Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Krakowie

I. Założenia i cele projektu

Podstawowym celem projektu: Rozbudowa bazy danych przestrzennych o korytarzach ekologicznych w Małopolsce zrealizowanego przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Krakowie, Wydział Ochrony Przyrody i Obszarów Natura 2000, była identyfikacja kluczowych tras migracji zwierząt, roślin i grzybów w regionie Małopolski oraz budowa spójnego systemu powiązań ekologicznych pomiędzy biocentrami przyrodniczymi, w tym chronionymi w formie obszarów Natura 2000, parków narodowych i rezerwatów przyrody. W 2013 roku kontynuowano rozpoczęty w 2012 r. projekt.

 

II. Wyłonienie wykonawcy

Instytucją wyłonioną jako wykonawca zadania została ProGea Consulting, z którą w dniu 28 czerwca 2013 roku zawarto umowę na realizację zadania. W zakres zadania wchodziło uzupełnienie bazy danych przestrzennych o korytarzach ekologicznych o dane pochodzące z obowiązujących studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (suikzp) i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mpzp) oraz określenie najbardziej newralgicznych miejsc z punktu widzenia migracji zwierząt.

 

III. Realizacja zadania

RDOŚ w Krakowie dostarczył Wykonawcy dotychczas zgromadzone dane na temat korytarzy ekologicznych w Małopolsce w tym pliki shapefile zawierające informacje o występowaniu na terenie województwa małopolskiego ostoi dużych i średnich ssaków, trasach migracji dużych i średnich ssaków oraz przekazane RDOŚ w Krakowie przez urzędy gmin obowiązujące studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Zgromadzone przez RDOŚ i Wykonawcę dokumenty planistyczne posiadały różnorodną formę – od map w postaci papierowej, poprzez kserokopie, skany w postaci plików PDF, JPG bądź TIF, niekiedy bardzo w wielu częściach, aż po pliki wektorowe shapefile oraz dxf (nieliczne).

Wykonawca przetworzył do postaci plików cyfrowych załączniki graficzne wyżej wymienionych dokumentów planistycznych i nadał im georeferencję. Skalibrowane mapy posłużyły jako podkład do wykonania warstw cyfrowych GIS zawierających informacje o przeznaczeniu terenów położonych w obrębie zidentyfikowanych tras migracji zwierząt oraz w obrębie miejsc koncentracji zwierząt. Na podstawie danych zgromadzonych w latach 2012-2013 można ustalić tereny, przez które możliwa jest swobodna migracja zwierząt, tereny przez które nie jest możliwa migracja zwierząt ze względu na istniejącą zabudowę oraz miejsca gdzie migracja jest zagrożona ze względu na planowane zainwestowanie terenu.

W zakres zadania wchodziło uzupełnienie bazy danych przestrzennych o korytarzach ekologicznych o dane pochodzące z obowiązujących studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (suikzp) i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mpzp), w celu określenia drożności oraz funkcjonalności najbardziej newralgicznych korytarzy w województwie, zapewniających równowagę przyrodniczą regionu oraz zachowujących jego różnorodność biologiczną.

Wprowadzone do bazy informacje z mpzp oraz suikzp o przeznaczeniu terenu podzielono na dwie klasy: przeznaczenie terenu umożliwiające migrację zwierząt (np. tereny rolne, lasy, zadrzewienia, cieki wodne i in.) oraz przeznaczenie terenu uniemożliwiające/utrudniające migrację zwierząt (np. tereny zabudowy mieszkaniowej, tereny usług i produkcji tereny eksploatacji i in.).

Analizie poddano następujące obszary:

1. korytarze ekologiczne łączące Pieniny oraz Małe Pieniny z Beskidem Sądeckim oraz Gorcami (na terenie gmin: Czorsztyn, Krościenko nad Dunajcem, Łącko, Ochotnica Dolna, Szczawnica),
2. korytarze ekologiczne łączące Beskid Sądecki z Beskidem Niskim (głównie na terenie gmin Łabowa, Ujście Gorlickie, Krynica-Zdrój, Grybów);
3. korytarze ekologiczne łączące Beskid Sądecki i Beskid Niski z kompleksami leśnymi Pogórza Ciężkowickiego (głównie na terenie gmin: Gorlice, Grybów, Ropa, Bobowa, Ciężkowice, Korzenna, Chełmiec, Gródek Nad Dunajcem);
4. korytarze ekologiczne łączące Pasmo Pogórza Ciężkowickiego i Pasmo Brzanki z Lasami Radłowskimi i kompleksami leśnymi położonymi wzdłuż wschodniej granicy województwa małopolskiego (głównie na terenie gmin: Wojnicz, Borzęcin, Tarnów, Lisia Góra);
5. korytarze ekologiczne łączące Gorce i Beskid Sądecki z kompleksami leśnymi Beskidu Wyspowego (głównie na terenie gmin: Kamienica, Dobra, Słopnice, Tymbark, Limanowa);
   korytarze ekologiczne łączące Pieniny, Gorce, Torfowiska Orawsko-Nowotarskie oraz Tatry (na terenie gmin Biały Dunajec, Bukowina Tatrzańska, Czarny Dunajec, Kościelisko, Łapsze Niżne, Nowy Targ, Poronin, Szaflary, Zakopane);
6. korytarze ekologiczne łączące pasmo Babiej Góry, Torfowiska Orawsko-Nowotarskie oraz Gorce (na terenie gmin: Jabłonka, Lipnica Wielka, Nowy Targ (gm. wiejska), Raba Wyżna, Rabka Zdrój, Spytkowice);
7. korytarze ekologiczne łączące Ojcowski Park Narodowy z  Dolinkami Krakowskimi i Puszczą Dulowską oraz z kompleksami leśnymi wokół Olkusza i kompleksami leśnymi położonymi na północ od Miechowa (na terenie gmin: Charsznica, Gołcza, Iwanowice, Jerzmanowice-Przeginia, Krzeszowice, Miechów, Olkusz, Skała, Sułoszowa, Trzebinia, Trzyciąż, Wielka Wieś, Zabierzów);
8. korytarze ekologiczne łączące Puszczę Niepołomicką i Lasy Radłowskie, a także prowadzące z obu wymienionych kompleksów leśnych na południe, na terenie gmin: Bochnia (miasto), Bochnia (gm. wiejska), Borzęcin, Brzesko, Czchów, Dębno, Drwinia, Gdów, Gnojnik, Iwkowa, Kłaj, Lipnica Murowana, Łapanów, Nowy Wiśnicz, Rzezawa, Szczurowa, Trzciana, Wierzchosławice, Wojnicz, Zakliczyn, Żegocina).

Ponadto, w miejscach gdzie drożność i funkcjonalność korytarzy ekologicznych jest zagrożona z uwagi na dopuszczenia/przesądzenia dokumentów planistycznych starano się w miarę możliwości zaproponować alternatywny ich przebieg.
 

IV. Efekty projektu

Efektem projektu jest baza danych o korytarzach ekologicznych w Małopolsce, dostępna poniżej, uzupełniona o inne posiadane dane o korytarzach ekologicznych.

Aby otworzyć bazę danych przestrzennych o korytarzach ekologicznych konieczne jest użycie oprogramowania GIS (np. ArcGIS, QuantumGIS, Geomedia, itp.). Warstwy w bazie znajdują są w formacie shapefile w układzie współrzędnych PL-1992.

 

Projekt finansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.