Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Szczecinie

Natura 2000 jest najmłodszą z form ochrony przyrody, wprowadzoną w 2004 r. w Polsce jako jeden z obowiązków związanych z przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej. Obszary Natura 2000 powstają we wszystkich państwach członkowskich tworząc Europejską Sieć Ekologiczną obszarów ochrony Natura 2000.

 Pierwszym wspólnotowym aktem dotyczącym ochrony przyrody była dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Directive 79/409/EEC on Wild Birds), w skrócie zwana Dyrektywą ptasią. Dyrektywa ta była wielokrotnie zmieniana, dlatego też w 2009 r. została zastąpiona nową dyrektywą - dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. Zasadnicze cele dyrektywy to: ochrona i zachowanie wszystkich gatunków ptaków naturalnie występujących w stanie dzikim w Unii Europejskiej, prawne uregulowanie zasad handlu i pozyskiwania ptaków łownych.

Sieć Natura 2000 chroni cenne siedliska przyrodnicze i rzadkie lub zagrożone gatunki zwierząt i roślin.  Przyroda w Europie jest szczególnie narażona na zagrożenia z uwagi na zwiększającą się presje na tereny dotychczas nie zabudowane, intensyfikację rolnictwa, rozbudowę infrastruktury czy rozwój przemysłu.

Polska sieć Natura 2000 składa się obecnie z 987 obszarów. Organami kluczowymi w zarządzaniu siecią są Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska oraz regionalni dyrektorzy ochrony środowiska. Istotną rolę odgrywają także dyrektorzy parków narodowych, dyrektorzy urzędów morskich oraz nadleśnictwa.

Zgodnie z zasadą funkcjonowania sieci Natura 2000, to Komisja Europejska ocenia jej kompletność i określa zakres koniecznych uzupełnień podczas tzw. seminariów biogeograficznych. Dla alpejskiego i kontynentalnego regionu biogeograficznego w zasięgu terytorialnym Polski, w marcu 2010 r. w Warszawie przeprowadzono bilateralne seminarium z udziałem Polski i Komisji Europejskiej. Natomiast w listopadzie 2009 r. w Sopocie odbyło się międzynarodowe seminarium biogeograficzne dla Morza Bałtyckiego oceniające kompletność sieci Natura 2000 dla tego akwenu.

Plany ochrony sporządza się i realizuje dla parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych. Taki plan można sporządzić także dla obszaru Natura 2000 lub jego części. Plan ochrony ustanawia się w czasie 5 lat od daty powstania parku narodowego, uznania obszaru za rezerwat przyrody albo utworzenia parku krajobrazowego.

Opracowanie tymczasowych celów ochrony dla przedmiotów ochrony wynika z konieczności zapewnienia warunków utrzymania i odtworzenia ich właściwego stanu ochrony. Cele te, po ich przyjęciu, powinny być brane pod uwagę przez przedmioty sprawujące nadzór nad poszczególnymi fragmentami obszaru Natura 2000 oraz w trakcie prowadzenia ocen wpływu programów i przedsięwzięć na obszar Natura 2000.