu 27 stycznia 2018 roku. Wówczas to oskarżony kilkakrotnie uderzył pokrzywdzoną trzymanym w ręku nożem w brodę, dłonie i klatkę piersiową doprowadzając do licznych obrażeń ciała skutkujących naruszeniem narządów ciała na okres powyżej 7 dni. Kobieta uratowała się przed oprawcą tylko dzięki skutecznej obronie i ucieczce.
Sąd odwoławczy złagodził wyrok
Sąd Okręgowy w Szczecinie, który orzekał w tej sprawie w pierwszej instancji, uznał mężczyznę za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów. Wymierzył mu kary jednostkowe odpowiednio za znęcanie 2 lata pozbawienia wolności i za usiłowanie zabójstwa 8 lat pozbawienia wolności, orzekając w ich miejsce karę łączną 9 lat pozbawienia wolności. Orzeczenie to zostało zaskarżone przez obrońcę oskarżonego.
Po rozpoznaniu apelacji, Sąd Apelacyjny w Szczecinie obniżył karę wymierzoną sprawcy za znęcanie do roku pozbawienia wolności. Natomiast za usiłowanie zabójstwa sąd odwoławczy orzekł karę 4 lat pozbawienia wolności stosując instytucję nadzwyczajnego złagodzenia kary. W miejsce kar jednostkowych orzeczona została kara łączna w wymiarze 4 lat pozbawienia wolności.
W uzasadnieniu orzeczenia Sąd Apelacyjny wskazał, że wymierzona przez sąd I instancji kara stanowi zbyt surową sankcję karną za oba czyny. Odnosząc się natomiast do przypisanej oskarżonemu zbrodni usiłowania zabójstwa sąd odwoławczy uznał, że nagromadzenie okoliczności łagodzących m.in. w postaci zamiaru ewentualnego, formy usiłowania, uwarunkowań rodzinnych i osobistych, niekaralności, starań o utrzymanie rodziny, częściowego przyznania się do winy, wyrażonej skruchy, przeproszenia pokrzywdzonej czy chęci mediacji, powoduje, że nawet najniższa kara wynikająca z zagrożenia za ten czyn będzie zbyt surowa.
Kasacja Prokuratora Generalnego
Prokurator Generalny, nie zgadzając się z tak rażąco niską karą za usiłowanie zabójstwa, wniósł kasację od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie.
Prokurator Generalny wskazał, że analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż brak jest jakichkolwiek przesłanek pozwalających na zastosowanie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Zaznaczył również, że nie wystąpiły jakiekolwiek elementy, które można było określić i uznać jako szczególne, nadzwyczajne, pozwalające ujrzeć osobę skazanego w pozytywnym świetle, a także implikujące pozytywny odbiór społeczny w odniesieniu do rodzaju czynu, kary i postawy sprawcy.
Jak podkreślono w kasacji sprawca w toku prowadzonego postępowania dotyczącego znęcania się, mając zastosowany zakaz zbliżania się do pokrzywdzonej i nakaz opuszczenia mieszkania, usiłował popełnić zbrodnię zabójstwa. Bez skrupułów wykorzystał ciężką sytuację materialną uzależnionej od niego ekonomicznie pokrzywdzonej. Wskazano również, że po ucieczce rannej kobiety, nie tylko nie czynił starań o złagodzenie skutków swojego działania, ale wręcz wyrażał niezadowolenie, że nie zdołał pozbawić jej życia, a nawet deklarował, że ją zabije kiedy wyjdzie na wolność.
Zaznaczono, że wbrew twierdzeniom sądu sprawca nie wyraził rzeczywistej skruchy, przez cały czas prowadzonego postępowania negując fakt usiłowania zabójstwa partnerki. Jedynie podczas jednej z rozpraw w sposób bardzo formalny przeprosił konkubinę za doznane przez nią obrażenia ciała i używane wobec niej słowa, by w kolejnej części wyjaśnień przedstawić ją w jak najgorszym świetle. Podobnie zachował się po złożonym wniosku o mediację.
Jak wskazano w kasacji sąd odwoławczy niedostatecznie uwzględnił okoliczności obciążające sprawcę, w tym wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu, popełnienie przestępstwa z niskich pobudek i pod wpływem alkoholu, brak pojednania między przywodzoną a sprawcą, częściowe przyznanie do winy, grożenie popełnieniem przestępstwa i nagannego zachowania sprawcy, popełnienia przestępstwa na szkodę osoby najbliższej, co więcej pomimo orzeczonego zakazu kontaktowania się i nakazu opuszczenia lokalu.
Zaznaczono, że prognoza kryminologiczna wobec takiego zachowania skazanego nie jawi się jako pozytywna, a nadto nie czyni zadość potrzebom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.
Sąd Najwyższy uznając zasadność podniesionego w kasacji Prokuratora Generalnego zarzutu uchylił wyrok w zaskarżonej części i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Szczecinie.
Dział Prasowy
Prokuratura Krajowa