Atest na grzyby świeże
10.10.2024
Sezon grzybowy w Polsce rozpoczyna się z końcem lata, a jego szczyt przypada na wrzesień oraz październik. Warto pamiętać, że lasy w całym kraju obfitują w różne gatunki grzybów. Należy zachować szczególną ostrożność podczas zbierania grzybów. Grzyby zbieramy z powodu ich walorów smakowych, jednak o pomyłkę nietrudno. Tym trudniej o weryfikację grzyba, ponieważ często z grzybów świeżych wykonujemy różne przetwory grzybowe oraz środki spożywcze zawierające grzyby.
Informacja dla sprzedawców grzybów świeżych:
- Grzyby świeże można sprzedawać na targowiskach oraz placach handlowych. Jednak jest jeden wymóg. Należy posiadać ważny atest.
- Uzyskanie atestu jest możliwe w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Rawie Mazowieckiej, w dni robocze, w godzinach od 07:30 do 15:05, gdzie do Państwa dyspozycji jest dwóch klasyfikatorów grzybów świeżych.
- Klasyfikator grzybów posiada uprawnienia do wystawienia atestu tylko na grzyby świeże
- Grzyboznawca posiadający uprawnienia do wystawienia atestu nie tylko na grzyby świeże, ale również suszone.
- Pracownicy z uprawnieniami grzyboznawcy są dostępni w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi, ul. Wodna 40, którzy po wcześniejszym telefonicznym ustaleniu terminu mogą udzielać porad dotyczących zebranych grzybów oraz wydać atest również na grzyby suszone.
- Po szczegółowym obejrzeniu grzyba klasyfikator lub grzyboznawca określa czy jest on jadalny oraz czy może zostać dopuszczony do obrotu handlowego. Do wystawienia atestu konieczne jest okazanie wszystkich zebranych grzybów. Atest obejmuje partię badaną, której maksymalny okres przechowywania wynosi 48 godzin w temperaturze do +10°C. Dopiero po otrzymaniu atestu można wystawić grzyby do sprzedaży.
- Zakazany jest przydrożny handel grzybami – zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 maja 2011r. w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych, środków spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz. U. z 2011r. Nr 115, poz. 672 z późn. zm.): „grzyby świeże, rosnące w warunkach naturalnych oraz grzyby suszone pozyskiwane z grzybów rosnących w warunkach naturalnych, mogą być oferowane konsumentowi finalnemu: wyłącznie w placówkach handlowych lub na targowiskach”.
- Zgodnie z obowiązującym prawem targowisko nie musi zatrudniać klasyfikatora grzybów lub grzyboznawcy. Nawet w sytuacji, gdy na terenie danego targowiska sprzedawane są grzyby świeże rosnące w warunkach naturalnych. To na sprzedawcy leży obowiązek posiadania przy sobie atestu na grzyby.
- Art. 42 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tj. Dz. U. z 2018r. poz. 1541) określa:
„Grzyby świeże dopuszcza się do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych oraz środków spożywczych zawierających grzyby, jeżeli:
- są jednego gatunku, z wyjątkiem grzybów, które mogą być użyte do produkcji środków spożywczych;
- nie są rozdrobnione, z wyjątkiem podzielonych jeden raz wzdłuż osi ich trzonów, a także nie mogą to być wyłącznie trzony lub trzony oddzielone od kapeluszy w ilości przekraczającej liczbę kapeluszy;
- nie wykazują zapleśnienia;
- nie występują w nich żywe larwy lub kanaliki po larwach muchówek, a ilość grzybów zaczerwionych pierwotnie nie przekracza 5% masy całkowitej grzybów;
- zawartość substancji zanieczyszczających organicznych, w szczególności ściółki, mchu, igliwia, nie przekracza 0,3% masy całkowitej grzybów;
- zawartość substancji zanieczyszczających mineralnych nie przekracza 1% masy całkowitej grzybów.
Każda osoba kupująca grzyby ma prawo prosić o okazanie atestu przez sprzedającego.
W Polsce dopuszczonych jest 72 gatunki grzybów do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych oraz środków spożywczych zawierających grzyby.
WYKAZ GRZYBÓW DOPUSZCZONYCH DO OBROTU LUB PRODUKCJI PRZETWORÓW GRZYBOWYCH ORAZ ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH ZAWIERAJĄCYCH GRZYBY
1) boczniak cytrynowy – Pleurotus citrinopileatus (Singer);
2) boczniak florydzki – Pleurotus florida (Singer);
3) boczniak łyżkowaty – Pleurotus pulmonarius (Fr.) Quél.;
4) boczniak mikołajkowy – Pleurotus eryngii (DC.) Quél., pochodzący wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej*;
5) boczniak ostrygowaty – Pleurotus ostreatus (Jacq.) P. Kumm.;
6) boczniak różowy – Pleurotus djamor (Rumph. ex Fr.) Boedijn;
7) bokownik wiązowy – Hypsizygus ulmarius (Bull.) Redhead;
8) borowik szlachetny (prawdziwek – wszystkie odmiany) – Boletus edulis Bull.;
9) czernidłak kołpakowaty – Coprinus comatus (O.F. Müll.) Pers.;
10) czubajka kania – Macrolepiota procera (Scop.) Singer;
11) gąska zielonka (zielona) – Tricholoma equestre (L.) P. Kumm.;
12) gąsówka fioletowawa – Clitocybe nuda (Bull.) H.E. Bigelow & A.H. Sm.;
13) gęśnica indyjska – Calocybe indica Purkay. & A. Chandra;
14) kolczak obłączasty – Hydnum repandum L.;
15) koźlarz babka (wszystkie odmiany) – Leccinum scabrum (Bull.) Gray;
16) koźlarz czerwony (wszystkie odmiany) – Leccinum rufum (Schaeff.) Kreisel;
17) koźlarz grabowy – Leccinum pseudoscabrum (Kallenb.) Šutara;
18) lakownica żółtawa – Ganoderma lucidum (Curtis) P. Karst, pochodzący wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
19) lejkowiec dęty – Craterellus cornucopioides (L.) Pers.;
20) lejkówka wonna – Clitocybe odora (Bull.) P. Kumm.;
21) łuskwiak nameko – Pholiota nameko (T. Itô) S. Ito et S. Imai., pochodzący wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
22) łuszczak zmienny – Kuehneromyces mutabilis (Schaeff.) Singer et A.H. Sm., pochodzący wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; *Pozyskanie grzybów tego gatunku z dzikich populacji spoza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej wymaga uzyskania zezwolenia, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 50 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2022 r. poz. 916, 1726 i 2185).
23) maczużnik bojowy – Cordyceps militaris (L.) Link;
24) maślak pstry – Suillus variegatus (Sw.) Kuntze;
25) maślak sitarz – Suillus bovinus (Pers.) Roussel;
26) maślak ziarnisty – Suillus granulatus (L.) Roussel;
27) maślak zwyczajny – Suillus luteus (L.) Roussel;
28) maślak żółty – Suillus grevillei (Klotzsch) Singer;
29) mleczaj późnojesienny (jodłowy) – Lactarius salmonicolor R. Heim et Leclair;
30) mleczaj rydz – Lactarius deliciosus (L.) Gray;
31) mleczaj smaczny – Lactarius volemus (Fr.) Fr.;
32) mleczaj świerkowy – Lactarius deterrimus Gröger;
33) naparstniczka czeska – Verpa bohemica (Krombh.) J. Schröt., pochodząca spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
34) opieńka miodowa – Armillaria mellea (Vahl) P. Kumm.;
35) piaskowiec kasztanowaty – Gyroporus castaneus (Bull.) Quél.;
36) piaskowiec modrzak – Gyroporus cyanescens (Bull.) Quél.;
37) pieczarka brazylijska – Agaricus subrufescens Peck;
38) pieczarka dwuzarodnikowa (ogrodowa) – Agaricus bisporus (J.E. Lange) Imbach, z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
39) pieczarka lśniąca – Agaricus silvaticus Schaeff., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
40) pieczarka ogrodowa – Agaricus hortensis Pers., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
41) pieczarka polna – Agaricus campestris L., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
42) pieczarka miejska (szlachetna) – Agaricus bitorquis (Quél.) Sacc., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
43) pieczarka zaroślowa – Agaricus silvicola (Vittad.) Peck, z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
44) pieprznik jadalny (kurka) – Cantharellus cibarius Fr.;
45) pierścieniak uprawny – Stropharia rugosoannulata Farl. ex Murrill;
46) płachetka zwyczajna – Cortinarius caperatus (Pers.) Fr.;
47) płomiennica zimowa – Flammulina velutipes (Curtis) Singer;
48) pochwiak wielkopochwowy (pochwiasty) – Volvariella volvacea (Bull.) Singer, pochodzący wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
49) podblaszek (Buna shimeji) – Hypsizygus tessellatus (Bull.) Singer oraz Hypsizygus marmoreus (Bull.) Singer;
50) podgrzybek brunatny – Imleria badia (Fr.) Fr.;
51) podgrzybek zajączek – Xerocomus subtomentosus (L.) Quél.;
52) podgrzybek złotawy – Xerocomus chrysenteron (Bull.) Quél.;
53) polówka wiązkowa – Cyclocybe aegerita (cylindracea) (V. Brig.) Vizzini;
54) siedzuń sosnowy – Sparassis crispa (Wulfen) Fr.;
55) soplówka bukowa – Hericium coralloides (Scop.) Pers., pochodząca wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
56) soplówka jeżowata – Hericium erinaceus (Bull.) Pers., pochodząca wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej*;
57) smardz jadalny – Morchella esculenta (L.) Pers., pochodzący wyłącznie z terenów ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek leśnych i terenów zielonych lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
58) smardz stożkowaty – Morchella conica Pers., pochodzący wyłącznie z terenów ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek leśnych i terenów zielonych lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
59) trufla Borcha, trufla biaława – Tuber borchii Vittad.;
60) trufla chińska – Tuber indicum;
61) trufla czarnozarodnikowa – Tuber melanosporum Vittad.;
62) trufla letnia – Tuber aestivum (Wulfen) Spreng.;
63) trufla zimowa – Tuber brumale Vittad.;
64) trzęsak morszczynowaty – Tremella fuciformis Berk.;
65) twardnik japoński (Shiitake) – Lentinula edodes (Berk.) Pegler, pochodzący wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
66) twardzioszek przydrożny – Marasmius oreades (Bolton) Fr.;
67) uszak bzowy – Auricularia auricula-judae (Bull.) Quél.;
68) uszak gęstowłosy (grzyby mun) – Auricularia polytricha (Mont.) Sacc., pochodzący wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
69) zimówka aksamitnotrzonowa – Flammulina velutipes (Curtis) Singer;
70) żagiew wielogłowa – Polyporus umbellatus (Pers.) Fr., pochodząca spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
71) żagwica listkowata – Grifola frondosa (Dicks.) Gray, pochodząca wyłącznie z uprawy lub spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
72) żółciak siarkowy – Laetiporus sulphureus (Bull.) Murrill.