Zasada 3. Poprawa integracji polityk w celu wykorzystania synergii w obszarach polityki gospodarczej, społecznej i środowiskowej

Czego dotyczy zasada?

Celem zasady 3 jest „poprawa integracji polityk, aby w większym stopniu włączyć zrównoważony rozwój do polityki i zarządzania finansami oraz wykorzystać synergie w polityce gospodarczej, społecznej i środowiskowej, jak również pomiędzy krajowymi oraz międzynarodowymi Celami Zrównoważonego Rozwoju”. Zasada ta odzwierciedla fakt, że realizacja Celów Zrównoważonego Rozwoju wymaga współpracy wszystkich sektorów gospodarki w danym kraju i w odniesieniu do innych państw. Obejmuje to również branie pod uwagę tzw. efektów zewnętrznych polityk i działań krajowych w innych państwach.

Obszary priorytetowe, proponowane działania i przykłady dobrych praktyk

Rekomendacja ws. spójności polityk na rzecz zrównoważonego rozwoju obejmuje cztery postanowienia dotyczące niniejszej zasady:

3a. Strategiczne stosowanie mechanizmów planowania i narzędzi polityk publicznych, w tym procesu budżetowania i zamówień publicznych celem zarządzania synergiami i kompromisami oraz włączania zrównoważonego rozwoju do polityk sektorowych.

Do integracji zrównoważonego rozwoju oraz zarządzania synergiami oraz kompromisami często wykorzystuje się narzędzia finansowe i fiskalne, tj.:

budżetowanie z uwzględnieniem SDGs, które włącza je do rocznego cyklu budżetowego;
zrównoważone zamówienia publiczne, dzięki którym rządy działają zgodnie z zasadami, stają się bardziej wiarygodne i które pobudzają również nowe rynki dla innowacyjnych zrównoważonych technologii i produktów;
cyfryzację administracji rządowej, która może ułatwiać dostęp do usług rządowych, a łącząc różne źródła danych, może stymulować integrację polityk.

Śledzenie SDGs poprzez powiązanie z budżetami

Islandia

W Islandii opracowano dostosowany do potrzeb system informatyczny do monitorowania wszystkich celów, oparty na starym systemie budżetowym. Pozwala on Ministerstwu Finansów i Spraw Gospodarczych na łączenie zadań ustalanych przez rząd z SDGs. Skuteczność systemu wynika z tego, że wszystkie ministerstwa i parlament korzystają z tego samego systemu, do którego wprowadzają zadania w każdej grupie wydatków lub funkcji, a następnie wiążą je z SDGs. System wymaga powiązania wszystkich priorytetowych SDGs Islandii z zadaniami, na które przeznaczone jest wydatkowanie. W innym przypadku system automatycznie identyfikuje błąd i wyświetla czerwoną flagę przy danym zadaniu.

Jesienią każde ministerstwo zobowiązane jest do publikacji rocznego raportu dotyczącego poprzedniego roku fiskalnego. Raport zawiera ocenę realizacji wszystkich zadań, z wyraźnym podkreśleniem zarówno sukcesów, jak i problemów. Do oceny włączane są również SDGs, które zostają następnie powiązane zarówno z procesem budżetowym, jak i z jego realizacją. Przygotowanie takiej publikacji umożliwia podejmowanie decyzji w oparciu o fakty.

Zrównoważone zamówienia publiczne

Szwecja

W Szwecji przepisy dotyczące zamówień publicznych stwarzają duże możliwości włączania do nich różnych aspektów zrównoważonego rozwoju. Stanowią ponadto, że instytucje zamawiające powinny (w pewnych sytuacjach) zwracać uwagę na aspekty środowiskowe, społeczne i związane z prawem pracy. Przyjęto tam również krajową strategię zamówień publicznych obejmującą siedem celów kierunkowych, które przyczyniają się do realizacji Agendy 2030. Oprócz zrównoważonej gospodarki dotyczą one zielonych zamówień publicznych oraz takich, które przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju społeczeństwa.

Krajowa Agencja Zamówień Publicznych jest organem, który został powołany, aby wspierać i wzmacniać działania w tym obszarze. Obejmuje to prace na rzecz zamówień, które są zgodne z zasadami praworządności oraz efektywne i zrównoważone pod względem społecznym i środowiskowym. Zadaniem agencji jest również poszerzanie wiedzy dotyczącej wykorzystania zamówień publicznych do realizacji globalnych SDGs związanych z Agendą 2030.

3b. Stosowanie w odpowiednich przypadkach perspektywy PCSD w krajowych planach rozwoju, strategiach zrównoważonego rozwoju i planach finansowych. Tworzenie narzędzi wspomagających, takich jak wytyczne lub regulacje, a także mechanizmów koordynacji dla ministerstw i agencji rządowych służących dostosowaniu ich mandatów, polityk i celów sektorowych do szerszych Celów Zrównoważonego Rozwoju.

Integracja zobowiązania do włączania PCSD do wszystkich stosownych planów i strategii rządowych przebiega dwutorowo:

włączenie PCSD do krajowego planu zrównoważonego rozwoju, strategii lub planu działania, w którym PCSD powinna również stanowić element monitorowania i sprawozdawczości w zakresie SDGs;
zapewnienie powiązań z Agendą 2030 we wszystkich stosownych planach lub strategiach rządowych.

Działania te wymagają wzajemnych odniesień między SDGs a planowaniem sektorowym.

Plan działania w zakresie PCSD dotyczący realizacji krajowej strategii zrównoważonego rozwoju

Rząd Włoch, wspierany przez OECD i przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej, aktualizuje obecnie swoją krajową strategię zrównoważonego rozwoju, opracowując (w ramach procesu partycypacyjnego) plan działania dotyczący PCSD, który skutecznie wspiera jej realizację. Uruchomiony w marcu 2020 roku projekt trwać będzie do grudnia 2021 roku. Podobny projekt został zainicjowany w 2021 roku w Rumunii.

Powiązanie SDGs z poszczególnymi obszarami polityk

Belgia

W Belgii minister koordynujący sprawy związane ze zmianą klimatu wezwał wszystkich pozostałych ministrów do działania w charakterze ministrów ds. klimatu w ich własnych resortach (np. transportu, energii czy rolnictwa). Są oni zobowiązani do składania co sześć miesięcy sprawozdań na temat działań związanych z klimatem, które podjęli w swoich ministerstwach.

3c. Integracja rozwoju regionalnego i lokalnego w politykach sektorowych celem stworzenia większych synergii z długoterminowym planowaniem strategicznym dotyczącym realizacji SDGs.

Integracja rozwoju przestrzennego i polityk sektorowych

Do około 2000 roku w Holandii stosowano dobrą praktykę polegającą na przyjmowaniu pięcioletnich krajowych strategii sektorowych, w których opracowywano krajową strategię zagospodarowania przestrzennego i użytkowania gruntów w sektorach takich, jak rolnictwo bądź infrastruktura transportowa, w perspektywie średnio- lub długookresowej. Zapewniało to dobrą integrację rozwoju regionalnego i terytorialnego z politykami sektorowymi. Podejście to zostało zniesione, gdy planowanie przestrzenne zostało w dużej mierze przekazane na szczebel poniżej krajowego (regionalny i lokalny).

Długoterminowe zobowiązania geograficzne

Portugalia

Zobowiązanie polityczne związane z SDGs w Portugalii jest długoterminowe i wykracza poza kadencje rządów. Podlega ono również publicznej ocenie. Dzięki temu w kontekście współpracy rozwojowej długoterminowe zobowiązania międzynarodowe Portugalii wspierają reformy strukturalne w krajach partnerskich.

3d. Przyjmowanie na poziomie całego rządu podejścia do polityki rozwoju i finansów mającego na celu zróżnicowanie zasobów oraz powiązań, które wykraczają poza oficjalną pomoc rozwojową, a które wspierają oddziaływanie zrównoważonego rozwoju (m.in. zasoby krajowe, inwestycje prywatne, przekazy pieniężne i przepływy filantropijne oraz niefinansowe czynniki zrównoważonego rozwoju, np. handel i modele biznesowe przedsiębiorstw).

Zmniejszanie różnic między rozwojem wewnętrznym i zewnętrznym

Niemcy

W Niemczech istnieje specjalny mechanizm koordynacyjny, który pozwala na zmniejszanie różnic między rozwojem wewnętrznym i zewnętrznym. Współpraca ministerstw środowiska i rozwoju umożliwia ścisłą koordynację działań, a zaktualizowana strategia zrównoważonego rozwoju wymienia różne przykłady tej współpracy, takie jak dyplomacja na rzecz zrównoważonego rozwoju, zaktualizowana polityka rozwojowa (2020) powiązana z Agendą 2030, dwustronna współpraca z innymi krajami w dziedzinie zrównoważonego rozwoju miast (np. z Ukrainą i RPA), współpraca naukowa oraz technologiczna z rządem i przedsiębiorstwami Indii oraz włączenie SDGs do niemieckiej polityki handlowej.

Luksemburg

W najnowszym dobrowolnym krajowym przeglądzie z 2017 roku, rząd Luksemburga nakreślił swoje zobowiązanie do zapewnienia „maksymalnej spójności polityk, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych” jako jedno z podstawowych założeń we wszystkich obszarach polityki. Takie zaangażowanie umożliwia system integrujący prace Międzyresortowej Komisji ds. Zrównoważonego Rozwoju z jedną z Międzyresortowych Komisji ds. Współpracy na rzecz Rozwoju. Członkowie obu komisji współpracują ze sobą, wymieniając się informacjami i formułując niewiążące zalecenia dla rządu dotyczące spójności polityki. Prowadzą też mediację między ministerstwami w przypadku różnicy zdań.

Powiązanie z globalną metodologią wskaźnika celu zrównoważonego rozwoju 17.14.1

Zasada 3 dotycząca integracji polityk jest zgodna z piątym wymiarem globalnego wskaźnika SDG 17.14.1: "Powiązania i integracja polityk oraz z wymiarem siódmym: zasoby i narzędzia finansowe".