Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Rawie Mazowieckiej

Na całym świecie obserwujemy zmiany klimatu i wynikające z nich, ekstremalne zjawiska pogodowe. Fale upałów, intensywne opady, pożary, susze i cyklony tropikalne stają się coraz częstsze i bardziej dotkliwe (IPCC 2023). Aberracje klimatyczne mają też poważny wpływ na bezpieczeństwo i zdrowie pracowników, którzy często jako pierwsi są narażeni na te zagrożenia, często przez dłuższy czas i z większą intensywnością niż ogół populacji (ILO 2023).

 

Międzynarodowa Organizacja Pracy wskazuje na następujące skutki zmian klimatu, wybrane ze względu na ich dotkliwość i skalę wpływu, na pracowników:

 

1. Zbyt wysoka temperatura

 

Coraz częstsze fale upałów narażają pracowników na szereg zagrożeń, takich jak: udar cieplny, odwodnienie, a nawet śmierć. Szczególnie narażone są osoby pracujące na zewnątrz i wykonujące prace wymagające dużego wysiłku fizycznego, np. w rolnictwie, budownictwie czy transporcie.

 

2. Promieniowanie ultrafioletowe

 

Zmiany klimatu prowadzą do wzrostu natężenia promieniowania ultrafioletowego (UV). Może ono powodować oparzenia słoneczne, a także prowadzić do nowotworów skóry. Narażeni na nie są przede wszystkim pracownicy, którzy wykonują swoją pracę na świeżym powietrzu.

 

3. Ekstremalne zjawiska pogodowe

 

Powodzie, susze, pożary lasów i huragany to coraz częstsze zjawiska, które mogą powodować bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia pracowników, a także prowadzić do zniszczeń infrastruktury i strat materialnych.

 

4. Zanieczyszczenie powietrza w miejscu pracy

 

Zmiany klimatu sprzyjają tworzeniu się smogu i innych zanieczyszczeń powietrza, które mogą powodować choroby układu oddechowego, problemy z sercem i inne problemy zdrowotne. Narażeni są na nie przede wszystkim pracownicy, którzy wykonują swoje obowiązki na zewnątrz.

 

5. Choroby wektorowe przenoszone przez stawonogi

 

Wzrost temperatur i zmiany w opadach sprzyjają rozprzestrzenianiu się chorób wektorowych (chorób zakaźnych i pasożytniczych przenoszonych przez stawonogi: komary, kleszcze, pchły itp.). Są to m.in. malaria, denga czy borelioza, które mogą powodować poważne problemy zdrowotne, a nawet śmierć.

 

6. Agrochemikalia

 

Zmiany klimatu wpływające w dużym stopniu na rolnictwo – rodzaje upraw, występowanie szkodników i produktywność – prowadzą do wzrostu używania nawozów, a także do znaczącego wzrostu stosowania niebezpiecznych pestycydów. Narażenie na te substancje może powodować zatrucia, choroby nowotworowe, choroby układu krążenia, układu oddechowego i problemy z płodnością.

 

***

 

Zmiany klimatu to problem globalny, który wymaga globalnej odpowiedzi. Wszyscy musimy działać, aby chronić środowisko naturalne i zapewnić bezpieczeństwo i zdrowie pracowników.

 

Międzynarodowa Organizacja Pracy podkreśla, że wobec tego globalnego zagrożenia wzrasta rola bhp, które staje się jednym z kluczowych obszarów polityki w zakresie zrównoważonego rozwoju środowiskowego, gospodarczego i społecznego.