Polska w Serbii

Zastanów się przed wyjazdem w jaki sposób zwiększyć swoje bezpieczeństwo w trakcie podróży. Dowiedz się jak najwięcej o miejscu, do którego wyjeżdżasz i o panujących tam zwyczajach. Podstawowe informacje możesz znaleźć w zakładce „Informacje dla podróżujących”.

• Wyjeżdżając za granicę zawsze pamiętaj o ubezpieczeniu w podróży – wykup w rzetelnym towarzystwie ubezpieczeniowym polisę dopasowaną do swoich potrzeb i planów wakacyjnych. Rozszerz polisę o pokrycie kosztów transportu medycznego.
• Jeśli podróżujesz do jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Obszaru Wolnego Handlu (EFTA) – uzyskaj w najbliższym oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia bezpłatną Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, uprawniającą do podstawowego leczenia na terytorium tych państw.
• Jeśli wyjeżdżasz do egzotycznych krajów pamiętaj także o szczepieniach – w sprawie szczegółowej i aktualnej informacji dotyczącej szczepień skontaktuj się z wojewódzką stacją sanitarno-epidemiologiczną lub specjalistą ds. medycyny tropikalnej.
• Poinformuj rodzinę o celu podróży, zostaw jej plan z przewidywanymi terminami pobytu, adresami i numerami telefonów do osób kontaktowych itp. Zarejestruj swoją podróż w systemie MSZ „Odyseusz”, który umożliwi kontakt z Tobą w razie wystąpienia sytuacji kryzysowej.
• Utrzymuj kontakt z rodziną (telefon, e-mail, SMS). Ustal przed wyjazdem w jakich okresach i na jak długo mogą wystąpić przerwy w kontaktach, tak aby nie wzbudzać niepokoju.
• W wyjątkowych przypadkach, jeżeli podróżujesz samodzielnie i obawiasz się, że możesz znaleźć się w trudnej sytuacji, ustal z rodziną specjalne hasło lub kod, którego użyjesz w rozmowie telefonicznej lub korespondencji, aby poinformować, że jesteś w niebezpieczeństwie.
• Zabierz dane kontaktowe (telefony, adresy) urzędów konsularnych RP w państwach, do których wyjeżdżasz. Listę danych kontaktowych znajdziesz w zakładce „Polskie przedstawicielstwa na świecie”.
• Jeżeli poczujesz się zagrożony w miejscu pobytu za granicą (ktoś Cię śledzi, grozi) natychmiast skontaktuj się z najbliższym komisariatem policji. Nie wahaj się prosić o pomoc.

• W przypadku utraty paszportu lub dowodu osobistego skontaktuj się z urzędem konsularnym. Na Twój wniosek konsul, po potwierdzeniu danych i tożsamości, może wydać paszport tymczasowy na powrót do miejsca stałego pobytu. Do wydania paszportu tymczasowego potrzebny będzie Twój wniosek (dostępny w urzędzie konsularnym) oraz jedna kolorowa fotografia (wyjeżdżając za granicę warto zabrać ze sobą aktualne zdjęcie paszportowe i kopię posiadanego dokumentu podróży).
• Pamiętaj, że konsul honorowy RP nie wydaje paszportów tymczasowych.
• Pamiętaj, że każdy dokument paszportowy lub dowód osobisty zgłoszony jako utracony,  zostanie unieważniony. Odzyskany dokument podróży, wcześniej zgłoszony jako utracony, należy zwrócić organowi paszportowemu, który go wydał lub konsulowi.

• w celu zgłoszenia utraty dowodu osobistego przekaż osobiście, listownie lub faksem wypełniony formularz utraty lub zniszczenia dowodu osobistego, dostępny w urzędzie konsularnym (można go także pobrać klikając w link poniżej). Konsul powiadomiony o utracie lub uszkodzeniu dowodu osobistego ustala zgodność danych posiadacza utraconego lub uszkodzonego dowodu osobistego z danymi zawartymi w dostępnych rejestrach publicznych oraz na podstawie innych dokumentów tożsamości, jeśli są dostępne. Po dokonaniu weryfikacji, posiadaczowi dowodu osobistego konsul wydaje nieodpłatnie zaświadczenie o utracie lub uszkodzeniu dowodu osobistego. W przypadku dokonania zgłoszenia za pomocą poczty lub telefaksu, zaświadczenie o utracie lub uszkodzeniu dowodu osobistego konsul wydaje posiadaczowi dowodu na jego żądanie wyrażone w zgłoszeniu utraty lub uszkodzenia tego dokumentu. Zaświadczenie takie może być wysłane na wskazany w zgłoszeniu adres zgłaszającego utratę. Zaświadczenie jest ważne do czasu wydania nowego dowodu osobistego, nie dłużej jednak niż przez 2 miesiące, przy czym nie stanowi ono dokumentu podróży.

• Jeżeli utraciłeś środki finansowe możesz skorzystać z pomocy najbliższego  polskiego urzędu konsularnego. Konsul ułatwi kontakt z krewnymi lub znajomymi, którzy prześlą Ci pieniądze za pośrednictwem banku lub firmy świadczącej tego rodzaju usługi.
• W uzasadnionych przypadkach, jeżeli nie ma innych możliwości przekazania pieniędzy, konsul może wypłacić kwotę, jaka zostanie wpłacona przez krewnych lub znajomych na konto Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
• W szczególnie uzasadnionych przypadkach konsul może udzielić pomocy finansowej niezbędnej na powrót do Polski najtańszym środkiem transportu, o ile zobowiążesz się pisemnie do zwrotu pomocy po powrocie.
• Przekazywanie środków pieniężnych przez polskie urzędy konsularne ograniczone jest do wyjątkowych sytuacji, ponieważ do zdecydowanej większości państw można przesłać pieniądze drogą bankową. W kraju działają też firmy świadczące płatne usługi transferu pieniędzy za granicę, które praktycznie natychmiast po potwierdzeniu operacji wypłacają równowartość kwoty wpłaconej w Polsce.

• Jeżeli zostałeś zatrzymany, aresztowany lub pozbawiony wolności, masz prawo żądać kontaktu z konsulem. Konsul zadba o to, abyś nie był traktowany przez władze miejscowe gorzej niż obywatele innych państw.
• Na Twój wniosek konsul powiadomi rodzinę o Twojej sytuacji, będzie utrzymywać z Tobą kontakt, uzyska od władz miejscowych i przekaże Ci informację o powodach zatrzymania, procedurze sądowej oraz przewidywanej wysokości grożącej Ci kary. Udostępni Ci również listę miejscowych adwokatów, z której będziesz mógł wybrać i samodzielnie zaangażować pełnomocnika prawnego.

• W przypadku zaginięcia bliskiej osoby natychmiast skontaktuj się z najbliższą jednostką policji w kraju pobytu i dokonaj stosownego zgłoszenia. Poproś rodzinę o zgłoszenie zaginięcia również w Polsce w jednostce policji w miejscu stałego zamieszkania osoby poszukiwanej.
• Skontaktuj się z konsulem RP, który poprzez kontakt z miejscowymi władzami pomoże sprawdzić, czy poszukiwana osoba nie przebywa w szpitalu lub areszcie.
• Jeżeli w danym kraju działa organizacja pozarządowa, która zajmuje się poszukiwaniem zaginionych osób, nawiąż z nią kontakt i dokonaj stosownego zgłoszenia.
• Skontaktuj się z fundacją ITAKA (linia wsparcia +48 22 654 70 70).

• W przypadku zgonu, konsul za pośrednictwem Urzędu Wojewódzkiego powiadamia rodzinę osoby zmarłej w kraju oraz służy pomocą w załatwianiu formalności na miejscu.
• W przypadku decyzji o sprowadzaniu ciała do Polski koszty z tym związane ponosi ubezpieczyciel, a w sytuacji braku odpowiedniego ubezpieczenia – rodzina. Konsulat nie może sfinansować transportu ciała do Polski.

• Jeśli przebywasz w państwie nienależącym do Unii Europejskiej, w którym nie ma polskiej ambasady, konsulatu zawodowego - masz prawo do pomocy konsularnej ze strony przedstawicielstw innych państw członkowskich Unii Europejskiej na równi z obywatelami tych państw.
• W przypadku utraty lub kradzieży dokumentów konsul unijny, może wydać tymczasowy dokument podróży (Emergency Travel Document - ETD), który umożliwi Ci powrót do miejsca stałego pobytu.

Czego nie możesz oczekiwać od konsula?

Podczas podróży zagranicznej przestrzegaj praw i zwyczajów państwa, które odwiedzasz. Nie zapominaj, że jesteś tam gościem a gospodarze oczekują od Ciebie stosownego zachowania.

Pamiętaj, że konsul działa w granicach prawa i nie zawsze będzie mógł Ci pomóc.

Pamiętaj, że konsul:

• nie reguluje zobowiązań finansowych, takich jak: długi, grzywny, mandaty, koszty postępowania sądowego, w tym usług adwokata itp.,
• nie pełni funkcji adwokata i nie zaangażuje w Twoim imieniu miejscowego prawnika,
• nie świadczy usług, które wykonują biura turystyczne, banki, firmy ubezpieczeniowe oraz firmy transportowe (nie dokonuje np. zmiany rezerwacji Twojego biletu jeśli odwołany zostanie lot),
• nie pośredniczy w uzyskaniu zgody na zatrudnienie oraz w poszukiwaniu miejsca zakwaterowania,
• nie podejmuje interwencji w przypadku konfliktów wynikających z niewywiązywania się z zawartych przez Ciebie umów cywilnoprawnych (dotyczących np. stosunku pracy, zakupu usług turystycznych, biletu lotniczego, itp.).