Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. S. Moniuszki w Zbąszyniu

Powstanie Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. St. Moniuszki w Zbąszyniu jest nierozerwalnie związane z postacią Antoniego Janiszewskiego, z którego inicjatywy powstało otwarte 24 września 1950 r. Wiejskie Ognisko Muzyczne. Uczęszczało do niego 35. uczniów, a pierwszymi wykładowcami byli : Telesfor Barczyński (skrzypce), Henryk Basiński (instrumenty dęte), Jan Goliński (akordeon), Eleonora Stehr (fortepian) i Tomasz Śliwa (instrumenty  ludowe ). Już w następnym roku liczba uczniów wzrosła do 120 i Zarządzeniem Ministra Kultury i Sztuki z dnia 19.03.1951 r. placówka ta została upaństwowiona. W listopadzie 1951 r. działał już 50. osobowy zespół akordeonistów prowadzony przez Jana Golińskiego i 30. osobowa orkiestra smyczkowa pod kierownictwem Antoniego Janiszewskiego. W grudniu 1952 roku orkiestra smyczkowa wraz z kapelami ludowymi wystąpiła na Pokazie Państwowych Ognisk Artystycznych w Warszawie, zdobywając sobie ogromne uznanie słuchaczy (Express Poznański 24/25.12.1953 r.). Państwowe Ognisko Muzyczne odwiedzali często goście z ZSRR, Bułgari, Litwy, NRD i RFN, szczególnie zainteresowani nauką na instrumentach ludowych regionu zbąszyńskiego (kozioł ślubny i weselny , sierszenki ). Liczne sukcesy zespołów muzycznych i dobre wyniki nauczania spowodowały, że Zarządzeniem nr 188 Ministra Kultury i Sztuki z dnia 31 października 1959 r. Państwowe Ognisko Muzyczne zostało przemianowane na Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia im.Stanisława Moniuszki.

Pierwszy skład  Rady Pedagogicznej przedstawiał się następująco:

1.	Jarosława Szypczyńska	– fortepian
2.	Maria Sobańska	– fortepian
3.	Barbara Żurowska	– fortepian
4.	Jan Goliński	– akordeon
5.	Franciszek Sieradzki	– skrzypce
6.	Rudolf Malec	– instrumenty smyczkowe
7.	Henryk Basiński	– instrumenty dęte
8.	Franciszek Sikora	– puzon , perkusja
9.	Tadeusz Priebe	– trąbka
10.	Maria Waliszewska	– rytmika
11.	Jadwiga Poczekaj	– umuzykalnienie , zasady muzyki
12.	Zbigniew Kordysz	– harmonia , kształcenie słuchu
13.	Felicja Kurowiak	– śpiew solowy
14.	Tomasz Śliwa	– instrumenty ludowe
15.	Antoni Janiszewski	– zespoły kameralne , orkiestra

W roku szkolnym 1960/61 liczba uczniów wzrosła do 200. Wychowankami szkoły były dzieci nie tylko ze Zbąszynia i jego najbliższych okolic, lecz również z Nowego Tomyśla, Babimostu, Świebodzina i Trzciela. Jednym z największych sukcesów w początkowej fazie istnienia szkoły było zdobycie III miejsca zajęte przez Kapelę Ludową pod kierownictwem Tomasza Śliwy na XII Międzynarodowym Festiwalu Muzycznym w Llangollen (Wielka Brytania) w 1959 r.
Dyrektor Antoni Janiszewski kładł ogromny nacisk  na muzykowanie zespołowe. Obok dużego zespołu akordeonistów (kier. najpierw J. Goliński potem Tadeusz Laufer ) i orkiestry dętej (kier.T. Priebe ) powstała w grudniu  1971 r.  Dziewczęca Orkiestra Dęta „Szałamaje” przemianowana później na „Zbąszyńskie dziewczęta”. Od samego początku orkiestra ta obok szkolnej kapeli ludowej stała się wizytówką muzyczną Zbąszynia zarówno w naszym regionie jak i w wielu innych miastach Polski. W 1973 roku dyrektor Antoni Janiszewski przeszedł na  emeryturę a jego  orkiestra „Zbąszyńskie dziewczęta” znalazła opiekę w Stowarzyszeniu Muzyków Ludowych.

Po Antonim Janiszewskim stanowisko dyrektora objął mgr Ryszard Szczepański, a jego zastępcą został mgr Zbigniew Bartz. Początek pracy nowej Dyrekcji to współorganizacjia pierwszej Biesiady Koźlarskiej w Nądni k. Zbąszynia (XII 1973 r. ). Z inicjatywy dyr. R. Szczepańskiego odbywały się koncerty „przy świecach” z udziałem znanych muzyków np. Benona Hardego – pianisty i organisty czy dra Jerzego Młodziejowskiego. Szkoła nawiązała kontakty muzyczne z Cottbus (NRD) i Czechosłowacją. Uczniowie zdobywali laury na konkursach akordeonowych w Gubinie (1976) i instrumentów dętych w Świebodzinie  (1976).

W 1975 r. Urząd Wojewódzki w Poznaniu  powierzył dyrektorowi Ryszardowi Szczepańskiemu organizację szkoły muzycznej w Nowym Tomyślu. Pierwszą rekrutacje do niej przeprowadzili nauczyciele  naszej szkoły tworząc  równocześnie w dużej części pierwszą kadrę nowej placówki.

W roku szkolnym 1976/77 stanowisko  dyrektora PSM I st. im. St. Moniuszki w Zbąszyniu objął mgr Zbigniew Bartz. W grudniu 1976 r. na zaproszenie Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego im. St. Moniuszki na 22 koncerty dla młodzieży szkolnej w Warszawie wyjechała Kapela Ludowa w składzie :Zbigniew Mańczak ,Bernard Frącek i Jan Prządka. Dużą aktywnością wyróżniał się zespół akordeonowy kierowany przez Tadeusza Laufra. Uczniowie dobrze prezentowali się na przeglądach i konkursach. Na III Konkursie akordeonistów w Gubinie uczeń Ireneusz Borowicz z kl. T. Laufra uzyskał wyróżnienie, a na Międzywojewódzkim Konkursie gry na instrumentach dętych w Świebodzinie Marek Fabisiak – trąbka z kl. T. Priebe zdobył I miejsce (1980).W czerwcu 1980r na konfrontacjach Kapel Dudziarskich w Poznaniu Kapela Ludowa uzyskała III nagrodę, a w lipcu 1982 r. w Bydgoskich impresjach muzycznych otrzymała nagrodę specjalną.

W połowie września 1984 r. stanowisko dyrektora objął  mgr Kordian Górski. Utworzona została klasa śpiewu solowego.  W 1986 r. uczeń Jarosław Świrszcz z klasy śpiewu Marii Przechery otrzymał wyróżnienie na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze. W kwietniu 1988 r. uczeń Sebastian Łukaszewski – flet zajął II miejsce na Wojewódzkim Przeglądzie gry na instrumentach dętych w Zielonej Górze.

Od 1.IX.1988 dyrektorem szkoły została mgr Maria Czuchwicka. Do sukcesów  uczniów klasy instrumentów dętych i kapeli ludowej dołączyli też pianiści. I tak w Wojewódzkim Przeglądzie klas fortepianu w Zielonej Górze ( IV 90 r.) Lidia Dolińska z klasy fortepianu Katarzyny Kmiećkowiak zdobyła I miejsce a Aleksandra Białecka z klasy fortepianu pani dyrektor zajęła I miejsce w I grupie.

W październiku 1990 r. Maria Czuchwicka złożyła rezygnację ze stanowiska dyrektora. Do czasu powołania nowego dyrektora funkcje tę sprawowali nauczyciele Maria Sobańska i Henryk Skotarczyk pod czujnym okiem CEA (wizytator mgr K. Karcz ) i Burmistrza Miasta i Gminy Zbąszyń (mgr inż. R .Szczepaniaka). Od 1.12.1990r funkcję p.o. dyrektora objął mgr Andrzej Niedziałkowski , który po wygranym konkursie na to stanowisko ( V 1991 r. ) pełnił je do dnia 31 sierpnia 2012r.
Od 1 września 2012r. do dnia dzisiejszego dyrektorem szkoły jest Julita Skowrońska.
1 września 2014 r. szkoła przeniosła się do nowej siedziby.