Poradnictwo w zakresie szczepień oraz zagrożeń zdrowotnych dla osób wyjeżdżających za granicę
Przed wyjazdem warto zasięgnąć informacji na temat występowania chorób w odwiedzanych krajach i możliwości zapobiegania im. Ryzyko zachorowania zależy od częstości występowania choroby na danym terenie oraz od kilku innych czynników, takich jak wiek, płeć, ogólny stan zdrowia, odporność oraz charakter wyjazdu (inne ryzyko dla wyjazdów do pracy, inne przy pobycie w luksusowych hotelach. Na podstawie indywidualnej oceny ryzyka, lekarz może zadecydować o potrzebie szczepień oraz udzielić porad jak ustrzec się przed zachorowaniem. Nie ma uniwersalnego schematu szczepień, który można byłoby polecić wszystkim podróżującym. Zakres szczepień należy w każdym przypadku dostosować indywidualnie, w zależności od historii wcześniejszych szczepień, odwiedzanych krajów, charakteru podróży oraz czasu jaki pozostał przed wyjazdem.
Po zaszczepieniu organizm potrzebuje pewnego czasu na wytworzenie ochronnego poziomu przeciwciał. Okres ten jest różny w zależności od typu szczepionki, koniecznej ilości dawek oraz uprzedniej historii szczepień. Z tego względu zaleca się wizytę u lekarza co najmniej 6 tygodni przed planowanym wyjazdem, a najpóźniej 2 tygodnie.
| CHOROBA | SZCZEPIONKA* | SCHEMAT DAWKOWANIA |
|---|---|---|
| błonica | Td - toksoid tężcowy i błoniczy | szczepienie podstawowe w dzieciństwie, dawka przypominająca co 10 lat |
| tężec | ||
| błonica, tężec, krztusiec, polio | Boostrix Polio | szczepienie podstawowe w dzieciństwie, dawka przypominająca co 10 lat |
| błonica, tężec, polio | Dultavax | szczepienie podstawowe w dzieciństwie, dawka przypominająca co 10 lat |
| poliomyelitis | IMOVAX polio | szczepienie podstawowe w dzieciństwie, dawka przypominająca co 10 lat |
| WZW A | Havrix Adult | 2 dawki w odstępie 6-12 miesięcy, odporność 7-14 dni po pierwszej dawce, po pełnym cyklu odporność na ponad 20 lat |
| WZW B | Engerix B | 3 dawki w schemacie 0,1,6-12 miesięcy, odporność 7-14 dni po drugiej dawce; schemat przyspieszony: 0,7,21 dni, 12 miesięcy - odporność po 3 dawce; po pełnym cyklu odporność na ponad 20 lat |
| WZW A+B | Twinrix Adult | |
| żółta gorączka (żółta febra) (obowiązkowe rejon Afryki i Ameryki Południowej) | Stamaril - szczepionka żywa | 1 dawka przynajmniej 10 dni przed wyjazdem, uodparnia na 10 lat; przeciwwskazana w ciąży; |
| dur brzuszny | Typhim Vi - polisacharydowa | 1 dawka odporność na 3 lata |
| cholera | Dukoral | doustna; > 6 r.ż. 2-dawki w odstępie 1-6 tygodni; dawka przypominająca do 2 lat |
| kleszczowe zapalenie mózgu | FSME-IMMUN | 3 dawki 0,1-3,6-12 miesięcy, odporność po drugiej dawce, dawki przypominające co 3-5 lat |
| wścieklizna | Verorab | schemat 0-7-28dni-1rok-co 5 lat; odporność po trzeciej dawce; tylko dla szczególnie narażonych: np. weterynarzy, leśników, wyjeżdżający w rejony zagrożone wścieklizną |
| zakażenia meningokokowe (obowiązkowe Arabia Saudyjska -wyjazdy do Mekki) | Meningo A+C Menveo |
1 dawka; przeciwko serotypowi A i C 1 dawka; przeciwko serotypowi A, C, W135, Y |
| zakażenia pneumokokowe | Pneumo 23 polisacharydowa | 1 dawka; ewentualnie dawka przypominająca po 5 latach |
| odra, świnka, różyczka | Priorix, MMR - szczepionka żywa | 1-2 dawki w zależności od historii szczepień; wymagane przy niektórych wyjazdach do USA; przeciwwskazana w ciąży oraz 3 miesiące przed zajściem w ciążę |
| Ospa wietrzna | Varilrix | żywa; 2 dawki w odstępie co najmniej 2 m-cy |
| grypa | Influvac, Vaxigrip | co roku |
* preparaty którymi dysponujemy w naszym punkcie szczepień
Odstępy czasowe między poszczególnymi dawkami szczepionek można nieco modyfikować. Dopuszczalne jest wydłużanie odstępów, nie zaleca się natomiast znacznego skracania. Większość szczepionek można podawać jednocześnie (w osobnych zastrzykach), bez wpływu na ich skuteczność i bezpieczeństwo. Zaleca się 4-6 tygodniowy odstęp między szczepionkami żywymi. Szczepienie podawane jest w ramię.
Uwagi końcowe !!!
Pomimo wysokiej skuteczności szczepień, należy pamiętać, że nie chronią one w 100% przed zachorowaniem w podróży. U niewielkiego odsetka pacjentów może nie rozwinąć się pełna odporność. Istnieje także ryzyko zachorowania na chorobę na którą nie ma szczepionki (malaria, borelioza, HIV i inne). Należy pamiętać że szczepienie nie zwalnia od obowiązku unikania skażonej wody i żywności.