Preparaty z muchomora czerwonego – zagrożenie dla ludzi
04.12.2024
Muchomor czerwony to jeden z najbardziej rozpoznawalnych grzybów na świecie, ale jednocześnie stanowiący poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi.
W Internecie coraz częściej można kupić preparaty zrobione z muchomora czerwonego (łac. Amanita muscaria) zawierające substancje psychoaktywne w szczególności kwas ibotenowy i muscymol, informujemy, że badania naukowe jednoznacznie wskazują, że muchomor czerwony jest grzybem potencjalnie trującym, a substancje w nim zawarte wykazują niekorzystne działanie na ośrodkowy układ nerwowy. Spożywanie tego grzyba lub produktów zawierających kwas ibotenowy lub muscymol w postaci np. galaretek, żelków, nalewek, waporyzatorów, pre-rollsów czy innych produktów stwarza istotne zagrożenie dla zdrowia lub życia.
Zagrożenie
Kwas ibotenowy jest alkaloidem o działaniu toksycznym, który w organizmie i pod wpływem temperatury ulega dekarboksylacji do muscymolu. W dużych dawkach może być silną neurotoksyną, a w badaniach wykorzystywany był jako środek powodujący uszkodzenie mózgu.
Muscymol jest organicznym związkiem chemicznym z grupy alkaloidów, substancją psychoaktywną i neurotoksyną. Może powodować: zawroty głowy, nudności, zmęczenie, uczucie nieważkości, nadwrażliwość wzrokową i słuchową, zniekształcenie przestrzeni, niewiadomość czasu i kolorowe halucynacje. Już 6 mg dawka lub pojedyńcza kapsułka Amanita muscaria powoduje wstępowanie objawów u ludzi. W większości przypadków jeden kapelusz jest wystarczający dla wywołania efektów psychotropowych.
Muskazon wykazuje działanie psychoaktywne i toksyczne, ale występuje w grzybach w śladowych ilościach. Wykazuje też dużo mniejszą aktywność farmakologiczną w porównaniu z kwasem ibotenowym i muscymolem.
Podjęte działania
Mając na uwadze zagrożenie dla życia i zdrowia, Główny Inspektor Sanitarny zwołał Zespół ds. oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych, który na posiedzeniu w dniu 7 listopada 2024 r. podjął jednogłośnie uchwałę rekomendującą Ministrowi Zdrowia umieszczenie substancji kwas ibotenowy i muscymol w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych (Dz.U.2024. poz. 1139) jako nowych substancji psychoaktywnych. Do czasu wejścia w życie nowelizacji rozporządzenia, produkty zawierające substancje kwas ibotenowy i muscymol stanowią środek zastępczy w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. W przypadku stwierdzenia wprowadzania do obrotu powyższych produktów organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej będą podejmować działania w celu wyeliminowania ich z rynku.
Zakaz handlu i sankcje
W Polsce zakazane jest wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu środków zastępczych. Za złamanie tego zakazu grozi kara pieniężna w wysokości od 20 000 zł do 1 000 000 zł.