Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Katowicach

Stanowisko w sprawie wskazanego przez inwestora wariantu C

Stanowisko RDOŚ w Katowicach podyktowane jest dogłębną analizą całości dokumentacji, którą złożyła GDDKiA Oddział w Katowicach wraz z uzupełnieniami. Wynika z niej, że realizacja inwestycji w wariancie inwestycyjnym C jest niemożliwa z uwagi na następujące kwestie:

1. Zagrożenie dla rzadkich gatunków sów: sóweczki i włochatki oraz ich siedlisk, z uwagi na znaczną ingerencję w drzewostan optymalny dla gniazdowania i bytowania gatunków oraz generowanie innych pośrednich oddziaływań niekorzystnych dla tych gatunków – hałasu; bariery, które uniemożliwiają przemieszczanie się i powodują porzucanie siedlisk wskutek stresu środowiskowego.
2. Kolizja trasy ze strefami ochrony ostoi miejsc rozrodu i regularnego przebywania włochatki i sóweczki – rzadkich gatunków sów, które wymagają ochrony czynnej oraz są ściśle związane z występowaniem dzięciołów (czarnego i dużego). Ptaki te wykorzystują siedliska leśne, które występują w obrębie kompleksu lasów lublinieckich.
3. Wpływ na pozostałe gatunki ptaków i ich siedliska – z uwagi na stwierdzone w buforze 500 m występowanie 40 gatunków ptaków oraz występowanie w sąsiedztwie planowanego przebiegu miejsc koncentracji ptaków migrujących.
4. Fragmentacja lasów lublinieckich – wariant C prowadzi do utworzenia dwóch równoległych korytarzy transportowych, co może skutkować podziałem kompleksu leśnego na dwie enklawy. To z kolei może ograniczać bioróżnorodność i skutkować utworzeniem nowych, rozległych stref brzegowych, które negatywnie wpłyną na siedliska gatunków puszczańskich.
5. Duża kolizyjność z ciekami wodnymi, siedliskami płazów i ssaków oraz żerowiskami nietoperzy.

Argumenty za wskazaniem wariantu D

Analiza pozostałych trzech wariantów alternatywnych, które przedstawił inwestor w zakresie zarówno kryteriów przyrodniczych, jak i społecznych wskazuje, że najkorzystniejszym wariantem jest przebieg trasy według propozycji D - fioletowej.

Wybór ten bezpośrednio wiąże się z:

1. Ochroną siedlisk rzadkich i zagrożonych gatunków sów – włochatki i sóweczki - poprzez minimalizację fragmentacji lasów lublinieckich – jednego z największych kompleksów leśnych w regionie, stanowiącego stabilną ostoję dla obu gatunków. Oba gatunki preferują rozległe, zwarte lasy. Wariant D ogranicza ingerencję w ich siedliska i omija wyznaczone dla nich strefy ochronne, dodatkowo redukuje liczbę stanowisk kolizyjnych.
2. Ochroną pozostałych gatunków ptaków - w promieniu 500 m od trasy wariantu D odnotowano najmniej gatunków ptaków spośród wszystkich wariantów (26 gatunków w porównaniu do 40 w wariancie C). Omija on cenne siedliska ptaków migrujących, w tym kompleksy stawów w Ciasnej i Solarni, oraz stanowiska lęgowe rzadkich gatunków, takich jak łabędź krzykliwy.
3. Ograniczeniem ingerencji w lasy lublinieckie - wariant D wykorzystuje po części na odcinku, który przechodzi przez kompleks leśny, istniejącą drogę DK11. Tworzy jeden korytarz transportowy zamiast dwóch równoległych, co ogranicza fragmentację lasów i efekt brzegowy. Fragmentacja lasów jest jednym z kluczowych zagrożeń dla ekosystemów, a wariant D redukuje te negatywne skutki do minimum.
4. Najmniejszym oddziaływaniem na inne elementy środowiska - ingerencja w cieki wodne (66 przecięć w wariancie D w porównaniu do 90 w wariancie C). Ponadto wariant D wykazuje brak ingerencji w siedliska płazów i ograniczony wpływ na żerowiska nietoperzy. Charakteryzuje się również najmniejszą powierzchnią zajętych terenów rolnych i łąk wśród wszystkich wariantów.
5. Analizą kryteriów pozaprzyrodniczych realizacji inwestycji, według których budowa odcinka na trasie D wiąże się z najniższą liczba wyburzeń budynków mieszkalnych i gospodarczych. Lokalizacja drogi blisko istniejącej infrastruktury zmniejsza koszty techniczne, ograniczając m.in. budowę nowych obiektów mostowych.
6. Równoważeniem interesów społecznych i potrzeb przyrody - z uwagi na to, że wariant D omija zwarte kompleksy leśne i przechodzi przez ich obrzeża oraz granice pól uprawnych, minimalizuje fragmentację ekosystemów i podział gospodarstw rolnych. Ponadto przebieg trasy unika podziału miejscowości i dodatkowo zapewnia łatwy dostęp do infrastruktury drogowej - po realizacji przedsięwzięcia zaistnieje możliwość szybkiego włączenia się do ruchu drogowego drogi ekspresowej, zarówno z dróg lokalnych, jak i drogi krajowej. Pomimo konieczności przebudowy/dostosowania istniejącej drogi krajowej, działania prowadzone będą na obszarze już przekształconym w wyniku działalności człowieka. Komunikacja zamknie się w jednym korytarzu transportu. Zastosowanie odpowiednich działań, które zminimalizują wpływ, ograniczy negatywne oddziaływania np. hałas, dlatego mimo nałożenia się ruchu na obecnej DK11 uciążliwość dla ludzi będzie mniejsza.

Dalsze kroki

Inwestor otrzymał z RDOŚ uzasadnienie dotyczące wyboru wariantu. Aktualnie w terminie 14 dni jest zobowiązany podjąć decyzję o realizacji inwestycji, zgodnie ze wskazanym wariantem alternatywnym. W przypadku akceptacji tego rozwiązania, RDOŚ w Katowicach przystąpi do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla wybranego wariantu, określając środowiskowe uwarunkowania realizacji inwestycji.

W razie braku zgody ze strony wnioskodawcy, RDOŚ odmówi wydania zgody na realizację przedsięwzięcia, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.