Polska w Słowenii

Dokumentalny film Mariusza Pilisa to opowieść o bohaterskiej rodzinie Ulmów, ale także – jeśli nie przede wszystkim – historia nierozliczonej krzywdy i niemieckiej wypartej pamięci o wojennych zbrodniach.  

Po projekcji filmu odbyła się debata z udziałem reżysera oraz producentki filmu Pani Dagmary Pilis. Debata jasno pokazała, iż temat przepracowania przez Niemców kwestii odpowiedzialności za zbrodnie dokonywane w Polsce w trakcie niemieckiej okupacji w latach 1939 – 1945 jest całkowicie otwarty. O ile można mniemać, iż kultura winy oraz zbiorowej i pojedynczej odpowiedzialności Niemców za Holokaust jest częścią niemieckiej historii oraz praktyki społecznej, o tyle wina i odpowiedzialność za zbrodnie ludobójstwa dokonywane w Polsce i na Polakach były i są wypierane ze świadomości rodzinnej oraz społecznej w Niemczech.

Film „Historia jednej zbrodni” opowiada przejmującą historię rodziny Ulmów: Józefa i Wiktorii oraz ich siedmiorga dzieci, którzy poświęcili swoje życie, próbując ratować życie dwóch żydowskich rodzin. Niewyobrażalna zbrodnia, której 24 marca 1944 roku dokonali Niemcy, mordując z zimną krwią także malutkie dzieci Ulmów, jest dla reżysera punktem wyjścia do śledztwa w tej sprawie. Reżyser dotarł do niepublikowanych wcześniej materiałów, przeprowadził szereg rozmów, podążył powojennym tropem odpowiedzialnych za mord. Dzięki temu widz z przerażającym zdumieniem odkrywa prawdę, że sprawcy tej okrutnej zbrodni nie ponieśli za nią kary, a żandarm, który wydał wyrok na Ulmów i przeprowadził ich egzekucję, przez lata cieszył się szacunkiem i uznaniem w Niemczech.

W projekcji filmu w Lublanie i debacie po pokazie wziął udział Ambasador RP w Słowenii Krzysztof Olendzki z małżonką Joanną Olendzką. O wydarzeniu szeroko informowały media przybliżając słoweńskim odbiorcom beatyfikację rodziny Ulmów oraz problematykę dokumentu. Informacje o projekcji filmu „Historia jednej zbrodni” wraz z zwiastunem filmu opublikowały słoweńskie media jak Demokracija, Nova24TV, STA.  Specjalne artykuły przy tej okazji zostały opublikowane w internetowym wydaniu  Družiny (Druzina.si) oraz na portalu Aleteia.si. Informację o projekcji opublikował Episkopat Słowenii.

https://demokracija.si/kultura/video-film-o-zlocinu-umoru-druzine-ki-je-skrivala-jude/

https://nova24tv.si/lokalno/vabljeni-na-premierno-predvajanje-dokumentarnega-filma-z-naslovom-zgodba-o-zlocinu/ (15.11., Nova24TV)

https://sta.si/3235208/mini-teater-z-devetim-festivalom-strpnosti-hisa-strpnosti-hisa-drugih?q=polj (STA, 13. 11.)

https://katoliska-cerkev.si/dokumentarni-film-o-poljski-druzini-ulma-z-naslovom-zgodba-o-zlocinu (17.11.)

https://si.aleteia.org/2023/11/16/film-o-poljski-druzini-ulma-prihaja-tudi-v-slovenijo/ (17.11.)

https://www.telex.si/novica.php?n=4683075 (17.11.)

https://www.druzina.si/clanek/film-o-ulmovih-v-sloveniji (27.11)

Międzynarodowy Festiwal Tolerancji prezentuje corocznie filmy fabularne i dokumentalne poświęcone szeroko rozumianej problematyce tolerancji i pamięci ofiar Holokaustu. Wydarzenie organizowane jest przez Centrum Kultury Żydowskiej w Lublanie i Mini Teater, przy wsparciu Ministerstwa Kultury Republiki Słowenii oraz Miasta Lublany i zagranicznych ambasad. Ambasada RP w Lublanie jest stałym partnerem wydarzenia. Festiwal Tolerancji to wydarzenie pozwalające na prezentację ważnych treści w narracji zgodnej z polską racją stanu i we właściwym kontekście historycznym, kulturowym i społecznym. Festiwal stanowi płaszczyznę dialogu, na której w sposób nie konfrontacyjny jesteśmy w stanie przekazywać nasz aktualny przekaz wynikający z polskiej polityki historycznej oraz inspirować gospodarzy do podobnych działań.

/Joanna Olendzka/