Legioneloza

Legioneloza to choroba układu oddechowego. Jest chorobą zakaźną, ale nie zaraźliwą. Wywołują ją bakterie Legionella, które występują w wodzie i rozmnażają się w temperaturze 20-50 stopni Celsjusza.

Bakterie Legionella występują na całym świecie i są szeroko rozpowszechnione w środowisku. Rezerwuarem są płynące i stojące wody powierzchniowe, śródlądowe i gruntowe, ścieki, kałuże po opadach deszczu, mokra gleba, kompost czy rozkładająca się kora i trociny.

Bakterie wykrywane są w składzie biofilmu tworzącego się na powierzchniach kontaktujących się z wodą-w sprzyjających warunkach mogą przedostawać się z naturalnych źródeł za pomocą sieci a także zasiedlać kolejne instalacje, urządzenia i systemy, jak:

system dystrybucji wody ciepłej użytkowej (np. w hotelach, miejscach zamieszkania zbiorowego, szpitalach),
aparatura wykorzystywana w przedmiotach leczniczych (np. respiratory, inhalatory, nawilżacze powietrza),
obiekty rekreacji wodnej (np. baseny, fontanny, zraszacze ogrodowe),
wieże chłodnicze, klimatyzatory,
myjnie samochodowe, spryskiwacze samochodowe itp.

Aby proces zasiedlania instalacji bakteriami nastąpił muszą wystąpić warunki sprzyjające tj. np. niewłaściwie utrzymywane, eksploatowane systemy.

Optymalna temp. wzrostu bakterii Legionella to 20-50 stopni Celcjusza.

Ze względu na wyżej wymienione właściwości bakterii Legionella w miesiącach letnich często obserwowany jest wzrost liczby zakażeń u ludzi. Szczyt zachorowań przypada w okresie letnim (zwykle od czerwca do września), co jest ściśle związane zarówno z warunkami pogodowymi (wzrost temperatury i wilgotności powietrza), jak również intensyfikacją turystyki i rekreacji.

Głównym źródłem zakażenia jest woda zaciągnięta do układu oddechowego lub zainhalowana w postaci aerozolu wodno-powietrznego zawierającego bakterie z rodzaju Legionella. Aerozol wodno- powietrzny bywa wytwarzany przez urządzenia sanitarne (np. prysznice), medyczne (np. unity stomatologiczne, respiratory), rekreacyjne ( urządzenia instalowane w basenach, wanny z hydromasażem), klimatyzację, czy też urządzenia takie jak fontanny, zraszacze lub kurtyny wodne. Nie stwierdzono dotychczas przypadku zakażenia się od człowieka do człowieka.

ZAKAŻENIA

Możesz zachorować na legionelozę, jeśli:

będziesz narażony na inhalację aerozolu zawierającego bakterię,
zachłyśniesz się skażoną wodą.

Zakaźny jest aerozol wytwarzany przez urządzenia sanitarne, rekreacyjne, fontanny, nawilżacze, klimatyzacje, wieże chłodnicze itp., które są niewłaściwie serwisowane, niedokładnie czyszczone lub włączone do użytkowania po wydłużonym przestoju lub ograniczonej eksploatacji bez wdrożenia odpowiednich działań zapobiegających namnażaniu bakterii z rodzaju Legionella.

Legionella nie przenosi się drogą pokarmową, tzn. nie jest dla nas niebezpieczna, gdy trafi do układu pokarmowego wraz z wypitą wodą.

Legioneloza nie przenosi się z człowieka na człowieka. Stanowi zagrożenie dla ludzi jedynie, gdy dostanie się do dróg oddechowych. Do zakażenia może dochodzić poprzez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakteriami wody (mgła wodna powstała w wyniku rozprysku wody).

Do grupy szczególnego ryzyka zalicza się:

osoby po 50 r.ż.,
palenie papierosów,
alkoholizm,
współistniejące choroby przewlekłe,
choroby nowotworowe,
transplantacje,
płeć męską.

LECZENIE I DIAGNOSTYKA

W większości przypadków legioneloza jest wyleczalna przy użyciu antybiotyków. Ciężki przebieg choroby najczęściej dotyczy osób starszych, z obniżoną odpornością i przewlekłymi chorobami płuc, a także palaczy.

Zakażenie można rozpoznać tylko poprzez wykonanie badań laboratoryjnych. Preferowanymi testami diagnostycznymi są posiew wydzieliny z dróg oddechowych albo test na obecność antygenu Legionella w moczu.

JAK ZMNIEJSZYĆ RYZYKO ZAKAŻENIA

Regularnie czyść i dezynfekuj urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem), zgodnie z zaleceniami producenta.
Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie, odkręć wodę na przynajmniej 2 minuty zanim zaczniesz z niej korzystać.
Okresowo opróżniaj i przepłukuj urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia.
Jeżeli możesz, zachowaj temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.