Trzeciomajowe Polonezy rozbrzmiały uroczyście w Lublanie z okazji polskiego Święta Narodowego
15.05.2024
W dniu 15 maja 2024 r. w Słoweńskiej Galerii Narodowej w Lublanie odbył się koncert fortepianowy "Polish polonaise masterpieces" oraz uroczyste przyjęcie z okazji Święta Narodowego Konstytucji 3 Maja.
Po uroczystym powitaniu gości i odegraniu hymnów Polski, Słowenii i Unii Europejskiej Ambasador RP Krzysztof Olendzki wygłosił przemówienie, w którym przypomniał znaczenie Ustawy Rządowej 3 Maja dla kształtowania się polskiej tożsamości państwowej i narodowej oraz historii demokracji polskiej, jak również europejskiej. Podkreślił przy tym znaczenie jakie Polska przywiązuje do respektowania zasad określonych w konstytucji, które zostały podeptane przez imperializm rosyjski. Dzisiaj Rosja dąży do zabrania wolności i niepodległości nie tylko Ukrainie, ale wraz ze swoimi sojusznikami prowadzi wojnę przeciw krajom Unii Europejskiej. Tak, jak w 1791 r. dążyła do podeptania Konstytucji 3 Maja, tak dziś dąży do zniszczenia demokracji europejskiej. Wskazał, iż dzisiaj, 20 lat po przystąpieniu do Unii Europejskiej, codziennym zadaniem każdego Europejczyka jest budowanie demokracji europejskiej. Przypomniał przy tym, iż Polacy ubogaceni doświadczeniem nie tylko walki o niepodległość, ale i ruchu Solidarności doskonale zdają sobie sprawę, iż wolność i demokracja nie są możliwe bez solidarności.
W kontekście zaangażowania Polaków w pomoc Słoweńcom w trakcie powodzi w 2023 r. oraz rezultatów wizyty oficjalnej Prezydenta RP wraz z małżonką w Słowenii w marcu br. podkreślił także, iż stosunki polsko – słoweńskie zbudowane są na silnym fundamencie solidarności. Podziękował przy tym Prezydent Słowenii oraz jej małżonkowi za ciepłe, pełne przyjaźni przyjęcie polskiej pary prezydenckiej w Słowenii. Wezwał też do udziału w wyborach do Parlamentu Europejskiego odwołując się do zasady „nic o nas bez nas” – frekwencja w Słowenii spodziewana jest poniżej 30%. Małżonka Ambasadora Pani Joanna Olendzka podziękowała za osobiste więzy przyjażni łączące Polaków i Słoweńców w wielu dziedzinach współpracy we wszystkich regionach Słowenii.
Część oficjalną przyjęcia zakończyła ceremonia dekoracji odznaczeniami „Zasłużony dla Kultury Polskiej” oraz „Bene Merito”. Pani Nina Lulik Kavćić została uhonorowana odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej” za zasługi na polu promowania polskiego dziedzictwa w Słowenii oraz związków kulturowych między Polską i Słowenią. Natomiast Pan Matej Hojnik, przedsiębiorca i inwestor oraz prezes Polsko – Słoweńskiego Klubu Biznesu Triglav – Rysy przyjął odznakę „Bene Merito”.
W drugiej części wieczoru odbył się mini koncert polonezów. Prowadzący wieczór radca Łukasz Paprotny we wprowadzeniu wyjaśnił, iż tradycyjnym sposobem Polaków na uhonorowanie gości jest zaproszenie do poloneza, który to taniec jest formą okazania szacunku, uprzejmości oraz gościnności. Wskazał również, iż w 2023 „Polonez” został uznany przez UNESCO za część światowego dziedzictwa kultury niematerialnej.
Koncert fortepianowy pt. „Polish polonaise masterpieces” został wykonany przez prof. Adrianę Magdovski, polsko – słoweńską pianistkę i profesor muzykologii w Uniwersytecie w Mariborze. W programie znalazły się polonezy skomponowane przez polskich kompozytorów: Marię Szymanowską (1789-1831): Polonez w f-moll; Michała Kleofasa Ogińskiego (1765-1833): Polonez Pożegnanie Ojczyzny; Alfonsa Szczerbińskiego (1858-1895): Polonez op. 13, Na Pamiątkę Przyjęcia Konstytucji w Polsce 3 Maja 1791; Ignacego Jana Paderewskiego (1860-1941): Polonez op. 9 nr 6 oraz na zakończenie Fryderyka Chopin (1810-1849): Polonez op. 53, Heroiczny. Prof. A. Magdovski dokonała krótkiego wprowadzenia wyjaśniając fenomen muzyczny i kulturowy poloneza jako utworu muzycznego, wskazując na okres popularności kultury polskiej na dworze francuskim (stąd nazwa), szczególnie w I poł. XVIII w. Ważną częścią jej wypowiedzi było ukazanie wielowątkowych związków między Konstytucją 3 Maja oraz wieloma wersjami polonezów komponowanych na cześć Konstytucji. Przed wykonaniem każdego utworu prof. A. Magdovski przybliżała sylwetkę jego autora oraz kontekst, w jakim powstawał. Koncert był gromko oklaskiwany, a przybyli goście głęboko docenili ukazanie związków między polonezem, jako formą ekspresji emocji, Konstytucją 3 Maja oraz jej znaczeniem dla Polaków, jak również współczesnej Europy.
Po koncercie rozpoczęło się przyjęcie zainaugurowane toastem na cześć Konstytucji 3 Maja, wolności, demokracji i solidarności europejskiej.
Niech się święci 3 Maja!
Fot. Vesna Videnovič