Historia szkoły
Pierwsze placówki edukacji muzycznej w Łańcucie
Pierwszą placówką edukacji muzycznej w Łańcucie było Społeczne Ognisko Muzyczne, powstałe w 1946 roku z inicjatywy Jana Micała, ówczesnego kierownika Wydziału Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Łańcucie. Mieściło się w południowej części zamku łańcuckiego, niezajętej przez Muzeum. W następnym roku Ognisko Muzyczne przeniesiono do dawnej Oranżerii. Pierwsi pedagodzy, których nazwiska zapisano w dokumentach, to: Pelagia Sternal i Zofia Sobolowa - absolwentki Konserwatorium Lwowskiego. W roku założenia naukę pobierało 36 uczniów w dwóch sekcjach: fortepianu i skrzypiec.
W 1947 roku utworzono sekcję rytmiki, którą prowadziła Felicja Musiałowa. Liczba uczniów wzrosła do 90. Problemy finansowe i lokalowe, z jakimi borykało się Społeczne Ognisko Muzyczne, pomimo zaangażowania pracowników i pedagogów (pracowali oni wówczas społecznie) doprowadziły do zawieszenia działalności tej placówki w 1949 roku.
Dnia 1 lutego 1953 roku ze względu na duże zapotrzebowanie środowiska na edukację muzyczną powołano Państwowe Ognisko Muzyczne. Mieściło się ono w kilku salach Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego24. Kierownikiem został ówczesny dyrektor Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza, mgr Marian Pałczyński. W skład grona pedagogicznego wchodzili:
Zygmunt Jeger – nauczyciel skrzypiec
Pelagia Sternal – nauczyciel fortepianu
Zofia Sobolowa – nauczyciel fortepian
Romana Bojdecka- nauczyciel fortepianu
Danuta Barnat – nauczyciel akordeonu
Stanisław Kluz – nauczyciel instrumentów dętych
Dominik Szmuc – nauczyciel klarnetu
Teofil Pelc – nauczyciel fletu i fagotu
Władysław Kaczorowski – nauczyciel wiolonczeli i kontrabasu.
W pierwszym roku szkolnym naukę pobierało 70 uczniów25. Na przekór trudnościom finansowym i lokalowym liczba uczniów systematycznie wzrastała, do 204 w roku szkolnym 1960/1961.
Zatrudniono nowych nauczycieli, którymi byli:
Cezary Linner – nauczyciel skrzypiec
Tadeusz Pelc – nauczyciel skrzypiec
Otylia Piekło-Piechowska – nauczyciel skrzypiec
Włodzimierz Domino – nauczyciel fortepianu
Fryderyk Staszowski – nauczyciel akordeonu
Władysław Jurek – nauczyciel akordeonu
Henryk Hadław – nauczyciel akordeonu
Henryk Mroziak – nauczyciel klarnetu
Edward Dragan – nauczyciel trąbki
Michał Drzewiecki – nauczyciel trąbki
Wiesław Skrobacz – nauczyciel gitary
Fryderyk Kunysz – nauczyciel gitary.
W roku szkolnym 1962/1963 obowiązki dyrektora objął Jerzy Sapilak. Grono pedagogiczne poszerzone zostało o następujące osoby:
Maria Pietraszek – nauczyciel rytmiki
Maria Środoń – nauczyciel fortepianu
Danuta Borciuch – nauczyciel fortepianu
Józef Nawojski – nauczyciel trąbki.
Przy Państwowym Ognisku Muzycznym działała orkiestra dęta pod dyrekcją Zygmunta Jegera, często biorąca udział w licznych koncertach, jak również zespół orkiestry smyczkowej i rozrywkowej.
W 1964 roku utworzono filię Państwowego Ogniska Muzycznego w Markowej. W Markowej pracowali: Roman Pelc, Józef Hryc i Michał Jamroz.
W 1965 roku dyrektorem został Józef Nawojski, a do grona nauczycieli dołączyli Jan Kruk i Małgorzata Sokołowska. W 1966 roku Urszula Nawojska rozpoczęła pracę jako nauczyciel rytmiki, a Marian Mirowicz jako nauczyciel teorii i fortepianu oraz stroiciel instrumentów.
W Państwowym Ognisku Muzycznym działało 6 sekcji przedmiotowych: skrzypiec, fortepianu, akordeonu, instrumentów dętych, teorii i zespołów instrumentalnych26.
Wzrost liczby uczniów i nauczycieli nasilał trudności lokalowe. Podczas zebrań Grona Pedagogicznego i Komitetu Rodzicielskiego powstał pomysł budowy w czynie społecznym własnego budynku, jak również zamiar przekształcenia Państwowego Ogniska Muzycznego w Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia. Powołano Komitet Budowy Szkoły i rozpoczęto zbiórkę pieniędzy. Jednak realizacja tego przedsięwzięcia nie doszła do skutku. Jednocześnie starano się o utworzenie Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia.
Działalność Państwowej Szkoły Muzycznej I st. im. Teodora Leszetyckiego w Łańcucie
w latach 1968 – 2018
W roku 1968 Państwowe Ognisko Muzyczne w Łańcucie zostało przekształcone w Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia.
Oto fragment rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki nr 66 z dnia 12 lipca 1968 roku:
„ Na podstawie art. 36 ust. 1 z dnia 15 lipca 1961 r. rozwoju systemu oświaty i wychowania oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 czerwca 1965 r. W sprawie zasad organizacji kształcenia i wychowania w szkołach i innych placówkach kształcenia artystycznego zarzą-dza się, co następuje:
§1
Przekształca się z dniem 1 września 1968 roku Państwowe Ognisko Muzyczne w Łańcucie w Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia.
§2
W roku szkolnym 1968/1969 czynne będą w szkole wymienionej w §1 pierwsze klasy działu dziecięcego i młodzieżowego, a w każdym kolejnym roku, aż do utworzenia wszystkich pozo-stałych klas obu wymienionych działów, kolejno następne klasy.
§3
W ramach Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia kontynuowane będzie nauczanie w wy-gasających klasach likwidowanego Państwowego Ogniska Muzycznego”.
Przekształcenie istniejącej do tej pory placówki nie pomogło w rozwiązaniu trudności lokalowych i finansowych. Władze lokalne zaczęły dostrzegać rolę szkoły w środowisku, ale nie uchroniło jej to przed kłopotami.
Rozpoczęte już w 1966 roku starania o nowy lokal dla szkoły zostały uwieńczone sukcesem. Dzięki staraniom dyrektora Muzeum - Zamku Antoniego Dudy-Dziewierza szkoła w 1970 roku decyzją Powiatowej Rady Narodowej w Łańcucie otrzymała budynek usytuowany we wschodniej części parku zamkowego. Był to budynek Zarządu Ogrodów, który został wznie-siony przez Potockich w 1899 roku, przebudowany w 1913 roku. Po II wojnie światowej mieścił się w nim Zarząd Państwowego Gospodarstwa Rolnego „Ogrody” w Łańcucie. Osobą, która szczególnie przyczyniła się do uzyskania budynku dla potrzeb szkoły, był mgr Józef Nawojski, wówczas dyrektor szkoły. Inicjatorem przejęcia tego budynku przez szkołę, jak wspomina mgr Józef Nawojski, był ówczesny kustosz łańcuckiego muzeum Jerzy Żurawski.
Od momentu uzyskania własnego obiektu do rozpoczęcia w nim nauki minął rok.
W tym czasie dokonano niezbędnych remontów i modernizacji według zaleceń konserwatorskich, adaptując jednocześnie wnętrza na potrzeby szkolne. Pierwszym dniem nauki w nowej szkole był 17 stycznia 1971 roku. Prace remontowe wykonywali społecznie rodzice i nauczyciele. W związku z tym w kronice szkoły odnotowane zostały nazwiska następujących pedagogów - społeczników: Wiesław Skrobacz, Władysław Jurek, Roman Pelc, Fryderyk Staszowski, Zygmunt Jeger.
Utworzenie szkoły stało się impulsem do podniesienia poziomu nauczania. Zakupiono wiele nowych instrumentów, poszerzono znacznie bibliotekę szkolną o wiele niezbędnych nut. Stworzono szereg zespołów muzycznych i sekcji instrumentalnych, w tym pięć zespołów: akordeonowy, kameralny smyczkowy, kameralny instrumentów dętych blaszanych, fletów prostych i orkiestrę rozrywkową typu big-band.
Działała wówczas także orkiestra symfoniczna, w skład której wchodzili przyszli nauczyciele, odnosiła ona znaczne sukcesy artystyczne. Jej członkami były następujące osoby: Alfred Bojda, Juliusz Bojda, Józef Bosak, Marek Chudzik, Maria Domka, Wacław Frączek, Piotr Gajewski, Stanisław Gomola, Zygmunt Jeger, Andrzej Jucha, Władysław Jurek, Roman Król, Cezary Linner, Andrzej Magoń, Wiesław Magoń, Marian Mirowicz, Henryk Mroziak, Otylia Piechowska, Roman Pelc, Józef Porębny, Wiesław Skrobacz, Jacek Szpunar, Dominik Szmuc, Fryderyk Staszowski, Jan Szajnar i Józef Nawojski jako dyrygent30.
Bardzo duże sukcesy osiągały działające wtedy zespoły: instrumentalno-wokalny i rytmiczny, działający pod kierownictwem Urszuli Nawojskiej, oraz wokalny prowadzony przez Borysa Mirowicza. Borys Mirowicz, ceniony pedagog, był nauczycielem fortepianu i teorii oraz niezastąpionym fachowcem w strojeniu, naprawie i konserwacji fortepianów oraz pianin. Zmarł nagle 22 lutego 1982 roku. Żegnano go z wielkim żalem , co zostało odnotowane w kronice szkolnej z tego okresu31.
W 1970 roku szkoła była współorganizatorem Ogólnopolskich Przesłuchań Uczniów Szkół Sekcji Skrzypiec i Altówki.
W 1971 roku w szkole odbyły się Wojewódzkie Przesłuchania Zespołów Szkół Muzycznych I i II stopnia.
Na początku lat siedemdziesiątych XX wieku szkoła utworzyła filie zamiejscowe w Albigowej i Markowej, które były jedynymi oddziałami szkoły muzycznej w środowisku wiejskim32. W szkole działała też drużyna harcerska jako jedyna w szkołach muzycznych na terenie województwa rzeszowskiego.
W 1972 roku szkoła była współorganizatorem znaczącej imprezy muzycznej : koncertu studentów Konserwatorium z Amsterdamu, który odbył się w Sali Balowej Muzeum – Zamku. W tym okresie działał również szkolny zespół teatru poezji prowadzony przez panią Otylię Piechowską.
30 listopada 1973 roku szkoła wspólnie z Muzeum-Zamkiem zorganizowała koncert Drez-deńskiego Kwartetu Fortepianowego, który odbył się w Sali Balowej.
W latach 1974 – 1978 dyrektorem szkoły był mgr Roman Pelc. Dokonano wówczas niezbędnych prac remontowych dachu i fundamentów, naprawiono centralne ogrzewanie. Lata siedemdziesiąte to także dalsze podnoszenie poziomu nauczania poprzez zatrudnianie nauczycieli z pełnymi kwalifikacjami oraz działalność koncertowa szkoły na rzecz miasta i środowiska.
Od 1978 roku do 1981 roku funkcję dyrektora szkoły pełnił mgr Marian Trzeciak. Uczniowie w tym czasie, dzięki inicjatywie organizatorskiej dyrektora, często wyjeżdżali na koncerty do Rzeszowskiej Filharmonii i do Teatru Wielkiego w Warszawie. Do szkoły na audycje muzyczne przyjeżdżali filharmonicy rzeszowscy. Dzięki utalentowanym konferansjerom: Ewie Hałabuz i Klemensowi Gudlowi cieszyły się one niezwykłą popularnością i zainteresowaniem uczniów. W Miejskim Domu Kultury w Łańcucie odbywały się systematycznie koncerty wychowanków szkoły. W roli prowadzących występowali mgr Urszula Nawojska i mgr Marian Trzeciak.
Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych przeprowadzono rozliczne prace remontowe, między innymi przy fundamentach i dachu33. Zmieniono wystrój sal lekcyjnych i korytarzy. Zakupiono nowe instrumenty muzyczne, dzięki czemu powstały zespoły instrumentalne, nad którymi pieczę sprawowali inż. Marian Koba i mgr Fryderyk Staszowski. W latach osiemdziesiątych dyrektorem był mgr Fryderyk Staszowski, zmarły 4 kwietnia 1990 roku34. Tradycją w tym okresie było goszczenie w szkole wybitnych solistów i zespołów. Wielką atrakcją był na przykład koncert sławnej skrzypaczki Kai Danczowskiej, której akompaniowała Maja Nosowska. Odbył się on 10 grudnia 1984 roku. Dużym zainteresowaniem cieszyły się wówczas koncerty akordeonistów: Krzysztofa Milczanowskiego i jego wychowanków Pawła Palucha i Jerzego Kołodzieja.
W roku szkolnym 1985/1986 i 1986/87 obowiązki dyrektora pełnił inż. Marian Koba. Również w tym czasie prowadzono prace remontowe oraz zakupiono nowe instrumenty.
Od września 1989 roku do sierpnia 1990 roku kierownictwo szkoły objął mgr Antoni Walawender. Doświadczony pedagog i działacz kultury w środowisku rzeszowskim, podczas sprawowania funkcji dyrektora przekazał nauczycielom wiele cennych uwag i wskazówek.
Po jego odejściu na emeryturę rozpisany został konkurs na stanowisko dyrektora.
W wyniku konkursu dyrektorem został mgr Jan Szydło, absolwent muzykologii KUL, organista koncertujący, biorący udział w wielu festiwalach organowych, człowiek o ustalonym autorytecie i wiedzy w środowisku muzycznym. W czasie pełnienia przez niego funkcji nastąpił znaczny wzrost poziomu dydaktycznego szkoły. Potwierdzają to liczne osiągnięcia szkolnej młodzieży. W latach dziewięćdziesiątych uczniowie wszystkich sekcji brali udział w przeglądach regionalnych i ogólnopolskich, zdobywając wiele nagród i wyróżnień o zasięgu regionalnym i ogólnopolskim. W kronice szkolnej znaleźć można dyplomy laureatów w/w konkursów. Oto ważniejsze sukcesy uczniów za okres od 1993 do 2000 roku: Anna Kostka zdobyła wyróżnienie w Regionalnych Przesłuchaniach Uczniów w 1993 roku, Monika Golak zdobyła wyróżnienie w Regionalnych Przesłuchaniach Uczniów w Mielcu w 1994 ro-ku, Zespół Rytmiczny otrzymał wyróżnienie w V Spotkaniach Zespołów Rytmiki w Rzeszo-wie w 1994 roku, Jolanta Czarnota zajęła II miejsce w Regionalnym Konkursie Wiedzy Teo-retycznej w Przeworsku w 1996 roku, Sabina Ryżowicz zajęła II miejsce w Regionalnych Przesłuchaniach Uczniów w Dębicy w 1997 roku, Maja Węsierska zajęła IV miejsce w Re-gionalnych Przesłuchaniach w Dębicy w 1999 roku, II miejsce w Regionalnych Przesłuchaniach Uczniów Klas Skrzypiec w Dębicy w 2000 roku oraz I miejsce w Regionalnym Konkursie Wiedzy Teoretycznej w Przeworsku w 2000 roku, Justyna Bieniasz zdobyła wyróżnienie w V Konkursie Pianistycznym w Bielsku-Białej w 1999 roku i wyróżnienie w V Ogólnopolskim Turnieju Pianistycznym w Żaganiu w 2000 roku, Bartosz Bolesławski zajął III miejsce w Regionalnym Konkursie Wiedzy Teoretycznej w Przeworsku w 2000 roku. Zespół „Amare” był laureatem I miejsca VIII Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki i Pieśni Religijnej w Łodzi w roku 1994, zajął III miejsce w V Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek w Będzinie w 1998 roku, zajął I miejsce podczas XIII Ogólnopolskiego i IV Międzynarodowego Dziecięcego Festiwalu Piosenki i Pieśni Religijnej w Łodzi w 1999 roku, w tym samym roku zajął I miejsce w IX Dziecięcym Festiwalu Piosenki Religijnej we Wrocławiu. Doskonała współpraca z Łańcuckim Towarzystwem Muzycznym, Radą Rodziców i sponsorami przyczyniła
się do zakupu nowych instrumentów takich jak: organy, dwa fortepiany (Yamaha i Petrof) flety, klarnet, gitary koncertowe, powiększyła się również płytoteka, zakupiono sprzęt audiowizualny i komputerowy.
Dzięki wspólnej inicjatywie dyrektora mgr. Jana Szydło oraz ówczesnego dyrektora Filharmonii Podkarpackiej Wergiliusza Gołąbka łańcuckiej szkole nadano imię Teodora Leszetyckiego - pianisty, kompozytora i wybitnego pedagoga, związanego z Łańcutem oraz łańcucką rezydencją przez fakt urodzenia (metryka chrztu znajduje się w archiwach parafii farnej), a także przez działalność jego rodziców na dworze Potockich. Uroczystość nadania szkole imienia Teodora Leszetyckiego odbyła się 23 maja 1992 roku. Udział w niej wzięli między innymi: Mara Waldman, wiceprezydent Towarzystwa Muzycznego im. Teodora Leszetyckiego z Nowego Jorku, Wergiliusz Gołąbek, dyrektor artystyczny Filharmonii Rzeszowskiej, Roman Surmacz, burmistrz miasta Łańcuta, redaktor muzyczny Jan Weber, Maksymilian Bylicki z Ministerstwa Kultury i Sztuki, mgr Krzysztof Szczepaniak wizytator Centrum Edukacji Artystycznej, dyrekcja szkoły, nauczyciele, pracownicy, uczniowie, rodzice i inni zaproszeni goście.
2 maja 2002 roku dzięki staraniom Państwowej Szkoły Muzycznej I st. im Teodora Leszetyckiego, Łańcuckiego Towarzystwa Muzycznego, Stowarzyszenia Międzynarodowych Kursów Muzycznych w Łańcucie odbyła się uroczystość nadania odremontowanej auli szkolnej imienia prof. Zenona Brzewskiego. W uroczystości udział wzięli: p. Ewa Brzewska (żona), Michał Brzewski (syn) z rodziną, p. Władysław Czajewski, były dyrektor Muzeum Zam-ku w Łańcucie - współorganizator Międzynarodowych Kursów Muzycznych, mgr Krzysztof Szczepaniak - wizytator Centrum Edukacji Artystycznej w Warszawie, prof. Mirosław Ławrynowicz, prof. Krystyna Makowska-Ławrynowicz, władze miasta i powiatu łańcuckiego, dyrekcja, uczniowie, rodzice, nauczyciele oraz zaproszeni goście. Poświęcenia auli dokonał ksiądz prałat Władysław Kenar. Po zakończeniu części oficjalnej odbył się koncert, który prowadził mgr Krzysztof Szczepaniak.
W 2008 roku minęła 40. rocznica istnienia szkoły. Uroczystości z okazji jubileuszu odbyły się 25 października 2008 roku. Rozpoczęły się Mszą św. dziękczynną w kościele pw. św. Stanisława w Łańcucie. W nabożeństwie udział wzięli : chór parafialny (składający się w większości z absolwentów szkoły) pod dyr. mgr. Michała Horodeckiego, Kwartet Instrumentów Dętych Blaszanych pod dyr. mgr. Józefa Nawojskiego (pierwszego dyrektora tej placówki) oraz uczniowie, nauczyciele, emerytowani pracownicy, rodzice i zaproszeni goście. Przy organach zasiadał dyrektor szkoły, a zarazem organista łańcuckiej fary mgr Jan Szydło. O godzinie 16.30 w Sali Balowej łańcuckiego Zamku odbyła się część oficjalna obchodów jubileuszu, na którą złożyły się: przemówienie okolicznościowe dyrektora, gratulacje gości, wręczenie odznaczeń i nagród oraz uroczysty koncert44. W uroczystości udział wzięli: poseł na Sejm RP - Kazimierz Gołojuch, ks. prałat Władysław Kenar, z ramienia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Krzysztof Szczepaniak, burmistrz miasta Łańcuta - Stanisław Gwizdak, wicestarosta powiatu łańcuckiego – Józef Rzepka, przedstawiciel kuratora - Kazimiera Stachurska, prof. Marta Wierzbieniec – dyrektor Instytutu Muzyki Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz dyrektor naczelny Filharmonii Podkarpackiej, dyrektorzy szkół muzycznych regionu, radni miasta i powiatu. Burmistrz Miasta Łańcuta Stanisław Gwizdak podkreślił w swoim przemówieniu ważną rolę szkoły dla miasta. Pan Wrzesław Żurawski jako przedstawiciel rodziców spontanicznie i w ciepłych słowach mówił o własnych, pozytywnych doświadczeniach z kontaktów ze szkołą, a także o jej ważnej roli w kształtowaniu wrażliwości młodych ludzi45. Dyrektor szkoły mgr Jan Szydło otrzymał Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, nauczyciele okolicznościowe dyplomy Ministra Kultury, a zasłużony nauczyciel Jarosław Pelc otrzymał Nagrodę Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej II stopnia za wybitne osiągnięcia dydaktyczne. Po części oficjalnej odbył się koncert w wykonaniu nauczycieli, absolwentów i uczniów szkoły.
Stanowisko wicedyrektora szkoły od wielu lat pełni mgr Barbara Kotwica, doświadczony pedagog, nauczyciel wysoko ceniony w środowisku szkolnym, będący wzorcem osobowym dla wielu pracowników szkoły. Swoje obowiązki wykonuje w sposób wzorowy i kompetentny, uczestnicząc w staraniach o wzrost poziomu dydaktycznego oraz właściwy wizerunek szkoły w środowisku.
Uczniowie szkoły biorą udział w przesłuchaniach regionalnych, konkursach ogólnopolskich i międzynarodowych, zdobywając wiele nagród i wyróżnień.
Jak już wcześniej wspomniano, szkoła mieści się w zabytkowym budynku. Ogólna powierzchnia użytkowa obiektu wynosi 725,5 m2, znajdują się w nim 22 sale lekcyjne o łącznej powierzchni 460 m2, w tym aula szkolna, 7 sal fortepianowych, 1 sala perkusji, 1 sala rytmiki, 3 sale teoretyczne, biblioteka i świetlica szkolna, sale: gitary, trąbki, skrzypiec, fletu, puzonu i oboju, klarnetu, saksofonu, akordeonu.
Dzięki staraniom dyrektora Jana Szydło na przestrzeni ostatnich 25 lat przeprowadzono w szkole wiele kompleksowych prac remontowych, obejmujących remont dachu, budowę kotłowni centralnego ogrzewania, wymianę starej instalacji elektrycznej, wykonanie nowego wystroju auli szkolnej według projektu artysty i przyjaciela szkoły Wrzesława Żurawskiego, remont sanitariatów, odwodnienie budynku, remont werandy, patio i tarasów, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, remont elewacji i stropu, wymianę parkietu w niektórych salach i na korytarzu. Prace remontowe wykonano dzięki środkom finansowym uzyskanym z Centrum Edukacji Artystycznej w Warszawie i Łańcuckiego Towarzystwa Muzycznego. W roku 2007 korzystano ze środków pozyskanych dzięki programom operacyjnym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Z inicjatywy pani wicedyrektor mgr Barbary Kotwicy wykonano modernizację wy-stroju sali rytmicznej, również według projektu Wrzesława Żurawskiego. Środki pozyskano z programów operacyjnych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
