Wykład dr Andreja Benedejčiča z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w kontekście relacji polsko-słoweńskich
26.01.2023
Z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego Ambasada RP w Lublanie we współpracy ze Słoweńską Akademią Nauk (SAZU) zorganizowała wykład okolicznościowy zatytułowany „Powstanie Styczniowe w kontekście relacji polsko – słoweńskich”. Wykład wygłosił znany słoweński dyplomata dr Andrej Benedejčič, absolwent Uniwersytetu w Harvardzie, pełniący obecnie funkcję sekretarza stanu ds. bezpieczeństwa i polityki międzynarodowej w Kancelarii Premiera Słowenii. Więcej...
Jako wprowadzenie do wykładu posłużył krótki spot przygotowany przez MSZ z okazji rocznicy. Placówka przygotowała także słoweńsko-angielską wersję broszury NCK zawierającej ryciny ilustrujące wydarzenia powstańcze.
Prelegent w sposób niezwykle erudycyjny, a jednocześnie przystępny dla niewprowadzonej w temat publiczności, przedstawił skrótowo genezę oraz historię przebiegu Powstania, główne reakcję słoweńskiej prasy i opinii publicznej z epoki na powstanie, a także nakreślił główne wątki dziewiętnastowiecznej debaty nt. tworzenia się tożsamości narodowej i kulturowej narodów zachodniosłowiańskich w XIX, zwracając uwagę na rolę m.in. Mickiewicza, Palackyego i Prešerna. Znaczna część wykładu poświęcona była także olbrzymiemu znaczeniu A. J. Czartoryskiego i obozu Hotelu Lambert w rozwoju słowiańskich ruchów politycznych. Prelegent rozwinął też wątek współpracy polsko – słoweńskiej w czasach gdy premierami rządów Austrii byli odpowiednio A. Bach i K.F. Badeni, odnosząc te kwestie do elementów przyczyn i skutków Powstania Styczniowego. Istotnym wątkiem poruszonym przez Benedejčiča była kwestia destrukcyjnej roli rosyjskiego imperializmu dla tworzenia się i umacniania tożsamości narodowej i kulturowej zachodniej słowiańszczyzny. W tym kontekście poruszył on kwestię taktycznego podchodzenia Słoweńców do współpracy z Rosją, tak w okresie 1863 – 64, jak i na przełomie XIX i XX wieku, kiedy to Rosjanie jako pierwsi zaczęli używać nazwy „Słowenia” (od nas: jako pierwszy uznał język słoweński za odrębny w roku 1823 Kazimierz Kucharski, profesor Uniwersytetu Warszawskiego). Wskazał przy tym przewagę praktycznego myślenia Słoweńców nad ich silnymi związkami emocjonalnymi z Polską, podkreślając jednocześnie silne wpływy polskiej myśli politycznej oraz kultury na kształtowanie się polityki Słowenii.
Wprowadzenie do wykładu wygłosił Prof. Milček Komelj z SAZU oraz Ambasador RP w Słowenii Krzysztof Olendzki.
Wykład wzbudził duże zainteresowanie wśród korpusu. Uczestniczący w wykładzie dyplomaci i akademicy podkreślali, iż nie tylko uzyskali oni wiedzę i szerszą perspektywę konfliktu polsko – rosyjskiego z roku 1863, ale także zrozumieli korzenie agresji Rosji na Ukrainę.
Zaproszenie na wydarzenie podpisali Ambasador RP oraz Prezes Słoweńskiej Akademii Nauk. SAZU udostępniła na tę okazję swoją główną salę.
