W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Wszawica

11.03.2024

Choroba, którą trzeba leczyć i której nie należy się wstydzić!

Chłopczyk drapiący się po głowie.

Już samo słowo "wszy" wywołuje panikę wśród dorosłych. Choroba kojarzy się z brakiem higieny i zaniedbaniem. Tymczasem okazuje się, że wszawicą najczęściej zarażają się dzieci w wieku od 3 do 12 lat. Dzieci nie zachowują dystansu, podczas zabawy stykają się głowami, śpią razem, pożyczają sobie szczotki czy gumki do włosów, zakładają nie swoje czapki.

Wszawica – co to za choroba?

Wszawica (inaczej pedikuloza) jest chorobą pasożytniczą wywołaną przez wesz głowową (Pediculus humanus capitis). Wymieniony gatunek to wsza głowowa, która najczęściej bytuje w okolicy karku lub za uszami (część potyliczna) i jest najbardziej powszechna w Polsce. Przez wielu, choroba ta traktowana jest jeszcze stereotypowo, jako coś wstydliwego. Należy jednak pamiętać, że wszawica nie zawsze wynika z zaniedbań higieny czy długości włosów.

Jak dochodzi do zarażenia wszami?

W odróżnieniu od pcheł wszy nie potrafią skakać więc do zarażenia wszami konieczny jest bezpośredni kontakt z osobą chorą na wszawicę lub jej rzeczami osobistymi. Do miejsc wysokiego ryzyka zalicza się środki transportu miejskiego, przedszkola, szkoły, place i sale zabaw dla dzieci oraz wszędzie tam gdzie jest tłoczno. Ale zarazić można się również poprzez wspólne używanie ozdób i przyborów do włosów, ręczników, pościeli, nakryć głowy. Wiek i higiena nie mają tu większego znaczenia choć wszawica głowowa to problem głównie dzieci w wieku 3-15 lat.

Jakie są objawy wszawicy?

Pierwszym sygnałem wskazującym na obecność wszawicy jest uporczywe swędzenie, najbardziej intensywny w miejscu występowania pasożytów tj. okolicy skroniowej, ciemieniowej i potylicznej głowy. Może temu towarzyszyć zaczerwienienie głowy, szczególnie na linii włosów lub za uszami. Mogą występować przeczosy tj. drobne ranki i zadrapania spowodowane uporczywym świądem i drapaniem. Konsekwencją tego jest uszkodzenie skóry głowy, które może prowadzi do stanów zapalny i otwiera drogę do zakażeń bakteryjnych i/lub grzybiczych. W skrajnych przypadkach na głowie osoby zarażonej wszawicą pojawia się tzw. „kołtun” tj. włosy zlepione ropno-surowiczą wydzieliną.

Jak leczyć wszawicę?

W przypadku zdiagnozowania wszawicy należy bezwzględnie leczyć nie tylko samego pacjenta, ale także obserwować i ewentualnie leczyć wszystkie osoby kontaktujące się blisko z pacjentem (rodzina). Do zwalczenia wszawicy konieczne jest zastosowanie odpowiedniego preparatu, który skutecznie likwiduje pasożyty. Obecnie stosowane są preparaty w postaci lotionu, żelu, szamponu i/lub kremu, można je dostać w aptekach. W trakcie leczenia należy bezwzględnie przestrzegać zasad i zaleceń co do sposobu użycia, tj. właściwej aplikacji, czasu działania oraz powtarzania kuracji. Po użyciu preparatu należy wyczesać włosy gęstym grzebieniem (zabieg ten usuwa martwe wszy oraz odklejone gnidy). Potem grzebień należy starannie oczyścić (można wykonać to przez zamrażanie lub zanurzenie we wrzącej wodzie).

Zastosowanie preparatu należy powtórzyć po 7-10 dniach. Specjalnym czynnościom poddane powinny być również rzeczy osobiste osoby zarażonej i osób z najbliższego otoczenia. Wszelkie ozdoby do włosów, grzebienie, szczotki należy wygotować lub zniszczyć. Ubrania, pościel należy wyprać w temperaturze co najmniej 60°C (temp. 53.5°C zabija wszy i ich jaja) lub chemicznie i wyprasować żelazkiem z funkcją pary szczególnie przy szwach. Rzeczy, których nie można wyprać trzeba spryskać preparatem owadobójczym, a następnie szczelnie zamknąć na 10 dni w foliowym worku, następnie wyczyścić na sucho lub mokro. W pomieszczeniach należy odkurzyć podłogę i meble. Pluszowe zabawki wyprać lub przetrzymać w zamrażalniku ok. 24-48 godzin.

Kiedy wszawica jest wyleczona?

Czas leczenia zależy od czasu trwania kuracji. Zasady i zalecenia co do sposobu użycia, tj. właściwej aplikacji, czasu działania oraz powtarzania kuracji znajdują się na opakowaniu i/lub ulotce dołączonej do opakowania odpowiedniego preparatu.

Jak zapobiegać wszawicy?

Zastosowanie kilku prostych zasad może uchronić nas i nasze dzieci przed wszawicą:

  • dokonuj systematycznych przeglądów włosów dziecka (zwłaszcza okolic karku, skroni, za uszami),
  • staraj się pamiętać o codziennym wyczesywaniu włosów,
  • podczas zabawy z innymi dziećmi, treningów, zajęć grupowych, upinaj lub związuj włosy dziecka,
  • przypominaj dzieciom o przestrzeganiu zasad higieny osobistej,
  • uczulaj dzieci, aby nie wymieniały się z rówieśnikami rzeczami osobistymi (np. szczotką, grzebieniem, czapką).

Mity i fakty o wszawicy

Mity

Fakty

Wszawica wynika z brudu i braku higieny.

Dbałość o higienę osobistą i status społeczny nie mają wpływu na częstość występowania wszawicy. Może się nią zarazić każda osoba przez kontakt z chorym lub jego rzeczami osobistymi.

Wszy potrafią skakać i pływać.

Pasożyty te poruszają się wyłącznie poprzez pełzanie. Zarażenie następuje w wyniku bliskiego  kontaktu z chorym lub jego rzeczami osobistymi.

Osobie dotkniętej wszawicą należy ogolić głowę.

Nie należy golić głowy chorego. Powstające przy okazji golenia mikro uszkodzenia skóry głowy mogą stanowić wrota zakażeń bakteryjnych i/lub grzybiczych i przedłużenie procesu leczenia.

Wystarczy zastosować dostępne preparaty zwalczające pasożyty.

Wszawica jest wyłącznie problemem estetycznym.

Wszawica jest także problemem zdrowotnym. Powoduje wystąpienie swędzących grudek zapalnych, które po zdrapaniu mogą ulec wtórnym zakażeniom bakteryjnym.

Zwierzęta domowe mogą być źródłem.

Wesz ludzka nie bytuje na zwierzętach, dlatego nie jest konieczne przeglądanie sierści zwierząt w obawie, że mogą być przyczyną zakażenia.

Dokładne umycie głowy szamponem pozwoli pozbyć się wszy.

Wszy dzięki specjalnym odnóżom i pazurkom czepnym silnie przytwierdzają się do włosów. Gnidy są przyczepiane do włosów specjalną wydzieliną, która nie rozpuszcza się w wodzie i jest trud na do usunięcia.

Wszy mają tylko dzieci.

Zarażeniu się wszawicą sprzyjają duże skupiska ludzi. Dlatego choroba ta jest szczególnie popularna wśród dzieci uczęszczających do przedszkoli czy szkół.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Autor: Magdalena Wilkos, Stanowisko Pracy ds. Nadzoru Higieny Dzieci i Młodzieży oraz Magdalena Wolska, Sekcja Nadzoru Higieny Pracy

Zdjęcia (1)

{"register":{"columns":[]}}