Zabytkowy budynek
Budynek przy ul. Tadeusza Kościuszki 10 został wybudowany w 1909 r. dla Rady Powiatowej. Reprezentacyjny i niezmiennie przez wiele lat podziwiany obiekt eklektyczny projektował inżynier architekt Jan Ostoja Stobiecki, a prace budowlane wykonała firma Jana Noworyty „przeważnie siłami miejscowymi”. Obiekt zbudowano z cegły i potynkowano. Postawiono go na rzucie prostokąta, elewacją frontową od ul. T. Kościuszki. Główny dwukondygnacyjny korpus nakryto wielospadowym dachem ze świetlikiem. Po obu stronach korpusu głównego zbudowano symetrycznie dwie części parterowe. Od frontu, w dolnej kondygnacji części środkowej, wykonano trójarkadowy podcień zamknięty łukami odcinkowymi, wspartymi pośrodku na dwóch kolumnach. W środku urządzono centralnie salę obrad, ozdobioną fryzem z portretów władców Polski i herbów ziem polskich oraz tryptykiem religijnym. Portrety 44 władców Polski i 2 bohaterów narodowych wykonał artysta malarz Konstanty Niemczykiewicz według czarno-białych rysunków pocztu królów Polski mistrza Jana Matejki. (K. Niemczykiewicz był uczniem J. Matejki.) Umieszczone pod portretami herby województw, ziem i miast Polski przedrozbiorowej malował Piotr Błoński – artysta malarz ze Lwowa. Twórcą tryptyku patriotyczno-religijnego był artysta malarz Stanisław Dębicki. Przewodnią ideą takiego uroczystego wystroju sali – nazwanej później „królewską” – miało być budzenie uczuć patriotycznych i religijnych. Ponadto na centralnej ścianie sali, nad stołem prowadzącego obrady, znajdował się portret cesarza Franciszka Józefa (nieznanego autora). W parterowych częściach budowli po obu stronach i w części budynku od strony zachodniej wykonano korytarz obiegający z trzech stron salę obrad oraz ciąg pomieszczeń z wejściami od tegoż korytarza. Uroczystość otwarcia i poświęcenia obiektu odbyła się 22 XII 1909 r. Odtąd do 1939 r. budynek był siedzibą władz powiatowych. W 1910 r. wymieniono w sali obrad niewielki portret cesarza Franciszka Józefa na większy, a listopadzie 1918 r. ściągnięto go, a zawieszono godło Polski. Przez cały okres międzywojenny w sali odbywały się najważniejsze uroczystości świeckie. Tu m.in. gościł prezydent RP Ignacy Mościcki (23 VII 1929 r.). W czasie okupacji hitlerowskiej budynek był siedzibą Landratantu, czyli starostwa. (Zbiegiem okoliczności, po zasłonięciu portretów, patriotyczny wystrój sali „królewskiej” nie uległ zniszczeniu.) Po wojnie obiekt zajmowały nadal władze powiatowe i taki stan utrzymał się do 1975 r., kiedy powiaty zostały zlikwidowane. Ponadto od 1967 r. w pomieszczeniach na I piętrze (od frontu) mieściło się społeczne Muzeum Regionalne. Po opuszczeniu budynku przez administrację powiatową stał on prawie pusty, a następnie w 1977 r. decyzją władz został przekazany Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia. Po generalnym remoncie i modernizacji od roku szkolnego 1978/1979 obiekt wypełnił się muzyką. W latach 80. zorganizowano tu cykl recitali wybitnych polskich artystów, m.in. Haliny Czerny-Stefańskiej, Reginy Smendzianki, Krzysztofa Jakowicza, Bogny Sokorskiej i Paulosa Raptisa. W związku z rozwojem szkoły (od 1989 r. – I i II stopnia) do budynku dołączono wyremontowany mniejszy budynek stojący obok. Decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Rzeszowie z 12 XI 1979 r. obiekt został wpisany do „Rejestru zabytków nieruchomych” jako „…interesujacy przykład budynku użyteczności publicznej z początku XX w. w bryle architektonicznej i programie użytkowym nawiązującym do architektury historycznej od antyku począwszy, a w wyposażeniu wnętrza odwołującym się do tradycji patriotycznych.
Sala Królewska
Aula Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. Powstała jako sala obrad w budynku Rady Powiatowej w Mielcu przy ul. T. Kościuszki 10, zbudowanym w 1909 r. według projektu arch. Jana Ostoi Stobieckiego ze Lwowa. Nazwa związana jest z dominującym elementem wyposażenia sali – fryzem z 44 portretów władców Polski przedrozbiorowej, umieszczonym w górnej części wszystkich czterech ścian. Malował go Konstanty Niemczykiewicz ze Lwowa (uczeń J. Matejki) według heliograwiurowych reprodukcji Maurycego Perlesa (z lat 1890-1892) rysunków Jana Matejki „Poczet królów i książąt polskich”. Ponadto K. Niemczykiewicz namalował dwa portrety bohaterów narodowych – Tadeusza Kościuszki i księcia Józefa Poniatowskiego. Nad portretami umieszczono 46 herbów miast, ziem i województw I Rzeczypospolitej malowanych przez Jana Błońskiego. Obrazy i herby posiadają neogotyckie obramienia sztukatorskie i podpisy pseudogotyckie. Na ścianie tylnej umieszczono tryptyk religijny S. Dębickiego: 1) adoracja Matki Bożej Częstochowskiej, 2) hołd przedstawicieli trzech stanów, 3) alegoria Polski cierpiącej po klęskach powstań narodowych. Na ścianie głównej dekoracja kilkakrotnie zmieniała się. Po II wojnie światowej wykonano Godło Polski (sztukateria), a w latach 80. XX w. po jego lewej umieszczono portret Fryderyka Chopina i po prawej – Mieczysława Karłowicza (oba pędzla Aleksandry Stroczyńskiej z Mielca). Wszystkie obrazy malowane są farbami olejnymi. Dolna część sali ma neogotycka boazerię i przymocowane doń ławy boczne. Równomierne oświetlenie wnętrza sali zapewnia przeszklony strop i dach nad salą. Mimo burzliwych dziejów Mielca (kilkakrotne przejście frontów wojen światowych, okupacje) udało się uchronić unikatowy wystrój sali, np. w okresie okupacji hitlerowskiej zasłonięto obrazy deskami. Sala była miejscem nie tylko sesji i posiedzeń władz powiatowych, ale także najważniejszych uroczystości świeckich w Mielcu. Kilkakrotnie remontowano ją, a w latach 80. XX w. przeprowadzono restaurację obrazów. Od 1977 r., kiedy jej użytkownikiem stała się PSM, jest także salą koncertową, przeszedł kilka fragmentarycznych remontów, a występowali w niej m.in. najwybitniejsi polscy artyści.
Obecnie lata 2003-2019 reprezentacyjna sala królewska wraz z zabytkowym budynkiem oraz pozyskanym sąsiednim budynkiem przeszła kilka gruntownych remontów. Odresteurowane zostały zabytkowe obrazy, wymieniony został dach, cała stolarka okienna i drzwiowa, a także wyremontowane zostało ogrzewanie szkoły wraz z nowoczesną wewnętrzną kotłownią . Wyremontowano i zaadoptowano na pomieszczenia dydaktyczne do tej pory nieużytkowany strych na jednym i drugim budynku. Dzięki termomodernizacji zakończonej w 2019 roku zamontowano nowe oświetlenie sali królewskiej, zamontowano klimatyzację w salach na I piętrze, wybudowano nowoczesny, funkcjonalny hol łączący obydwa budynki, zamontowano ogniwa fotowoltaiczne i wykonano wiele innych prac rewitalizacyjnych i termomodernizacyjnych.
Wykaz portretów władców polski oraz towarzyszących im herbów miast i województw:
- Mieczysław I – Poznań,
- Dąbrówka – Gdańsk,
- Bolesław Chrobry – Kijów,
- Mieczysław II – Poznańskie,
- Kazimierz Mnich – Kaliskie,
- Rycheza – Sieradzkie,
- Bolesław Śmiały – Łęczyckie,
- Władysław Herman – Brzesko-Kujawskie,
- Bolesław Krzywousty – Inowrocławskie,
- Władysław II – Płockie,
- Bolesław Kędzierzawy – Rawskie,
- Mieczysław Stary – Mazowieckie,
- Kazimierz Sprawiedliwy – Chełmskie,
- Władysław Laskonogi – Malborskie,
- Leszek Biały – Pomorskie,
- Henryk Brodaty – Krakowskie,
- Konrad Mazowiecki – Sandomierskie,
- Bolesław Wstydliwy – Lubelskie,
- Leszek Czarny – Ruskie,
- Przemysław – Bełskie,
- Wacław – Podlaskie,
- Władysław Łokietek – Wołyńskie,
- Kazimierz Wielki – Podlaskie,
- Ludwik Węgierski – Bracławskie,
- Jadwiga – Kijowskie,
- Władysław Jagiełło – Nowogrodzkie,
- Władysław Warneńczyk – Wileńskie,
- Kazimierz Jagiellończyk – Trockie,
- Jan Olbracht – Czernichowskie,
- Aleksander – Brzesko-Litewskie,
- Zygmunt Stary – Potockie,
- Zygmunt August – Żmudzińskie,
- Henryk Walezy – Mińskie,
- Stefan Batory – Smoleńskie,
- Anna Jagiellonka – Witebskie,
- Zygmunt III Waza – Inflanckie,
- Władysław IV – Mścisławskie,
- Jan Kazimierz – Prusy,
- Michał Korybut Wiśniowiecki – Kurlandia,
- Jan III Sobieski – Toruń,
- August II – Halicz,
- Stanisław Leszczyński – Królewiec,
- August III – Warszawa,
- Stanisław August Poniatowski – Wilno,
- \
- – Tryptyk,
- /
- Józef Poniatowski – Gniezno,
- Tadeusz Kościuszko – Kraków.