Udział Polaków – legendarnych postaci światowego himalaizmu, w Festiwalu Filmów Górskich w Lublanie niezwykłym symbolem Polski jako kraju wyznaczającego trendy w różnych dziedzinach życia.
12.02.2024
W dniu 12 lutego br. w ramach Festiwalu Filmów Górskich (12-17.2.2024) obył się w Lublanie wykład polskich himalaistów – Leszka Cichego i Krzysztofa Wielickiego, którzy 17 lutego 1980 r. jako pierwsi w historii, weszli zimą na najwyższy szczyt świata. W ramach bogato ilustrowanej opowieści, która zainaugurowała 18. Festiwal Filmów Górskich, najważniejszą branżową imprezę poświęconą szeroko rozumianej tematyce górskiej w ciekawy i zabawny sposób przybliżyli słoweńskim słuchaczom trudy tej wyprawy.
Przypomnieli okoliczności polityczne i społeczne w jakich doszło do wyprawy, zwracając uwagę, że jej zorganizowanie nie było proste, nie tylko ze względu na trudne warunki i wymagania, jakie stawiała góra, ale też z powodu kłopotów finansowych, trudności w dostępie do sprzętów i licznych formalności w komunistycznej Polsce oraz w Nepalu. Niewiele osób wierzyło też w osiągnięcie sukcesu zimą. Po zatwierdzeniu w 1977 r. ramowego planu narodowej wyprawy na Mount Everest jej kierownikiem został Andrzej Zawada, który wierzył, że Polacy mogą zapisać się w zimowej historii światowego alpinizmu i wyznaczyć drogę innym. Po otrzymaniu oficjalnej zgodę nepalskich władz w grudniu poleciała 1979 r. poleciała tam 20-osobowa grupa polskich alpinistów. Tak Andrzej Zawada stał się prekursorem himalaizmu zimowego, a Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki byli 100. i 101. osobą na wierzchołku najwyższej góry świata, którzy jako pierwsi na świecie dotarli tam zimą. Wykład był okazją do pokazania zmian jakie zaszły w światowym himalaizmie przez 44 lata jakie upłynęły od historycznej wyprawy Polaków, którzy cały czas podkreślali, że zdobycie szczytu było osiągnięciem zespołowym całej wyprawy. Sukces Polaków komentowano w wielu krajach. Cichy i Wielecki opowiadali, jak przekraczając własne granice, przetarli szlaki kolejnym zimowym zdobywcom. Na szczyt dotarli we dwóch, ale zrobili to przy wsparciu ekipy i sukces był wspólny. Prezentację ilustrowały unikatowe materiały fotograficzne i filmowe opowiadających o tej trudnej wyprawie i niezwykłym osiągnięciu młodych polskich (28 i 29 lat) alpinistów. Spotkanie było również okazją do krótkiego przybliżenia widzom sylwetki Wandy Rutkiewicz, której zdobycie K2 (w 1986 r.) ma być również przypomniane w kolejnej edycji Festiwalu.
18. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmów Górskich odbyła się w najbardziej prestiżowym słoweńskim centrum kultury – Cankarjevem domu. W tegorocznej edycji w programie konkursowym w czterech sekcjach tematycznych – alpinizm, wspinaczka, górska przyroda i kultura oraz sport i przygoda zaprezentowano filmy z całego świata.
Udział w wydarzeniu Polaków – legendarnych postaci światowego himalaizmu stanowił niezwykłe podkreślenie znaczenia Polski jako kraju wyznaczającego trendy w różnych dziedzinach, nie tylko w himalaizmie. Dla Słoweńców himalaizm, alpinizm oraz turystyka górska są bardzo ważną częścią ich tożsamości narodowej oraz istotnym elementem kultury masowej. Zatem udział polskich alpinistów, uznawanych przez gospodarzy za postacie wręcz ikoniczne w sposób niezwykły wpłynął na wzmocnienie wizerunku Polski w Słowenii, szczególnie zaś wśród elit tego kraju.
Podczas Festiwalu odbyły się również liczne wydarzenia towarzyszące – spotkania ze znanymi alpinistami, prezentacje książek i spotkania autorskie gromadząc rzesze miłośników gór. W poprzednich edycjach wielokrotnie nagradzano polskie filmy, a osiągnięcia polskiego alpinizmu są dobrze znane słoweńskiej publiczności.
Wydarzenie cieszyło się bardzo dużym zainteresowaniem publiczności i mediów.