Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. W. Kilara w Pleszewie

Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Pleszewie została powołana w dniu 15 czerwca 1990 r. Zarządzeniem nr 31/90 Wojewody Kaliskiego. Dokonało się to dzięki wieloletnim staraniom i zabiegom zarówno władz miasta, jaki działaczy kultury Pleszewskiego Towarzystwa Kulturalnego. Organem prowadzącym i nadzorującym Szkołę, podobnie jak w przypadku wszystkich innych tego typu placówek w Polsce, został Minister Kultury i Sztuki. Od początku Szkoła cieszyła się dużym zainteresowaniem. O kształcenie w nowopowstałej placówce ubiegało się aż 132 kandydatów, z czego komisja rekrutacyjna zakwalifikowała 34 osoby, które z pierwszym września roku szkolnego 1990/1991 rozpoczęły naukę w klasie pierwszej. Z uwagi na dużą liczbę chętnych dodatkowo uruchomiono tzw. klasę wstępną. Początkowo Szkoła prowadziła kształcenie w zakresie gry na fortepianie, akordeonie, gitarze, trąbce i puzonie. W kolejnych latach jej działalności powstały kolejne klasy: klarnetu, fletu, saksofonu i skrzypiec. Mimo dużego entuzjazmu związanego z decyzją o powołaniu Szkoły, początki jej funkcjonowania niebyły łatwe. Dyrektor i pracownicy mieli przed sobą trudne zadanie tworzenia placówki od podstaw, bez jakiegokolwiek zaplecza. Dodatkowo pojawiły się problemy lokalowe. Okazało się bowiem, że budynek przy ulicy Ogrodowej 3a, który początkowo przeznaczony był na siedzibę placówki, z przyczyn obiektywnych musiał być tymczasowo zamieniony na inny. Rada Miejska i Zarząd Miasta I Kadencji w porozumieniu z Dyrekcją Zespołu Szkół Rolniczych w Marszewie zaproponowali umieszczenie Szkoły Muzycznej w internacie Zespołu Szkół Rolniczych w Marszewie. Ta siedziba miała charakter tymczasowy - do momentu, aż władze miasta nie wygospodarują innego, odpowiedniejszego lokalu w centrum Pleszewa.

Dyrektorowi udało się dość szybko pozyskać wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną, zakupiono pierwsze instrumenty muzyczne i 1 września Szkoła mogła rozpocząć swoją działalność. Uroczyste i oficjalne rozpoczęcie roku szkolnego 1990/1991 miała miejsce 10 września w auli Zespołu Szkół Rolniczych w Marszewie. W części artystycznej wystąpił zespół instrumentalny Społecznego Ogniska Muzycznego w Kotlinie. 27 stycznia 1991 r. odbył się Koncert Noworoczny, na którym po raz pierwszy wystąpili uczniowie szkoły. 20 czerwca 1991 r. zakończył się pierwszy rok funkcjonowania Szkoły. Nowy rok szkolny 1991/1992 przyniósł oczekiwaną zmianę lokalizacji. Od tego momentu po dzień dzisiejszy Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Pleszewie ma swoją siedzibę w budynku przy Alejach Wojska Polskiego 7. Pierwszy koncert w nowym budynku szkoły odbył się 29 października 1991 r. Na koncert zaproszeni zostali min. ówczesny Burmistrz Miasta i Gminy Pleszew Piotr Hasiński, Przewodniczący Rady Miejskiej Tomasz Kuberka, Dyrektor Zespołu Szkół Rolniczych w Marszewie Kazimierz Jakóbczak oraz Wizytator Centralnego Ośrodka Pedagogicznego Szkół Artystycznych Eugeniusz Buda. W roku szkolnym 2000/2001 została oddana do użytku piętrowa dobudówka, w której mieści się szatnia dla uczniów i poczekalnia dla rodziców oraz sala rytmiki, spełniająca jednocześnie funkcję sali kameralnej podczas popisów i konkursów szkolnych. Sukcesywnie wzbogacane było też instrumentarium. W 1992 r. do Szkoły zakupiony został pierwszy fortepian marki Calisia, w 1998 r. kolejny - marki Petrof, natomiast w 2006 r. - marki Yamaha. Z każdym kolejnym rokiem przybywało również instrumentów z grupy dętych drewnianych i blaszanych, a także skrzypiec, gitar i akordeonów.

Przez ponad 25 lat istnienia Szkoły widać też wyraźny rozwój kadry pedagogicznej. W skład pierwszej rady pedagogicznej wchodziło 5 nauczycieli i Dyrektor. Obecnie w Państwowej Szkole Muzycznej I st. w Pleszewie pracuje 18 nauczycieli i 5 pracowników księgowości, administracji i obsługi. Pracę nauczycieli wspiera rada rodziców, która każdego roku organizuje bale karnawałowe i dyskoteki dla uczniów oraz obchody Dnia Dziecka, a także dofinansowuje wycieczki szkolne, wpisowe na konkursy, warsztaty, nagrody dla uczniów, pomoce naukowe, nuty do biblioteki szkolnej itp.

Przez pierwsze 10 lat funkcjonowania Szkołę ukończyło 103absolwentów, przez kolejne 10 lat -179.W sumie jak do tej pory we wszystkich specjalnościach Szkołę ukończyło 369 absolwentów, z czego wielu wybrało dalszą drogę muzycznego rozwoju, kontynuując naukę w szkole muzycznej II stopnia. Około 30 osób ukończyło akademie muzyczne i wyższe studia w zakresie muzycznym. Niektórzy z nich powrócili do pleszewskiej Szkoły Muzycznej w charakterze nauczycieli uznając ją za miejsce swojego zawodowego rozwoju. Troje absolwentów po ukończeniu z wyróżnieniem akademii muzycznych pozostało w macierzystych uczelniach gdzie, prowadzą działalność dydaktyczno - naukową, a także uczestniczą w licznych konkursach i koncertach.

Lista uczniów Szkoły stale rośnie. Obecnie uczy się w niej 112 uczniów. Nadal funkcjonuje tzw. klasa wstępna, która cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród najmłodszych. Ważnym elementem kształcenia w Szkole jest promocja najzdolniejszych uczniów w różnego rodzaju konkursach, festiwalach i przeglądach o charakterze ponadlokalnym. Na przestrzeni ponad 25 lat funkcjonowania Szkoły uczniowie wzięli udział w kilkuset różnych imprezach o zasięgu międzyszkolnym, regionalnym, ogólnopolskim, a nawet międzynarodowym, bardzo często wracając z najwyższymi laurami.

Wśród wielu imprez z udziałem uczniów PSM I st. w Pleszewie można wymienić kolejne edycje Słupeckich Spotkań Muzycznych, Międzyszkolnego Konkursu Pianistycznego w Kościanie i Konkursu Pianistycznego w Gostyniu, Międzyszkolnego Przeglądu Instrumentów Dętych w Jarocinie oraz Konkursu Instrumentów Dętych w Poznaniu. Szkoła może się poszczycić również laureatami takich konkursów jak: Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. J. S. Bacha w Gorzowie Wlkp., Ogólnopolskie Konfrontacje Instrumentów Dętych w Oławie, Ogólnopolski Konkurs Saksofonowy w Jaworznie, Ogólnopolski Festiwal Saksofonowy w Przeworsku, Polsko - Niemiecki Turniej Pianistyczny w Żaganiu, Ogólnopolski Festiwal Muzyki Akordeonowej w Mławie, Dolnośląski Konkurs Gitary w Kłodzku, Konkurs Zespołów Kameralnych w Przemyślu i Międzynarodowe Spotkania Gitarowe w Sanoku.

Licznie z wielkimi sukcesami wracali uczniowie także z Konkursu Gitary Klasycznej w Kępnie, Regionalnego Konkursu Pianistycznego na 2 fortepiany i 4 ręce w Gnieźnie, Turnieju Muzycznego o Nagrodę Marszałka Województwa Wielkopolskiego w Kole, Konkursu Małego Skrzypka w Lesznie, Forum Młodych Pianistów w Poznaniu czy konkursów z przedmiotów teoretycznych. Lista laureatów i konkursów, w których wzięli udział uczniowie jest naprawdę imponująca i każdego roku uzupełniana przez kolejne sukcesy. Dodatkowo uczniowie rywalizowali ze sobą w szkolnych konkurach instrumentów dętych oraz kształcenia słuchu, a także w konkursie pianistycznym i wokalnym które stały się tradycją Szkoły i odbywają się cyklicznie co 2 lata.

Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Pleszewie jest jedyną tego typu placówką na tym terenie. Przez ponad 25 lat swojej działalności na trwałe wpisała się w krajobraz kulturalny tego miasta. Efekty jej pracy można podziwiać podczas licznych koncertów z różnych okazji, jak np. na zakończenie semestru i roku szkolnego, podczas Koncertów Rodzinnych, na których uczniowie występują wraz z członkami swoich rodzin, koncertów kameralnych czy popisach kolejnych specjalności instrumentalnych. Część tych koncertów odbywa się na terenie Szkoły. Zdecydowana większość - zwłaszcza tych skupiających dużą publiczność - ma miejsce w auli I Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Pleszewie. Szkoła czynnie włącza się w obchody ważnych rocznic, zarówno tych o charakterze lokalnym, jak i ogólnopolskim. Melomani mogli wziąć udział w koncercie z okazji 150. rocznicy śmierci Fryderyka Chopina w maju 1999 r. a także w 2010 r. w koncercie z okazji obchodów 200. Rocznicy urodzin tego wielkiego kompozytora. Uczniowie swoją grą uświetniali licznie jubileusze, jak np. 100-lecie Apteki pod Orłem" w Pleszewie z udziałem ówczesnej premier Hanny Suchockiej w październiku 1994 r. 100-lecie chóru "Lutnia" oraz 60-lecie pracy dyrygenckiej Józefa Szpunta w czerwcu 1996 r., 45-lecie Banku PKO w Pleszewie w listopadzie 1997 r., 20-lecie Pleszewskiego Towarzystwa Kulturalnego w grudniu 2000 r. Szczególne znaczenie dla Szkoły miały koncerty z okazji obchodów jubileuszu 10- i 20-lecia jej działalności. Uczniów można było również posłuchać podczas promocji lokalnych wydawnictw. Tak było w czerwcu 1993 r. podczas promocji książki Jana Piaseckiego pt. "Dzieje rzemiosła pleszewskiego" czy w lutym 2006 r., kiedy to swoją książkę pt. "Hitlerowskie wysiedlenia Polaków z Ziemi Pleszewskiej i Jarocińskiej w latach 1939 - 1945" prezentował dr Andrzej Szymański. Tradycją stały się już koncerty kolęd organizowane w okresie Bożego Narodzenia w pleszewskich kościołach oraz koncerty w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Pleszew w maju każdego roku z okazji Dnia Bibliotekarza. Również pleszewskie szkoły podstawowe i przedszkola goszczą młodych muzyków, którzy zachęcają swoich rówieśników do podjęcia nauki gry na instrumencie. W maju 2005 r. uczniowie i nauczyciele PSM I st. w Pleszewie uczestniczyli wraz z muzykami z partnerskiego powiatu Ammerland w koncercie "Pamięci Ojca Świętego Jana Pawła II i pontyfikatu Benedykta XVI". Uczniowie bardzo chętnie brali także udział w koncertach z okazji Dnia Pleszewa, Dnia Bibliotekarza czy Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy.

Lista przedsięwzięć, jakie Szkoła przez ponad 25 minionych lat zorganizowała i w jakich brała udział, jest bardzo długa i świadczy o ogromnym znaczeniu Szkoły dla mieszkańców miasta i okolic. Pleszew jest miastem o długoletniej już tradycji muzycznej, a działalność Szkoły we wspaniały sposób tę tradycję kontynuuje i rozwija. Z możliwości kształcenia w publicznej szkole artystycznej korzystają najzdolniejsi i najmłodsi mieszkańcy miasta i powiatu, doskonaląc swoje talenty poprzez naukę gry na instrumencie i uwrażliwiając się na piękno muzyki. Liczny udział uczniów w różnorakich konkursach i festiwalach stanowi formę promocji miasta w kraju, jak równie poza jego granicami.

Jak dotąd Szkoła kierowało dwóch Dyrektorów. Pierwszym Dyrektorem Szkoły był Dariusz Bąkowski - obecnie nauczyciel tejże Szkoły, w której nadal prowadzi klasę akordeonu i zajęcia z przedmiotów teoretycznych. Funkcję kierowniczą pełnił w latach 1990 - 2012, przez 4 kolejne kadencje. 1 września 2012 r. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego powołał na stanowisko Dyrektora Szkoły na okres 1 roku szkolnego Sławomira Mocha. W drodze konkursu na to stanowisko, który się odbył w kolejnym roku Sławomir Moch otrzymał powołanie na okres kolejnych pięciu lat.

Pierwszą decyzją nowego Dyrektora Szkoły było nadanie PSM I st. w Pleszewie imienia znakomitego, polskiego kompozytora Wojciecha Kilara. Uroczystość ta miała miejsce 23 maja 2013 r. Swoją pracę na kierowniczym stanowisku rozpoczął od niezbędnych inwestycji związanych z prawidłowym utrzymaniem budynku Szkoły. W ciągu dwóch ostatnich lat przeprowadzony został remontu dachu i dokonana została częściowa wymiana stolarki okiennej. Umeblowanych zostało na nowo kilka pomieszczeń: gabinet Dyrektora, sekretariat i pomieszczenie socjalne. Szkoła została doposażona w niezbędny sprzęt AGD. Ponadto dokonano zakupu niezbędnego sprzętu do pracy biurowej: kserokopiarki, komputera stacjonarnego i 3 laptopów na stanowiska administracyjne i do gabinetu Dyrektora Szkoły. Sala teorii została wyposażona w komputery, tablicę interaktywną i bogaty zestaw instrumentów perkusyjnych. Szkoła wzbogaciła się o wiele nowych instrumentów: pianino cyfrowe, fortepian Yamaha G5, 6 akordeonów guzikowych Pigini, 3 gitary lutnicze, 1 gitara klasyczna, 12 par skrzypiec, 4 saksofony, 2 klarnety, 2 trąbki, 8 fletów poprzecznych.

Poprawie standardów kształcenia i efektywności nauczania gry na instrumentach służy nie tylko udoskonalona baza dydaktyczna, ale również organizowane regularnie od ponad dwóch lat warsztaty instrumentalne dla poszczególnych specjalności instrumentalnych z udziałem doświadczonych pedagogów, często wykładowców akademickich i znakomitych muzyków. Jak dotąd zorganizowane zostały warsztaty dla klasy: fortepianu, akordeonu, gitary klasycznej, fletu i skrzypiec. Edukacja muzyczna dzieci uzupełniana jest od ostatnich kilku lat organizacją wspólnych wyjazdów kulturalnych na koncerty, spektakle itd., służące nie tylko integracji uczniów Szkoły, ale przede wszystkich upowszechnianiu kultury muzycznej wśród młodych adeptów sztuki.

Ważnym dla Szkoły wydarzeniem było porozumienie zawarte w dniu 30 września 2014 r. pomiędzy Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Małgorzatą Omilanowską, Skarbem Państwa - reprezentowanym przez Starostę Pleszewskiego Michała Karalusa, Powiatem Pleszewskim - reprezentowanym przez Zarząd Powiatu w składzie: Starosta Michał Karalus, Wicestarosta Dorota Czaplicka a Miastem i Gminą Pleszew - reprezentowaną przez Burmistrza MiG Pleszew Mariana Adamka w sprawie, przekazania budynku będącego w użyczeniu PSM I st. w Pleszewie na rzecz Skarbu Państwa.

Dzięki zawartemu wyżej porozumieniu Szkoła w 2014 r. zakwalifikowała się do projektu "Termomodernizacja państwowych placówek szkolnictwa artystycznego", realizowanego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko.

W 2014 r. Szkoła otrzymała dotację ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu Rozwój Infrastruktury Kultury w ramach priorytetu Infrastruktura szkolnictwa artystycznego, na realizację zadania pod nazwą "Zakup instrumentów muzycznych w celu uatrakcyjnienia oferty edukacyjnej szkoły". W następnym roku Szkoła otrzymała kolejne dofinansowanie z tego samego programu, tym razem na zadanie pod nazwą "Dokumentacja Projektowo - Wykonawcza dla Sali Koncertowej przy Państwowej Szkole Muzycznej I st. im. W. Kilara w Pleszewie. Na ten cel Szkoła otrzymała również wsparcie finansowe ze strony Starostwa Powiatowego i Urzędu Miasta i Gminy Pleszew. Dokumentacja ta została i wykonana 28 października 2015 r. W 2016 r. Szkoła będzie aplikowała o środki na zadanie pod nazwą "Przebudowa i rozbudowa Państwowej Szkoły Muzycznej I st. im. W. Kilara w Pleszewie o salę koncertową z zapleczem" z Programu Operacyjnego Infrastruktura i środowisko, działanie 8.1. Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury. Rozbudowa pleszewskiej Szkoły Muzycznej stanowi na dzień dzisiejszy główny cel, którego osiągnięcie otworzy nowy rozdział w jej historii i pozwoli na realizację planów i zamierzeń związanych nie tylko z dydaktycznym rozwojem placówki, ale również artystyczno - kulturalnym.

 

Opracował: Sławomir Moch i Maria Rutkowska