Żywienie dzieci i młodzieży w placówkach oświatowych – wskazówki dotyczące komponowania jadłospisów dekadowych
Żywienie dzieci i młodzieży w placówkach oświatowych powinno być zgodne z aktualnymi rekomendacjami oraz przepisami prawnymi z zakresu żywienia dzieci i młodzieży.
W komponowaniu jadłospisów w placówka żywienia zbiorowego w jednostkach systemu oświaty należy kierować się zapisami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1154)
Środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w jednostkach systemu oświaty muszą spełniać odpowiednie wymagania dla danej grupy wiekowej, wynikające z aktualnych norm żywienia dla populacji polskiej. Należy ustalić średnie zapotrzebowanie na energię oraz składniki odżywcze (białka, tłuszcze, węglowodany, składniki mineralne i witaminy) na podstawie liczebności grupy oraz wartości zapotrzebowania na dany składnik dla poszczególnych grup wiekowych. W przedszkolach rozróżniamy dwie grupy wiekowe, bez podziału na chłopców i dziewczynki: 1-3 lat i 4-6 lat, w szkole są trzy grupy wiekowe dzieci: 7-9 lat, chłopcy, dziewczęta: 10-12 lat, 13-15 lat.
Główne zasady komponowania jadłospisu zgodnie z Rozporządzeniem:
- jadłospis powinien być urozmaicony, kolorowy, w całodziennym żywieniu powinny znajdować się produkty z różnych grup środków spożywczych, zaleca się uwzględnienie sezonowości środków spożywczych, szczególnie warzyw i owoców
- główne posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) powinny zawierać produkty z następujących grup środków spożywczych:
1. produkty zbożowe (np. pieczywo, kasze, makarony) lub ziemniaki
2. mleko lub produkty mleczne (np. sery, kefiry, jogurty, śmietany)
3. mięso, ryby, jaja, orzechy, nasiona roślin strączkowych i inne nasiona (np. słonecznik, pestki dyni)
4. tłuszcze (np. oleje roślinne, masło)
- zupy, sosy oraz potrawy powinny być sporządzane z naturalnych składników, bez użycia koncentratów spożywczych, z wyłączeniem koncentratów z naturalnych składników (np. koncentrat pomidorowy), należy wybierać produkty spożywcze z jak najkrótszym składem
- nie należy podawać więcej niż 2 porcji potraw smażonych w ciągu tygodnia (od poniedziałku do piątku)
- napoje przygotowywane na miejscu nie powinny zawierać więcej niż 10 g cukrów (łącznie cukrów zawartych w produkcie oraz cukrów dodanych) w 250 ml produktu gotowego do spożycia
- produkty z grupy warzywa i owoce powinny znajdować się w każdym posiłku (z przewagą warzyw)
- co najmniej raz w tygodniu powinna być podawana porcja ryby
- w żywieniu całodniowym (w przedszkolach) powinny być podawane co najmniej dwie porcje mleka lub produktów mlecznych.
Żywienie w przedszkolu powinno pokrywać 75% dziennego zapotrzebowania dziecka na energię oraz składniki odżywcze (białka, tłuszcze, węglowodany, składniki mineralne i witaminy). Obiad szkolny powinien pokrywać 30% dziennego zapotrzebowania
Żywienie w placówkach systemu oświaty – pomocne informacje w linkach:
https://ncez.pzh.gov.pl/zywienie-w-placowkach/edukacja-zywieniowa-w-praktyce/obiady-szkolne-60-propozycji-zbilansowanych-zestawow-obiadowych/
https://ncez.pzh.gov.pl/zywienie-w-placowkach/edukacja-zywieniowa-w-praktyce/darmowy-ebook-zywienie-w-przedszkolu-w-praktyce/
https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/dzieci-przedszkolne-i-szkolne/bezplatny-e-book-zywienie-w-przedszkolu-w-praktyce-czesc-ii-propozycja-30-zbilansowanych-jadlospisow-przedszkolnych/
https://ncez.pzh.gov.pl/zywienie-w-placowkach/zywienie-zbiorowe-w-szkolach-i-przedszkolach-najczesciej-zadawane-pytania/
https://ncez.pzh.gov.pl/zywienie-w-placowkach/kilka-slow-o-ilosci-i-dzieleniu-posilkow-w-przedszkolu/
Materiały
Żywienie dzieci i młodzieży w placówkach oświatowychŻywienie_dzieci_i_młodzieży_w_placówkach_oświatowych_–_wskazówki_dotyczące_komponowania_jadłospisów_dekadowych.docx 0.01MB