Szczepienia ochronne
11.03.2024
Szczepienia mają dwa główne cele:
- zapewnić ci maksymalną ochronę przed zachorowaniem na groźne choroby zakaźne,
- wyeliminować występowanie poszczególnych chorób zakaźnych w społeczeństwie.
Szczepienia obowiązkowe
Do szczepień obowiązkowych zaliczamy szczepienia przeciwko:
- zakażeniom rotawirusowym
- gruźlicy,
- zakażeniom pneumokokowym,
- błonicy,
- krztuścowi,
- polio (poliomyelitis),
- odrze,
- śwince,
- różyczce,
- tężcowi,
- wirusowemu zapaleniu wątroby typu B,
- zakażeniom przeciwko Haemophilus influenzae typu B.
Osoby z grup podwyższonego ryzyka są szczepione również przeciwko: ospie wietrznej, błonicy, tężcowi i wściekliźnie.
Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne. Jeśli jednak zdecydujesz, że chcesz zaszczepić siebie lub swoje dziecko inną szczepionką, niż ta, którą kupił minister zdrowia, musisz za nią zapłacić.
W jaki sposób działają szczepienia?
Jeżeli szczepi się duża liczba osób z danej populacji (powyżej 90%) można zahamować rozprzestrzenianie się drobnoustrojów, które wywołują choroby zakaźne. Zapewnia to ochronę nie tylko zaszczepionym, ale też osobom, które z przyczyn zdrowotnych (np. chorujących na nowotwory) nie zostały zaszczepione.
Czy można zaszczepić chore dziecko?
Nie, jeśli dziecko zachoruje, wówczas nie jest szczepione. W takim przypadku termin szczepień ustala lekarz.
W sytuacjach, gdy stan zdrowia dziecka uniemożliwia zaszczepienie w określonym czasie, lekarz ustala indywidualny kalendarz szczepień.
Kto odpowiada za zaszczepienie dzieci?
Za szczepienia obowiązkowe u dziecka odpowiadają jego rodzice/opiekunowie prawni oraz lekarz rodzinny.
Podczas pierwszej wizyty w przychodni poproś lekarza rodzinnego, aby omówił z tobą kalendarz szczepień, a gdy jest taka potrzeba – dopasował o do indywidualnych potrzeb twojego dziecka.
Uwaga: Jeśli nie zaszczepisz zdrowego dziecka, dopuszczasz się zaniedbania i narażasz je na zachorowanie oraz ewentualne powikłania choroby zakaźnej.
Pamiętaj! Przed szczepieniem lekarz musi przebadać dziecko i uznać, czy nadaje się do szczepienia.
Szczepienia zalecane
Szczepienia zalecane uzupełniają szczepienia obowiązkowe. Umożliwiają szerszą ochronę dziecka przed następującymi chorobami zakaźnymi:
- ospa wietrzna;
- kleszczowe zapalenie mózgu;
- wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW typu A);
- grypa;
- zakażenia meningokokowe;
- ludzki wirus brodawczaka (HPV).
Szczepienia zalecane – przebieg
- Uzyskaj receptę u lekarza.
- Kup szczepionkę w aptece.
- Przynieś szczepionkę do przychodni.
Pamiętaj, żeby zachować właściwe warunki transportu.
Kwalifikacja do szczepień
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa przeprowadzenie szczepienia ochronnego obejmuje kwalifikacyjne badanie lekarskie i wykonanie szczepienia.
Kwalifikacyjne badanie lekarskie do szczepień ochronnych przeprowadza wyłącznie lekarz posiadający niezbędną wiedzę z zakresu szczepień ochronnych, znajomość wskazań oraz przeciwwskazań do szczepień, a także niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Po przeprowadzeniu kwalifikacyjnego badania lekarskiego lekarz potwierdza lub wyklucza zakwalifikowanie osoby badanej do szczepień ochronnych podpisem w karcie uodpornienia i książeczce szczepień, a wynik tego badania wpisuje w dokumentacji medycznej tej osoby.
Niepożądane odczyny poszczepienne
Niepożądany odczyn poszczepienny (NOP) stanowi każde zaburzenie stanu zdrowia, jakie występuje po szczepieniu.
Świadczeniodawcy przechowujący karty uodpornienia i prowadzący szczepienia ochronne informacje o wystąpieniu niepożądanego odczynu poszczepiennego odnotowują w: książeczce szczepień, karcie uodpornienia lub Karcie Szczepień, innej dokumentacji medycznej osoby szczepionej i rejestrze niepożądanych odczynów poszczepiennych. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny sprawdza prawidłowość wypełnienia formularza zgłoszenia i przesyła jego kopie właściwemu Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Sanitarnemu, Narodowemu Instytutowi Zdrowia Publicznego – Państwowemu Instytutowi Badawczemu oraz Prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (Departament Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych).
W przypadku wystąpienia ciężkiego lub poważnego niepożądanego odczynu poszczepiennego u dwóch lub więcej osób zaszczepionych tą samą szczepionką, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny niezwłocznie powiadamia o tym fakcie Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, który informuje również o wystąpieniu NOP Głównego Inspektora Sanitarnego oraz Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego.
Materiały
Kalendarz szczepień 2024 rokKalendarz_szczepien_2024.pdf 0.48MB