Czynniki działające szkodliwie na rozrodczość

W zakresie nadzoru Państwowej Inspekcji Sanitarnej pozostają czynniki i procesy określane jako rakotwórcze i mutagenne. Szczególnie duże znaczenie dla pracowników mają czynniki określane, jako reprotoksyczne.

Zgodnie z definicją zawartą w Dyrektywie PEiR (UE) 2022/431 z dnia 9 marca 2022 r. zmieniająca dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy, substancja reprotoksyczna oznacza substancję lub mieszaninę, która spełnia kryteria klasyfikacji jako czynnik działający szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B, określony w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008.

Pracodawcy, u których występują tego typu czynniki powinni pamiętać, że substancje reprotoksyczne kategorii 1 są to substancje działające szkodliwie na rozrodczość u ludzi, lub co do których istnieje domniemanie, że działają szkodliwie na rozrodczość u ludzi. Substancje, dla których wiadomo, że wywarły niekorzystny wpływ na funkcje rozrodcze i płodność, lub na rozwój potomstwa, lub gdy istnieją dowody z badań na zwierzętach, ewentualnie uzupełnione innymi informacjami, dające wyraźne podstawy do przypuszczenia, że substancja może zakłócać rozrodczość u człowieka. Substancje kategorii 1A (Repr. 1A) są to substancje, dla których dowody przemawiające za daną klasyfikacją opierają się przede wszystkim na danych dotyczących ludzi, a substancje kategorii 1B (Repr. 1B) na danych dotyczących zwierząt. Są to substancje o zwrotach zagrożenia: H360; H360FD; H360D; H360F; H360Df; H360fD.

Opis kategorii klasyfikacji znajduje się w i elementów oznakowania substancji reprotoksycznych znajduje się w ulotce informacyjnej Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego (CIOP-PIB):

Ulotka informacyjna

Działanie reprotoksyczne wykazują głównie następujące substancje:

metale i/lub ich związki (ołów, kadm, chrom, nikiel, kobalt, rtęć, metylortęć),
związki boru (tritlenek diboru, kwas borowy, borany),
tlenek węgla,
niektóre pestycydy i biocydy,
ftalany,
rozpuszczalniki organiczne (np. etanol, 2-metoksyetanol,2-etoksyetanol),
formamid,
n-metylopirolidon,
netylopirolidon,
imidazol i jego pochodne (np. 4-metyloimidazol),
dimetyloformamid.

Pracownicy pracujący w kontakcie z substancjami reprotoksycznymi są zatrudnieni przede wszystkim w:

produkcji i stosowaniu pestycydów,
produkcji i przetwórstwie tworzyw sztucznych,
przemyśle gumowym,
przemyśle farmaceutycznym,
przemyśle metalurgicznym,
przemyśle kosmetycznym,
budownictwie,
placówkach ochrony zdrowia,
warsztatach samochodowych.