Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Katowicach

Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko jest postępowaniem, które przeprowadza się dla określonych rodzajów dokumentów opracowywanych lub przyjmowanych przez organy administracji lub inne podmioty wykonujące funkcje publiczne. Do ww. dokumentów należą:

1. Koncepcje przestrzennego zagospodarowania kraju, studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, plany zagospodarowania przestrzennego oraz strategie rozwoju regionalnego;
2. Polityki, strategie, plany lub programy w dziedzinie przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu, wyznaczających ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko;
3. Pozostałe polityki, strategie, plany i programy, jeżeli ich realizacja może spowodować znaczące oddziaływanie na obszar Natura 2000 jeżeli nie są one bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynikają z tej ochrony;
4. Dokumenty inne niż wymienione, jeżeli wyznaczają one ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko lub gdy realizacja ich postanowień może spowodować znaczące oddziaływanie na środowisko.

Pierwszym etapem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jest uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko. Organ opracowujący projekt dokumentu, w zależności od jego rodzaju, dokonuje uzgodnienia z:

1. Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska,
2. regionalnym dyrektorem ochrony środowiska,
3. Głównym Inspektorem Sanitarnym,
4. państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym,
5. państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym,
6. dyrektorem urzędu morskiego.

Prognozę można określić jako odpowiednik raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, który jest przygotowywany w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Zakres prognozy szczegółowo reguluje ustawa, niemniej musi ona zawierać następujące elementy:

• analiza projektu dokumentu,
• analiza i ocena istniejącego stanu środowiska,
• charakterystyka oddziaływania na środowisko,
• możliwość wystąpienia oddziaływania transgranicznego,
• prezentacja rozwiązań zapobiegających, ograniczających lub kompensujących negatywne dla środowiska działania,
• przedstawienie rozwiązań alternatywnych,
• metody zastosowane przy sporządzaniu prognozy,
• metody analizy skutków realizacji dokumentu,
• streszczenie w języku niespecjalistycznym.

Kolejnym elementem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jest opiniowanie przedstawionego dokumentu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. Opinie przygotowują te same organy które brały udział w uzgadnianiu zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie.

Szczególne zasady opiniowania obowiązują w odniesieniu do projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a wynikają one z ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Obowiązkowym komponentem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jest udział społeczeństwa. Do publicznej wiadomości powinny zostać podane informacje dotyczące:

• przystąpienia do opracowywania projektu dokumentu i o jego przedmiocie;
• możliwości zapoznania się z projektem dokumentu, prognozą i dostępnymi, na danym etapie, stanowiskami innych organów oraz o miejscu, w którym są one wyłożone do wglądu;
• możliwości składania uwag i wniosków;
• sposobie i miejscu składania uwag i wniosków oraz o co najmniej 21-dniowym terminie ich składania;
• organu właściwego do rozpatrzenia uwag i wniosków;
• postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli jest prowadzone.

Przed przyjęciem dokumentu podmiot opracowujący jego projekt bierze pod uwagę ustalenia zawarte w prognozie, opinie organów oraz rozpatruje uwagi i wnioski zgłoszone w związku z udziałem społeczeństwa.

Do przyjętego dokumentu załącza się pisemne podsumowanie zawierające uzasadnienie wyboru przyjętego dokumentu w odniesieniu do rozpatrywanych rozwiązań alternatywnych, a także informację, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione:

• ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko,
• opinie właściwych organów,
• zgłoszone uwagi i wnioski społeczeństwa,
• wyniki postępowania dotyczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli zostało przeprowadzone,
• propozycje dotyczące metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu.

Organ opracowujący projekt dokumentu jest obowiązany prowadzić monitoring skutków realizacji postanowień przyjętego dokumentu w zakresie oddziaływania na środowisko.