Jacek Dehnel gościem festiwalu literackiego „Dni poezji i wina” w Ptuju
22.08.2024
W dniu 22 sierpnia Pan Łukasz Paprotny, charge d'affaires uczestniczył w uroczystym otwarciu 28. edycji dorocznego festiwalu literackiego Dnevi poezije in vina w Ptuj. Festiwal, organizowany przez słoweńskie wydawnictwo Beletrina we współpracy z Mestna občina Ptuj oraz słoweńskim instytutem książki jest jednym z najważniejszych wydarzeń literackich w regionie.
Charakterystycznym elementem ceremonii otwarcia festiwalu jest od 7 lat lektura „Listu otwartego do Europy” – zamówionego przez Festiwal tekstu przygotowanego przez jednego z zaproszonych poetów. Oczekuje się, by w liście podjęte zostały kwestie społeczne, kulturowe lub polityczne, skierowane do posłów do Parlamentu Europejskiego. W tym roku o napisanie „Listu otwartego do Europy” poproszony został mieszkający od kilku lat w Berlinie polski poeta, prozaik i tłumacz Jacek Dehnel, który odczytał go 22 bm. w Ptuju po polsku, z wyświetlanym w tle tłumaczeniem na j. słoweński (w przekładzie Klemena Piska https://airbeletrina.si/odprto-pismo-evropi/) i j. angielski (w przekładzie Antonii Lloyd-Jones). Wybór tematu listu, przywołującego utwory Oscara Wilde’a i Charlesa Dickensa, autor uzasadnił tak: - Na temat tegorocznego listu otwartego wybrałem sztuczną inteligencję, która wydobywa dane z naszych dzieł i narusza prawa autorskie. Myślę, że jest to bardzo niebezpieczny proces, który musi zostać zatrzymany tak szybko, jak to możliwe.
Program o nazwie List Otwarty do Europy festiwal Dni Poezji i Wina uruchomił w 2017 roku. Od tego czasu dyrektor artystyczny festiwalu wraz ze swoim zespołem co roku wybiera wybitnego poetę lub myśliciela i daje mu możliwość zwrócenia się do Europy i rzucenia światła na problemy, które uważają za najbardziej palące. Celem jest przywrócenie języka sztuki, przemyślanego, precyzyjnego i rygorystycznego, do dyskursu publicznego.
Pierwszy List Otwarty do Europy został napisany przez flamandzkiego pisarza Stefana Hertmansa, drugi w 2018 roku przez szwedzką poetkę irańskiego pochodzenia Atenę Farrokhzad, w 2019 roku przez niemiecką kosmopolitkę, pisarkę bułgarskiego pochodzenia Iliję Trojanow, w 2020 roku przez jedną z najpopularniejszych węgierskich autorek Krisztinę Tóth, a w 2021 roku przez jednego z najwybitniejszych dziś niemieckiej poetów Dursa Grűnbeina. W 2022 r. napisała go poetka i aktywistka z hiszpańskiej Galicii Chus Pato, a w 2023 r. angielski poeta David Harsent.
Wszystkie Listy Otwarte do Europy są tłumaczone na kilka języków i publikowane na stronie https://www.versoteque.com/open-letter/list oraz jako osobne publikacje. Są one dostarczane do wszystkich członków Parlamentu Europejskiego, Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy i Komisji Europejskiej. Co więcej, są one następnie publikowane przez główne krajowe i międzynarodowe media, takie jak Frankfurter Allgemeine Zeitung (Niemcy), Oslobodenje (Bośnia i Hercegowina), WMagazine (Hiszpania), London Review of Books (Wielka Brytania), Knack (Belgia), Biblioteka Analiz (Polska), Hungarian Literature Online (Węgry), Express (Chorwacja), Delo (Słowenia), Večer (Słowenia), STA (Słowenia) ..., a zatem mają znaczącą wagę w całej Europie.
W dalszej części wieczoru publiczność miała okazję wysłuchać wierszy zaproszonych poetów z różnych stron świata. Wśród nich znaleźli się białorusko-amerykańska poetka Valžina Mort, francusko-wietnamska artystka Sabrina Huyng, słoweńsko-bośniacki autor Muanis Sinanović oraz południowokoreańska poetka i powieściopisarka Choi Young-Mi.
W tegorocznej edycji festiwalu udział wzięło 21 poetów z 14 krajów, wybranych przez dyrektor programową festiwalu, poetkę Kristinę Kočan, oraz kuratora festiwalu, Ilję Kamińskiego, pochodzenia ukraińsko-żydowsko-amerykańskiego. Jacek Dehnel w programie festiwalu miał jeszcze cztery spotkania z publicznością.
