Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Gryfinie

Sterylizacja – proces, w wyniku którego zniszczone lub usunięte zostają wszystkie drobnoustroje, zarówno formy wegetatywne, jak i spory. Sterylizację narzędzi, aparatury, bielizny itp. przeprowadza się czynnikami tj.:

• gorącym, suchym powietrzem (szkło laboratoryjne, fiolki szklane);
• parą wodną w nadciśnieniu (zgodnie z zaleceniem PZH oraz Ministra Zdrowia należy używać tej techniki jako priorytetowej. Dopiero w przypadku braku możliwości sterylizacji narzędzi lub sprzętu tą metodą należy stosować inną technikę, odpowiednią do rodzaju narzędzi). Sterylizację przeprowadza się w urządzeniach zwanych autoklawami, czynnikiem sterylizującym jest para wodna w nadciśnieniu (temperatura w zależności od procesu sterylizacji 117⁰ C do 134⁰ C i ciśnieniu do 2,16 Bara);
• tlenkiem etylenu;
• formaldehydem.

Załadunek komory sterylizacyjnej: nie więcej niż 2/3 komory lub według zaleceń producenta. Procesu sterylizacji nie powinno się wykonywać poniżej 1/6 objętości wypełnienia komory, gdyż zbyt szybki przepływ pary wodnej powoduje niewystarczające przenikanie jej do wnętrza pakietu. Pakiety należy układać tak, aby zapewnić swobodny przepływ pary. Proces sterylizacji kontroluje się wskaźnikami chemicznymi i biologicznymi.

Wskaźnik chemiczny kontroli procesu sterylizacji – przy każdym cyklu sterylizacji (kontrola, czy zostały osiągnięte parametry fizyczne procesu nic nie mówią o skuteczności procesu czyli o zachowaniu drobnoustrojów).

Wskaźnik biologiczny kontroli procesu sterylizacji (sporale, testy fiolkowe). Kontrolę prowadzi się raz w miesiącu, po każdej naprawie lub po dłuższej przerwie w pracy urządzenia. Wskaźniki zawierają określony typ mikroorganizmu w określonej liczbie umieszczony na nośniku. Wskaźnik stosowany jest w celu określenia skuteczności procesu sterylizacji, tj. czy w kontrolowanym cyklu sterylizacji zostały zniszczone mikroorganizmy na nośniku. Wskaźnik należy umieścić w miejscu najtrudniejszym do spenetrowania przez parę wodną – zazwyczaj jest to dolna półka przy drzwiach autoklawu pomiędzy narzędziami przeznaczonymi do sterylizacji.

Prawidłowa dokumentacja jest konieczna w celu udowodnienia właściwego przebiegu procesu sterylizacji. Należy przechowywać wyniki kontroli biologicznej, wydruki parametrów fizycznych każdego cyklu.

Sporale do badania przyjmowane są w wyznaczone dni.