Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Krakowie

Od 31 października 2016 r. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie realizuje projekt pn. „Czynna ochrona siedlisk ciepłolubnych w rezerwatach przyrody w Małopolsce”, na podstawie umowy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nr 175/2016/Wn-06/OP-WK/D z dnia 31 października 2016 r.

Projekt jest realizowany w 13 rezerwatach przyrody i 7 obszarach Natura 2000 położonych na terenie powiatów: tarnowskiego, miechowskiego, krakowskiego ziemskiego i miasta Krakowa oraz powiatu nowosądeckiego i obejmuje następujące chronione obszary:

1.   rezerwat przyrody Wąwóz Bolechowicki;  Obszar Natura 2000 Dolinki Jurajskie PLH120005,

2.   rezerwat przyrody Dolina Eljaszówki;  Obszar Natura 2000 Dolinki Jurajskie PLH120005,

3.   rezerwat przyrody Dolina Kluczwody;  Obszar Natura 2000 Dolinki Jurajskie PLH120005,

4.   rezerwat przyrody Dolina Szklarki; Obszar Natura 2000Dolinki Jurajskie PLH120005,

5.   rezerwat przyrody Kajasówka; Obszar Natura 2000 Rudniańskie Modraszki – Kajasówka PLH120077,

6.   rezerwat przyrody Biała Góra; Obszar Natura 2000 Biała Góra PLH120061,

7.   rezerwat przyrody Kwiatówka; Obszar Natura 2000 Kwiatówka PLH120056,

8.   rezerwat przyrody Skołczanka; Obszar Natura 2000 Dębnicko - Tyniecki obszar łąkowy PLH120065,

9.   rezerwat przyrody Dolina Mnikowska; Obszar Natura 2000 Dolina Sanki PLH120059,

10. rezerwat przyrody Białowodzka Góra nad Dunajcem;  Obszar Natura 2000 Białowodzka Góra nad Dunajcem PLH120096,

11. rezerwat przyrody Skała Kmity,

12. rezerwat przyrody Panieńska Góra,

13. rezerwat przyrody Skałki Przegorzalskie.

Celem projektu jest zachowanie ciepłolubnych zbiorowisk roślinnych oraz zbiorowisk łąkowych oraz zachowanie stanowisk rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt z nimi związanych.

Działania ochronne objęte projektem są wykonywane na powierzchniach niżej wymienionych siedlisk przyrodniczych i zbiorowisk roślinnych:

1. 6210 murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea) w podtypie:

6210-1 murawy naskalne (zespół kostrzewy bladej Festucetum pallentis, murawa ciepłolubna ze związku Seslerio-Festucion duriusculae),

6210-2 murawy ostnicowe (zespół strzęplicy i kostrzewy bruzdkowanej Koelerio-Festucetum rupicolae)

6210-3 kwieciste murawy kserotermiczne (murawy kserotermiczne Origano-Brachypodietum, zespół omanu wąskolistnego Inuletum ensifoliae)

2. zbiorowisko okrajkowe ze związku Geranion sanguinei,

3. zespół lebiodki i kłosownicy pierzastej Origano-Brachypodietum pinnati,

4. 9150 ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion) w podtypie 9150-2 Małopolska buczyna storczykowa (zbiorowisko Fagus sylvatica-Cruciata glabra),

5. 9170 grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum i Tilio-Carpinetum) w podtypie 9170-2 Grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum)

ze stanowiskami storczyków,

6. 91I0* ciepłolubne dąbrowy Quercetalia pubescenti-petraeae w podtypie 91I0-1 świetlistej dąbrowy (świetlista dąbrowa subkontynentalna Potentillo albae-Quercetum),

7. zarośla z klasy Rhamno-Ptunetea,

8. zarośla z klasy Querco-Fagetea,

9. łąka świeża z rzędu Arrhenatheretalia,

10. pastwisko życicowe Lolio-Cynosuretum.

Łączna powierzchnia objęta działaniami ochronnymi wynosi 26,01 ha. Działania ochrony czynnej są zlokalizowane na gruntach Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych (5 Nadleśnictw), gruntach zarządzanych przez Gminę Liszki i Gminę Czernichów oraz gruntach własności prywatnej.

Dobór działań ochronnych został opracowany na podstawie monitoringu stanu zachowania wyżej wymienionych siedlisk przyrodniczych. Najpoważniejszym zagrożeniem dla tych  zbiorowisk roślinnych jest postępująca sukcesja naturalna roślinności leśnej i zaroślowej.

W celu umożliwienia realizacji działań ochronnych objętych projektem Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Krakowie wydał zarządzenie Nr 13/16 RDOŚ

w Krakowie z dnia 8.03.2016 r. w sprawie ustanowienia zadań ochronnych dla rezerwatów przyrody położonych w województwie małopolskim.

 

Zakres działań ochronnych obejmuje:

• Wycinkę i karczowanie w szyi korzeniowej pędów odroślowych drzew i krzewów usuniętych w latach ubiegłych oraz nowych, kilkuletnich drzew i krzewów, które się obsiały się na powierzchniach objętych zabiegami. Na powierzchniach pozostawiane są drzewa i krzewy celowo nieusuwane podczas wcześniej wykonywanych prac - są to krzewiaste i krzywulcowe okazy dębu, szypułkowego i bezszypułkowego, sosny zwyczajnej, wyjątkowo graba pospolitego, czereśni ptasiej, gruszy domowej oraz pojedyncze grupy krzewów: róży dzikiej, sinej, rdzawej, polnej, jałowca pospolitego, ligustru pospolitego, trzmieliny brodawkowatej, kaliny koralowej, śliwy tarniny, głogu jednoszyjkowego oraz wszystkie okazy wawrzynka wilczełyko i irgi pospolitej. Po wykonanym zabiegu docelowy skład gatunkowy gatunków leśnych i zaroślowych oraz ich powierzchniowy udział w pokryciu powierzchni murawy kserotermicznej powinien być zgodny z opisem siedliska zawartym w przewodniku metodycznym wydanym przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Również w przypadku pozostałych wyżej wymienionych siedlisk przyrodniczych zakres prac był ustalony na podstawie cech siedlisk przyrodniczych i wymogów ich ochrony określonych w tych przewodnikach.
• Koszenie roślinności zielnej muraw kserotermicznych, łąk, młak i pastwisk,
• Wyniesienie całej pozyskanej biomasy poza powierzchnie objęte zabiegami, jej utylizacja lub gospodarcze zagospodarowanie.

 

Wyżej wymienione działania ochronne są realizowane od 2017 r. a podstawie umów z dwoma Wykonawcami:

Fundacją Przyroda i Człowiek, Kostkowice, ul. Górska 21,42425 Kroczyce – działania zrealizowane w 2017 r. rezerwatach przyrody Biała Góra i Kwiatówka,

i firmą ECO FUTURE Tomasz Mroczkowski, Nysa, ul. Sienkiewicza 36/2, 48-304 Nysa – działania realizowane w 11 rezerwatach przyrody od 2017 do 2020 r.

Przed rozpoczęciem prac powierzchnie objęte zabiegami zostały zinwentaryzowane pod względem fitosocjologicznym (stan „0”) przez dwóch botaników: dr Annę Tyc i dr Kamila Kulpińskiego. W okresie trwania projektu botanicy nadzorują wykonywane prace oraz monitorują stan siedlisk przyrodniczych na założonych

przez siebie powierzchniach monitoringowych.

 

Ze środków własnych RDOŚ w Krakowie realizuje zadanie pn. „Działania propagujące wiedzę o ochronie siedlisk ciepłolubnych”. Celem tego zadania jest przekazanie właścicielom i zarządcom gruntów oraz społeczeństwu wiedzy na temat wartości przyrodniczych rezerwatów przyrody i sposobów ochrony ciepłolubnych siedlisk przyrodniczych i łąkowych dla uzyskania zrozumienia i akceptacji dla potrzeby ochrony wartości przyrodniczych i podejmowanych działań ochrony czynnej.

Zadanie obejmuje:

• organizację warsztatów terenowych dla właścicieli i zarządców gruntów objętych zadaniem oraz podmiotów związanych tematycznie z ochroną przyrody,
• lekcje terenowe dla uczniów,
• warsztaty fotograficzne dla uczniów,
• organizację wystawy fotograficznej prezentowanej na terenie szkół i w siedzibie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie,
• prowadzenie strony internetowej informującej o zadaniu.

Projekt pn. „Czynna ochrona siedlisk ciepłolubnych w rezerwatach przyrody w Małopolsce” jest w 99,1% finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Całkowity koszt projektu wynosi 558 554,40 złotych.