Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Zamościu

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt. 6 i 7 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2024 r. poz. 416) do zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego należy kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne między innymi higieny pomieszczeń i wymagań w stosunku do sprzętu używanego w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych, szkołach wyższych oraz w ośrodkach wypoczynku, a także higieny procesów nauczania.

Higiena procesu nauczania - uczenia się ma za zadanie ochronę ucznia przed ujemnymi zjawiskami związanymi z pracą w szkole. Warunki pracy ucznia w szkole mają wpływ na jego zdrowie i rezultaty nauczania - uczenia się. Dlatego też organ prowadzący placówkę, jak i dyrektor szkoły zobowiązani są do stworzenia prawidłowych warunków i odpowiedniej organizacji pracy ucznia. Sprawowanie nadzoru nad ww. warunkami przez Państwową Inspekcję Sanitarną ma na celu ochronę zdrowia ucznia przed negatywnymi zjawiskami związanymi z pobytem dziecka w szkole.

Czynniki wpływające pozytywnie na higienę procesu nauczania:

1. Odpowiednie warunki lokalowe placówki, w której uczeń spędza kilka godzin dziennie:

 

1. Odpowiedni stan techniczny budynku i jego wyposażenia.


2. Zapewnienie właściwego oświetlenia.

 

Zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. (Dz. U. 2020  poz. 1604) „w pomieszczeniach szkoły i placówki zapewnia się właściwe oświetlenie”.

Polska Norma PN-EN 12464-1:2012 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach wskazuje, że:
średnie natężenie oświetlenia dla każdego zadania nie powinno spadać poniżej wartości:

• 300 lx na stanowiskach pracy w klasach, pokojach do samodzielnej nauki;
• 300 lx na stanowiskach pracy w pokojach do zajęć komputerowych;
• 500 lx na stanowiskach pracy w pokojach do zajęć praktycznych i laboratoriach;
• 500 lx na tablicach czarnych, zielonych i białych;
• 300 lx w halach sportowych, salach gimnastycznych, basenach pływackich;
• 100 lx w obszarach ruchu, na korytarzach;

natomiast równomierność oświetlenia:

• w klasach, pokojach do zajęć komputerowych i praktycznych, a także w halach sportowych i salach gimnastycznych powinna wynosić nie mniej niż 0,60;
• tablic powinna wynosić nie mniej niż 0,70;
• w obszarach ruchu, korytarzach powinna wynosić nie mniej niż 0,40.

3. Zapewnienie odpowiedniej jakości powietrza poprzez prawidłową wentylację.
   § 12 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach stanowi, że "pomieszczenia, w których odbywają się zajęcia, wietrzy się w czasie każdej przerwy, a w razie potrzeby także w czasie zajęć".
   Niewłaściwa wentylacja w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi może powodować złe samopoczucie, uczucie senności, bóle i zawroty głowy oraz brak koncentracji.
   Zgodnie z Polską Normą PN-83 B-03430 Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej pomieszczenia przeznaczone do stałego i czasowego pobytu ludzi powinny mieć zapewniony dopływ co najmniej 20m³/h powietrza zewnętrznego dla każdej przebywającej osoby. Dla pomieszczeń w żłobkach i przedszkolach przeznaczonych do przebywania dzieci, strumień powietrza zewnętrznego może być obniżony do 15m³/h dla każdego dziecka.
4. Zapewnienie właściwej temperatury powietrza w pomieszczeniach.
   Zgodnie z treścią § 17 ust. 1 ww. rozporządzenia "w pomieszczeniach, w których odbywają się zajęcia, zapewnia się temperaturę co najmniej 18ºC".
5. Dostosowanie mebli edukacyjnych do zasad ergonomii.

 

2. Rozkład zajęć lekcyjnych

 

Prawidłowo ułożony rozkład zajęć lekcyjnych wpływa na możliwości psychofizyczne dzieci i młodzieży, a tym samym na jakość pracy uczniów na przestrzeni całego tygodnia i osiągane wyniki w nauce.

Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. plan zajęć dydaktyczno-wychowawczych uwzględnia:

1. 1. równomierne obciążenie uczniów zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia;
   2. zróżnicowanie zajęć w każdym dniu;
   3. możliwości psychofizyczne uczniów podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia.

Materiały

Zalecenia dotyczące tornistrów szkolnych
Poradnik Głównego Inspektora Sanitarnego - Opieka nad dziećmi w wieku do lat 3 w żłobkach i klubach dziecięcych - Aspekty higieniczne i zdrowotne
ŚWIERZB - dokuczliwa choroba skóry
ŚWIERZB - plakat