Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Nowym Dworze Gdańskim

W obiektach sportowych, w obiektach rekreacji wodnej, miejscach gdzie znajdują się pływalnie i urządzenia wodne przeznaczone do użytku publicznego i półpublicznego (ograniczona liczba osób np. hotele, szkoły) bezwzględnie powinny być zapewnione odpowiednie warunki sanitarno-higieniczne i sanitarno-techniczne, a woda powinna być wolna od mikroorganizmów stanowiących zagrożenie zdrowia użytkowników. Na ochronę wody basenowej przed zanieczyszczeniem mają już wpływ rozwiązania przestrzenne, techniczne i eksploatacyjne strefy wejściowej i zaplecza szatniowo- sanitarnego w obiektach rekreacji wodnej.

Pływalnia to obiekt kryty lub odkryty, z wodą przepływową, przeznaczony do pływania lub kąpieli, posiadający co najmniej jedną nieckę basenową, z trwałym brzegiem i dnem, wyposażone w urządzenia sanitarne i natryski. Szczegółowe uregulowania dotyczące jakości wody na pływalniach zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach (Dz. U. 2015 poz. 2016 ze zm.).

Rozporządzenie określa:

• wymagania, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach;
• częstotliwość pobierania próbek wody na pływalniach;
• metodyki referencyjne analiz i sposób oceny, czy woda na pływalniach odpowiada wymaganym warunkom;
• sposób informowania ludności o jakości wody na pływalniach.

Woda na pływalniach, w tym woda doprowadzana na pływalnię, powinna spełniać wymagania mikrobiologiczne i fizykochemiczne określone w załącznikach nr 1 i 2 do ww. rozporządzenia.

Zarządzający pływalnią dokonuje oceny jakości wody doprowadzanej na pływalnię, w zakresie mikrobiologicznym i fizykochemicznym, jeżeli woda doprowadzana na pływalnię nie jest doprowadzana z systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę realizowanego przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne zgodnie z ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2015 r. poz. 139 i 1893).

Zarządzający pływalnią dokonuje oceny spełniania wymagań mikrobiologicznych i fizykochemicznych podstawie:

1. bieżącej obserwacji, która zawiera udokumentowane spostrzeżenia i podejmowane czynności, z uwzględnieniem:

• daty, godziny i podpisu osoby dokonującej bieżącej obserwacji wody na pływalni,
• odnotowania przejrzystości wody, stwierdzonych widocznych zanieczyszczeń i podjętych działań naprawczych, spostrzeżeń mogących mieć wpływ na zanieczyszczenie wody w niecce basenowej oraz wszelkich innych nieprawidłowości i podejmowanych w związku z nimi czynności
• daty i godziny wyłączenia z użytkowania zanieczyszczonej niecki basenowej oraz daty i godziny poinformowania o tym właściwego państwowego inspektora sanitarnego, w przypadku stwierdzenia wystąpienia incydentów kałowych lub incydentów wymiotnych w wodzie na pływalni;

2. systematycznego i udokumentowanego nadzoru pracy urządzeń oraz rejestrowania wyników pomiaru jakości wody na pływalni:

• nie rzadziej niż co 4 godziny w trakcie godzin użytkowania pływalni, przy czym pierwsza rejestracja powinna mieć miejsce przed rozpoczęciem jej użytkowania, w zakresie następujących parametrów: pH wody, potencjału redox, stężenia chloru wolnego, temperatury wody,
• nie rzadziej niż raz na dobę, w godzinach użytkowania pływalni, w zakresie parametru chloru związanego;

3. systematycznych i udokumentowanych badań jakości wody, prowadzonych zgodnie z harmonogramem ustalonym z właściwym pis oraz każdorazowo w przypadku wystąpienia sytuacji mogącej mieć wpływ na pogorszenie jakości wody na pływalni (incydent kałowy itp.) po przerwie eksploatacyjnej lub awarii, wyników badań przekazywanych w terminie do 3 dni roboczych właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu wraz ze wskazaniem podejmowanych działań naprawczych w zakresie dotyczącym parametrów określonych w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia.

Właściwy PIS dokonuje zbiorczej rocznej oceny, czy woda na pływalni odpowiada wymaganiom, o których mowa ww. rozporządzeniu, przez analizę:

1. wyników badań wody na pływalni wykonanych przez zarządzającego pływalnią;
2. zakresu i częstotliwości wykonywania badań wody przez zarządzającego pływalnią;
3. wyników badań wody na pływalni wykonywanych przez właściwego PIS przed wydaniem oceny.

Zarządzający pływalnią w komunikacie informuje o:

1. ostatniej ocenie jakości wody na pływalni dokonanej przez właściwego PIS
2. spełnianiu przez wodę na pływalni wymagań określonych w rozporządzeniu lub aktualnych przekroczeniach dopuszczalnych wartości parametrów wynikających z oceny
3. podjętych działaniach naprawczych oraz o planowanym terminie doprowadzenia jakości wody na pływalni do odpowiednich wymagań, w przypadku niespełnienia wymagań jakościowych, jakim powinna odpowiadać woda na pływalni.

Komunikat zamieszcza się:

1. na tablicy informacyjnej zlokalizowanej w miejscu widocznym dla osób pływających, kąpiących się oraz
2. na stronie internetowej, jeżeli taka strona jest prowadzona.

3. Zarządzający pływalnią w przypadku wystąpienia zmian jakości wody na pływalni jest obowiązany do niezwłocznej aktualizacji komunikatu.

Obiekty dysponujące nieckami basenowymi nie będącymi pływalniami (np. brak wody przepływowej) – dla wskazanych obszarów nie zostały ustanowione szczegółowe uregulowania prawne, z uwagi na powyższe nadzór organów PIS nad tą grupą obiektów jest sprawowany na ogólnych zasadach wynikających z ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U z 2021r., poz. 195).

Zgodnie z wytycznymi GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO dotyczącymi warunków sanitarno-higienicznych na pływalniach:

1. Odpowiednie częste monitorowanie parametrów mikrobiologicznych jakości wody na pływalniach, pozwala na ocenę prawidłowości prowadzonych procesów uzdatniania wody, w tym dezynfekcji oraz ocenę utrzymania właściwych warunków sanitarno-higienicznych na terenie obiektu. W przypadku uzyskania wyników wskazujących na nadmierne skażenie wody pływalnia powinna być wyłączona z użytkowania. Konieczne jest przeanalizowanie przyczyn zanieczyszczenia i przeprowadzenie działań naprawczych, które doprowadzą do poprawy jakości wody, a tym samym zapewnią bezpieczeństwo zdrowotne osób kąpiących się. Przed ponownym udostępnieniem pływalni użytkownikom, zawsze należy powtórzyć badanie jakości wody (bakteriologiczne i fizyko-chemiczne).
2. Wyniki badań mikrobiologicznych wody basenowej stanowią weryfikację skuteczności procesów uzdatniania i dezynfekcji wody, właściwego funkcjonowania systemu jej cyrkulacji, utrzymania należytego stanu higienicznego instalacji wodnej i zachowania odpowiednich warunków sanitarno-higienicznych na terenie obiektu. Z uwagi na różnorodność mikroorganizmów chorobotwórczych mogących być powodem skażenia wody podstawowe znaczenie ma właściwy wybór wskaźników mikrobiologicznych, objętych rutynową kontrolą jakości wody.
3. Zawsze w przypadku wykrycia skażenia mikrobiologicznego wody, szczególnie kałowego, w celu jego potwierdzenia i wyeliminowania np. przypadku skażenia wody przez kąpiących się w chwili poboru próbki, gdy środek dezynfekcyjny obecny w wodzie jeszcze skutecznie nie zadziałał, badanie powinno być powtórzone. Równocześnie należy sprawdzić stężenie środka dezynfekcyjnego, wartość pH i potencjał redox. W przypadku, gdy przynajmniej jeden z ww. parametrów odbiega od zalecanego, należy natychmiast wdrożyć działania naprawcze. Potwierdzony wynik badania świadczącego o zanieczyszczeniu kałowym wody w niecce basenu (E. coli) powinien skutkować wprowadzeniem zakazu korzystania ze skażonej niecki basenowej i przeprowadzenia chlorowania wody basenowej i instalacji wodnej w obiekcie wysokimi dawkami dezynfektanta (chlorowanie szokowe).
4. Wykrycie obecności w wodzie basenu i/lub w wodzie po filtrach Pseudomonas aeruginosa może świadczyć o błędach konstrukcyjnych i nieodpowiednich rozwiązaniach technicznych lub niewłaściwej eksploatacji filtrów. Należy sprawdzić wszystkie urządzenia wchodzące w skład poszczególnych etapów uzdatniania wody, szczególnie dotyczy to filtrów. Filtry powinny być przepłukane i poddane dezynfekcji. Należy też poddać czyszczeniu i dezynfekcji inne instalacje wchodzące w skład systemu uzdatniania wody (usunięcie biofilmu). Gdy kolejne wyniki badań jakości wody po filtrach odbiegają od normy, należy wymienić złoże filtracyjne. Do uzyskania wyników zadawalających, ale tylko przez krótki czas, można stosować podwyższone stężenie chloru do 1,2 mgCh/l. Jeżeli sytuacja szybko nie ulegnie poprawie pływalnia powinna zostać wyłączona z eksploatacji.
5. Wykrycie obecności bakterii z rodzaju Legionella nie zawsze jest równoznaczne z koniecznością przerwy w funkcjonowaniu pływalni i natychmiastowym zakazem kąpieli.