Prokuratura Krajowa

Rzekomy jedyny spadkobierca

Sprawa dotyczy postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach oddalającego wniosek Wacława B. o nabycie spadku po jego zmarłym bracie Janie B. Wnioskodawca wskazał, że Jan B. zmarł 20 listopada 2016 roku, nie posiadał dzieci i był żonaty z Bożeną B. Do przedmiotowego wniosku dołączył również odpis skrócony aktu małżeństwa brata.

Sąd wyznaczył posiedzenie na 11 lipca 2018 roku i powiadomił Wacława B., że jego obecność na posiedzeniu nie jest obowiązkowa. Równocześnie wezwał do osobistego stawiennictwa żonę zmarłego Bożenę B. Podczas posiedzenia Bożena B. zapewniła sąd, że jest jedyną spadkobierczynią majątku swojego zmarłego męża. W rezultacie zapewnień kobiety Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach postanowił, że małżonka zmarłego Jana B. jest jedyną osobą dziedziczącą jego majątek w całości z dobrodziejstwem inwentarza.

Sąd zapomniał o żyjącym spadkobiercy

Działając z upoważnienia Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobro Robert Hernand – Zastępca Prokuratora Generalnego skierował do Sądu Najwyższego skargę nadzwyczajną od postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach.

W skardze wskazano, że w przedmiotowej sprawie w sytuacji, w której spadkodawca nie pozostawił testamentu, obowiązujące przepisy jednoznacznie wskazują, że spadek po Janie B. powinni odziedziczyć po połowie jego żona Bożena B. i brat Władysław B. Udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu z rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy wynosi połowę spadku.

Sąd z urzędu nie zbadał, kto jest spadkobiercą, do czego w świetle przepisów był bezwzględnie zobligowany. Naruszenie skutkujące pominięciem Wacława B. należy uznać za tym bardziej niezrozumiałe, że posiedzenie sądu toczyło się przecież w związku ze złożeniem przez niego wniosku spadkowego.

Skutkiem nieprawidłowych działań sądu było także naruszenie przepisów poprzez nieuwzględnienie w stwierdzeniu o nabyciu spadku Wacława B. Zgodnie z obowiązującym prawem sąd w postanowieniu powinien wymienić wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł.

Prokurator Generalny podkreślił, że z powodu rażąco błędnej decyzji sądu wnioskodawca został pozbawiony prawa do dziedziczenia po swoim bracie. Ten skutek postanowienia sądu jest niemożliwy do aprobaty w świetle wymagań praworządności, a wadliwe postanowienie winno być wykreślone z przestrzeni prawnej.

SN uchylił postanowienie

Po rozpoznaniu skargi nadzwyczajnej Sąd Najwyższy uchylił w całości zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Tarnowskich Górach do ponownego rozpoznania. Sąd orzekł, że treść postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach była wynikiem oczywistej pomyłki, która jednak w sposób rażących naruszyła prawo. SN podkreślił, że uchylenie postanowienia jest konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej.

Dział Prasowy

Prokuratura Krajowa