Historia szkoły
Jak w wielu miastach Dolnego Śląska, tak i w Zgorzelcu nie brakło aktywnych ludzi, organizatorów i miłośników muzyki, którzy starali się o to, by dzieci i młodzież miasta Zgorzelca i powiatu mogły kształcić i rozwijać swe uzdolnienia muzyczne. W roku 1946 grupa pasjonatów pod kierunkiem prof. Piotra Juszczaka utworzyła w Zgorzelcu, w budynku przy ul. Szymanowskiego, Szkołę Muzyczną im. Feliksa Nowowiejskiego. W roku 1951 w miejsce Szkoły Muzycznej powstało Państwowe Ognisko Muzyczne z siedzibą przy ul. Dzierżyńskiego, przekształcone decyzją Ministra Kultury i Sztuki z dnia 1 września 1965 roku w Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia. Dyrektorem szkoły został Mieczysław Krotewicz.
Prowadzenie nauki nie byłoby możliwe bez odpowiednio przygotowanego budynku szkolnego. Z funduszy Społecznego Komitetu Budowy Szkół i Internatów adaptowano budynek przy ul. Langiewicza 29, w którym szkoła funkcjonuje do dziś oraz wyposażono uczniów i pedagogów w instrumenty, sprzęt i niezbędne pomoce naukowe.Uroczyste otwarcie nastąpiło 10 września 1965 roku. Naukę prowadzono w następujących klasach: fortepian, akordeon, trąbka, klarnet, skrzypce, wiolonczela, kontrabas, rytmika. Działały: chór, orkiestra, zespół akordeonowy, zespół kameralny.
Szybko mijały dni nauki i wytężonej pracy pedagogów i uczniów. Pierwszy rok pracy był bardzo owocny. Dowodem tego były dyplomy zdobyte z okazji koncertów na Tysiąclecie Państwa Polskiego, Święta Ludowego oraz obchodów Dni Książki i Prasy, a także udział uczniów w koncertach w wiejskich placówkach kulturalnych. W tym czasie powstała mała orkiestra symfoniczna, która debiutowała koncertem na zakończenie roku szkolnego 1965/1966. Pedagodzy szkoły chcąc uatrakcyjnić zajęcia oraz poznać tajniki najnowszych metod przekazywania wiedzy, nawiązali współpracę ze Szkołą Muzyczną w Goerlitz.
Dla zacieśnienia obopólnych kontaktów opracowano projekt wymiany doświadczeń. Mowa w nim m.in. o kontaktach i wzajemnych odwiedzinach nauczycieli obu placówek. Grupa uczniów zgorzeleckiej szkoły muzycznej spędziła wakacje na terenie Dolnej Saksonii, a dzieci sąsiadów zza miedzy zaproszono na kilkudniową wycieczkę w Karkonosze.
Od 1968 roku trwa współpraca z Domem Rencistów w Zgorzelcu, gdzie z okazji licznych uroczystości odbywają się koncerty w wykonaniu uczniów i nauczycieli. Kontakty naszych uczniów ze szkołami wiejskimi oraz macierzystymi szkołami ogólnokształcącymi owocowały przygotowywaniem programów artystycznych na okolicznościowe akademie.
W roku 1971 instrumentarium szkoły wzbogaciło się o koncertowy fortepian PETROF, dzięki któremu bez kompleksów szkoła mogła zapraszać na koncerty artystyczne znakomitości.
26 stycznia 1972 roku w auli szkoły wystąpiła - Barbara Hesse-Bukowska, 20 marca 1974 roku - Halina Czerny-Stefańska, 18 września 1976 roku Janusz Olejniczak. Kolejne lata działalności szkoły to koncerty w wykonaniu m.in.: Zdzisława Piernika, Tomasza Strahla, Krzysztofa Jabłońskiego, Teresy i Jerzego Kaszubów, Zespołu Kameralnego Państwowej Orkiestry Symfonicznej w Jeleniej Górze, Kazimierza Olechowskiego, Macieja Piotrowskiego, Anny Kubasiewicz i Tadeusza Rożka, Wojciecha Broczkowskiego, Wasilija Tarabuko. W murach szkoły gościli również: Kazimierz Wiłkomirski oraz Halina i Wojciech Dzieduszyccy.
W roku 1972 przeprowadzono częściowy remont budynku szkolnego i nastąpiła zmiana na stanowisku dyrektora. Miejsce Mieczysława Krotewicza zajął Tadeusz Owoc. Z inicjatywy nowego dyrektora szkoły organizowano cykliczne koncerty szkolne. Comiesięczne „Piątki Muzyczne" splatały się tematycznie z okolicznościowymi uroczystościami, na które zapraszano gości z różnych instytucji i środowisk.
Kwitła współpraca z zaprzyjaźnioną szkołą w Gorlitz. Konsultacje metodyczne, wymiana doświadczeń, wspólne koncerty i wycieczki krajoznawcze w obu krajach były szkolną codziennością. Owocem przyjaźni międzynarodowej było podarowanie zgorzeleckiej szkole pamiątkowego medalu XX-lecia NRD. Do współpracy włączyły się szkoły muzyczne z niemieckiego Zittau oraz czechosłowackiego Liberca. Wakacje nie były przerwą ani w nauce, ani w nawiązywaniu nowych przyjaźni. W 1973 roku część zgorzeleckich uczniów spędziła wakacje wspólnie z uczniami z Zittau na letnim obozie w Olbersdorf. W roku szkolnym 1973/1974 decyzją dyrekcji szkół muzycznych Gorlitz i Zgorzelca powołano do życia Orkiestrę Przyjaźni.
Praca pedagogów naszej szkoły została doceniona przez władze lokalne i państwowe. W roku 1974 decyzją Przewodniczącego Rady Państwa mgr Wanda Łogusz oraz Rudolf Motyka zostali odznaczeni Złotymi Krzyżami Zasługi za pracę pedagogiczną. W kolejnych latach nagrodami państwowymi zostali wyróżnieni: Wanda Śpiewak, Henryka Martyniak, Danuta Lange, Wanda Łogusz, Halina Kostecka, Stefan Sadlic, Halina Konopczyńska, Hubert Stokowsi, Mirosław Dziewa.
Kwitła współpraca z zaprzyjaźnioną szkołą w Gorlitz. Konsultacje metodyczne, wymiana doświadczeń, wspólne koncerty i wycieczki krajoznawcze w obu krajach były szkolną codziennością. Owocem przyjaźni międzynarodowej było podarowanie zgorzeleckiej szkole pamiątkowego medalu XX-lecia NRD. Do współpracy włączyły się szkoły muzyczne z niemieckiego Zittau oraz czechosłowackiego Liberca. Wakacje nie były przerwą ani w nauce, ani w nawiązywaniu nowych przyjaźni. W 1973 roku część zgorzeleckich uczniów spędziła wakacje wspólnie z uczniami z Zittau na letnim obozie w Olbersdorf. W roku szkolnym 1973/1974 decyzją dyrekcji szkół muzycznych Gorlitz i Zgorzelca powołano do życia Orkiestrę Przyjaźni.
Praca pedagogów naszej szkoły została doceniona przez władze lokalne i państwowe. W roku 1974 decyzją Przewodniczącego Rady Państwa mgr Wanda Łogusz oraz Rudolf Motyka zostali odznaczeni Złotymi Krzyżami Zasługi za pracę pedagogiczną. W kolejnych latach nagrodami państwowymi zostali wyróżnieni: Wanda Śpiewak, Henryka Martyniak, Danuta Lange, Wanda Łogusz, Halina Kostecka, Stefan Sadlic, Halina Konopczyńska, Hubert Stokowsi, Mirosław Dziewa.
Kwitła współpraca z zaprzyjaźnioną szkołą w Gorlitz. Konsultacje metodyczne, wymiana doświadczeń, wspólne koncerty i wycieczki krajoznawcze w obu krajach były szkolną codziennością. Owocem przyjaźni międzynarodowej było podarowanie zgorzeleckiej szkole pamiątkowego medalu XX-lecia NRD. Do współpracy włączyły się szkoły muzyczne z niemieckiego Zittau oraz czechosłowackiego Liberca. Wakacje nie były przerwą ani w nauce, ani w nawiązywaniu nowych przyjaźni. W 1973 roku część zgorzeleckich uczniów spędziła wakacje wspólnie z uczniami z Zittau na letnim obozie w Olbersdorf. W roku szkolnym 1973/1974 decyzją dyrekcji szkół muzycznych Gorlitz i Zgorzelca powołano do życia Orkiestrę Przyjaźni.
Praca pedagogów naszej szkoły została doceniona przez władze lokalne i państwowe. W roku 1974 decyzją Przewodniczącego Rady Państwa mgr Wanda Łogusz oraz Rudolf Motyka zostali odznaczeni Złotymi Krzyżami Zasługi za pracę pedagogiczną. W kolejnych latach nagrodami państwowymi zostali wyróżnieni: Wanda Śpiewak, Henryka Martyniak, Danuta Lange, Wanda Łogusz, Halina Kostecka, Stefan Sadlic, Halina Konopczyńska, Hubert Stokowsi, Mirosław Dziewa.
29 kwietnia 1974 roku w auli, po raz pierwszy, zabrzmiał hymn szkoły. Autorką tekstu była Irena Trojanek-Szmitowa, a muzykę skomponowała uczennica szkoły Barbara Koman.
Pierwsze wzmianki o utworzeniu PSM II stopnia w Zgorzelcu pojawiły się w 1978 roku W związku z dużym zainteresowaniem kształceniem muzycznym w województwie jeleniogórskim zaplanowano, że w roku 1990 będzie działać 6 szkół muzycznych I stopnia w Jeleniej Górze, Bolesławcu, Kamiennej Górze, Lubaniu, Lwówku Śl. i Zgorzelcu oraz 4 szkoły muzyczne II stopnia w Jeleniej Górze, Bolesławcu, Kamiennej Górze i Zgorzelcu.
W roku szkolnym 1979/1980 funkcję dyrektora szkoły pełniła Barbara Stefurak, a od roku 1980 funkcję tę przejął Stefan Sadlicki, który zmaterializował plan utworzenia w Zgorzelcu PSM II stopnia. W lutym 1981 roku wizytator Urszula Borkowska poinformowała pracowników szkoły o przyjęciu do realizacji postulatu o podniesieniu naszej placówki do rangi szkoły II stopnia, w programie dotyczącym rozwoju kultury na terenie województwa jeleniogórskiego. W związku z dużą ilością uczniów w szkole oraz perspektywą utworzenia szkoły II stopnia konieczne stało się poszerzenie bazy lokalowej. Już w roku 1981 z powodu braków lokalowych ograniczono ilość imprez wewnątrzszkolnych na rzecz działalności w szkołach ogólnokształcących. Dyrektor Stefan Sadlicki nawiązał ożywioną i bardzo owocną współpracę z Jednostką Wojskową 1145 (Brygada Artylerii) w Zgorzelcu. W szkole na co dzień gościli żołnierze zasadniczej służby wojskowej oddelegowani na zajęcia muzyczne, odbywające się specjalnie dla nich w PSM I i II stopnia w Zgorzelcu. Dyrektor Sadlicki godził funkcję dyrektora szkoły z pracą kapelmistrza wojskowej orkiestry, która wielokrotnie uświetniała swoimi występami uroczystości w mieście, szkole oraz macierzystej jednostce. Warto również przypomnieć, że budynek szkoły był i jest również miejscem działalności Społecznego Ogniska Muzycznego oraz siedzibą Zgorzeleckiego Towarzystwa Muzycznego.
Dnia 31 marca 1981 roku Naczelnik Miasta Zgorzelca wystąpił z wnioskiem o otwarcie filii PSM II stopnia w Jeleniej Górze z siedzibą w Zgorzelcu. Wniosek jednogłośnie poparła Rada Pedagogiczna PSM I stopnia w Zgorzelcu. Pierwsze egzaminy wstępne przeprowadzono w dniach od 07 do 09 czerwca 1982 roku. Rok szkolny 1982/83 był czasem napływu w pełni wykształconej kadry, zwiększenia liczby uczniów oraz pierwszym rokiem funkcjonowania filii PSM II stopnia w Jeleniej Górze z siedzibą w Zgorzelcu. Z inicjatywy Komitetu Miejskiego Stronnictwa Demokratycznego 23 maja 1983 roku powstał Społeczny Komitet Rozbudowy Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia w Zgorzelcu.
Głównym zadaniem Społecznego Komitetu było rozpropagowanie idei rozbudowy Szkoły Muzycznej w czynie społecznym, dotarcie z apelem do zakładów pracy, instytucji, zbieranie deklaracji i gromadzenie środków finansowych oraz prowadzenie działalności związanej z realizacją inwestycji. W roku 1987 rozbudowa Szkoły Muzycznej weszła do planu inwestycyjnego urzędu wojewódzkiego w Jeleniej Górze, co spowodowało przyspieszenie rozpoczęcia prac budowlanych.
Od roku 1987 funkcję dyrektora szkoły przejęła Teresa Sikora, która doprowadziła do ukończenia budowy i zagospodarowania oraz oddania do użytku nowej części budynku szkolnego. 14 grudnia 1989 roku po sześciu latach pracy, zmagań, przygotowań, starań o fundusze, przy wspaniałym zaangażowaniu wszystkich członków Komitetu Rozbudowy Szkoły oraz ludzi mających na sercu rozwój kultury muzycznej, w grudniu 1989 roku oddano nową część budynku szkolnego społeczności uczniowskiej. W nowo wybudowanej części znalazły się: sala rytmiki, trzy sale lekcyjne, magazyn instrumentów muzycznych, szatnia, pokój nauczycielski, sekretariat, gabinet dyrektora oraz dwa rotacyjne mieszkania służbowe dla pedagogów. W „starej" części szkoły zrobiło się luźniej. Przybyło 6 sal lekcyjnych oraz powiększono aulę.
W roku 1984 uległ zmianie status szkoły. Zarządzeniem Ministra Kultury i Sztuki z dnia 18 czerwca 1984 roku, przekształcono z dniem 1 września 1984 roku PSM I stopnia oraz filię PSM II stopnia z siedzibą w Zgorzelcu w PAŃSTWOWĄ SZKOŁĘ MUZYCZNĄ I i II stopnia w Zgorzelcu.W roku 1988 mury szkoły opuścili pierwsi absolwenci PSM II stopnia: Małgorzata Krus, Katarzyna Szpat, Emilia Martyniak, Jolanta Woroniak, Jacek Łasiński, Jarosław Śpiewak i Andrzej Kowalczyk.
W roku 1990 dyrektorem szkoły został wybrany Tadeusz Półchłopek. Jego pomysłem było utworzenie szkolnej orkiestry rozrywkowej oraz nawiązanie współpracy z dyrygentem Tadeuszem Grudzińskim, który poprowadził dodatkowe i nadobowiązkowe zajęcia orkiestry. Wygospodarowanie środków finansowych przez dyrektora Półchłopka i zakup kserokopiarki na potrzeby społeczności szkolnej, zakończył bezpowrotnie czas, w którym chęć zdobycia nowości nutowych wiązała się z koniecznością wielogodzinnego, ręcznego przepisywania potrzebnych materiałów. W roku 1993/1994 na krótko funkcję dyrektora szkoły przejęła Jolanta Tokarczyk. W latach 1994 - 2004 funkcję dyrektora naszej szkoły pełnił Zdzisław Konopczyński, który podjął się modernizacji budynku szkolnego. Podczas jego kadencji zakupiono nowy fortepian CALISIA. W roku 2004 za szczególny wkład w rozwój edukacji artystycznej z rąk Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej otrzymał Nagrodę Indywidualną II stopnia, oraz został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Wszystkie lata funkcjonowania szkoły, to czas wytężonej pracy zarówno uczniów jak i pedagogów. Tradycją naszej szkoły jest wychodzenie z muzyką wszędzie tam, gdzie pojawia się zaproszenie, prośba o uświetnienie okolicznościowej imprezy, czy propozycja współpracy w różnych kulturalnych projektach w mieście, powiecie, czy na niwie przedsięwzięć międzynarodowych.
Audycje umuzykalniające były i są okazją dotarcia z muzyką począwszy od przedszkoli, poprzez szkoły podstawowe i gimnazjalne do szkół średnich. Różna tematyka, od prezentacji instrumentów solowych i zespołów, poprzez prezentacje monograficzne znanych kompozytorów, to okazja do spotkań w szkołach na terenie miasta i przyległych miejscowości oraz do odwiedzin w naszych gościnnych, szkolnych murach w czasie koncertów odbywających się regularnie w auli szkoły. Długoletnią tradycją są muzyczne odwiedziny w zgorzeleckich Domach Opieki Społecznej „Ostoja" i „Jutrzenka". Bliska współpraca łączy wszystkie szkoły ogólnokształcące różnych poziomów z naszą placówką. Miejski Dom Kultury oraz Górniczy Dom Kultury „Kubuś" to wieloletni sprawdzeni przyjaciele naszej szkolnej społeczności. Zaprzyjaźnieni muzycy Orkiestry KWB „TURÓW" oraz Orkiestry Elektrowni „TURÓW to często wywodzący się z naszej szkoły instrumentaliści różnych specjalności. Wspólne koncerty nie są rzadkością, szczególnie jeśli w grę wchodzą uroczystości z okazji świąt państwowych i kościelnych.
Warto również wspomnieć o świetnie układającej się współpracy ze zgorzeleckimi parafiami: św.Bonifacego, św. Jana Chrzciciela oraz św. Józefa i św. Barbary. Zgoda duszpasterzy na organizację koncertów w tak specyficznych miejscach zasługuje na szczególne słowa podzięki. Dzięki uprzejmości PSM I i II stopnia budynek szkoły jest siedzibą Zgorzeleckiego Towarzystwa Muzycznego, z którym współpracuje na rzecz krzewienia kultury muzycznej w naszym regionie. Wspólnie organizujemy koncerty muzyki poważnej i rozrywkowej, w wykonaniu uczniów, absolwentów i zaproszonych gości. Od roku 2003, karnawałową imprezą kulturalną Zgorzelca stał się uroczysty Koncert Noworoczny, będący także podziękowaniem dla wszystkich naszych darczyńców i przyjaciół.
Szereg imprez kulturalnych przeznaczonych dla lokalnej społeczności, a także edukacyjno-dydaktycznych i rekreacyjnych dla naszych uczniów, finansowanych jest z publicznych dotacji, grantów unijnych i darowizn pozyskanych przez Zgorzeleckie Towarzystwo Muzyczne. Poza tym ZTM aktywnie włączyło się w promocję naszej szkoły i edukacji muzycznej w zgorzeleckich przedszkolach, realizując projekt „Muzyka dla najmłodszych". PSMI i II stopnia w Zgorzelcu współpracuje również z Powiatowym Stowarzyszeniem Wspierania Młodzieży Uzdolnionej. W ciągu ostatnich trzech lat aż dziewięciu naszych uczniów uzyskało stypendia artystyczne tego stowarzyszenia. PSM i ZTM zorganizowały wiele koncertów przy współpracy i na zapotrzebowanie wielu innych instytucji i organizacji, np.: Starostwa Powiatowego, Urzędu Miasta Zgorzelca, Stowarzyszenia EURO-OPERA, Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Zgorzelcu, Miejskiej Biblioteki Publicznej, Klubu „Inspiracje" przy Miejskim Domu Kultury.