Monitoring jakości wody do spożycia
Woda przeznaczona do spożycia: monitoring, jednostki odpowiedzialne.
Nadzór nad bezpieczeństwem zdrowotnym wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi to jedno z priorytetowych działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej, regulowane odpowiednimi przepisami prawa.
DEFINICJA
Wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi jest:
- woda w stanie pierwotnym lub po uzdatnieniu, przeznaczona do picia, przygotowania żywności lub innych celów domowych, niezależnie od jej pochodzenia i od tego, czy jest dostarczana z sieci dystrybucyjnej, cystern, w butelkach lub pojemnikach,
- woda wykorzystywana przez przedsiębiorstwo produkcji żywności do wytworzenia, przetworzenia, konserwowania lub wprowadzania do obrotu produktów albo substancji przeznaczonych do spożycia przez ludzi.
Jednostki odpowiedzialne
Jednostkami odpowiedzialnymi za jakość wody podawanej w urządzeniach wodociągowych w zbiorowym zaopatrzeniu są przedsiębiorstwa wodociągowe i władze samorządowe (producenci wody). W przypadku korzystania z wody z ujęć lokalnych odpowiedzialnym jest właściciel tego ujęcia. Jeżeli ten właściciel dostarcza wodę odbiorcom domowym, jako część działalności handlowej lub w budynkach użyteczności publicznej, także jest zobowiązany do zapewnienia jej właściwej jakości. Jednostki powyższe, a w szczególności organy samorządowe mają obowiązek informowania mieszkańców o jakości wody na swoim terenie. Zapewnienie mieszkańcom wody odpowiedniej jakości należy do zadań własnych gminy.
Zakres działań
Właściwy terytorialnie państwowy inspektor sanitarny prowadzi z urzędu nadzór nad producentami wody, wykonuje przy tym kontrole stanu urządzeń wodociągowych i pobiera próbki do badań. Jest upoważniony również do kontroli spełniania przez producentów wody obowiązków wynikających z konieczności prowadzenia kontroli wewnętrznej. Ponadto inspektor sanitarny jest uprawniony do wydawania ocen higienicznych dla materiałów kontaktujących się z wodą podczas procesów jej uzdatniania i przesyłania oraz zatwierdzania laboratoriów prowadzących badania jakości wody.
W przypadku stwierdzenia obecności w wodzie substancji niepożądanych, na podstawie oceny ryzyka zdrowotnego podejmowana jest decyzja o wstrzymaniu dostarczania konsumentom takiej wody (zastępczo woda w pojemnikach lub z innego źródła) lub wyznaczeniu okresu przejściowego na podjęcie działań zaradczych. Okres przejściowy nie powinien przekraczać 30 dni. Gdy woda spełnia wszystkie wymagania właściwy terenowo państwowy inspektor sanitarny stwierdza przydatność wody do spożycia. Stwierdzenia o przydatności wody są informacjami publicznymi. Podstawową jednostką mającą obowiązek informowania mieszkańców o jakości dostarczanej wody jest właściwy urząd miasta lub gminy. Dla ujęć lokalnych jest to ich właściciel.
Jedynie przy ujęciach bardzo małych, zaopatrujących poniżej 50 osób i gdy nie jest ona wykorzystywana do innych celów (komercyjnych) woda może nie odpowiadać wymaganiom dla wody do spożycia. Jednak na właścicielu również ciąży obwiązek informowania odbiorców o jej jakości.
Przepisy o jakości wody i obowiązkach właścicieli ujęć i urządzeń nie dotyczą korzystania na potrzeby własne ze studni przydomowych.
Podstawa prawna
Dyrektywa Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi 31998L0083
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Dz.U. 2001 nr 72 poz. 747
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Dz.U. 2017 poz. 2294