Susza

Terytorium Polski jest obszarem, na którym zasoby wody są niezbyt duże prognozuje się, że w niedalekiej perspektywie odczuwalny będzie w naszym kraju deficyt wody. Dodatkowo zmiany klimatyczne powodują, że częściej występują nie tylko takie zjawiska jak ulewne opady i związane z nimi powodzie i podtopienia, ale także okresy suszy – czytamy w najnowszym komunikacie z badań CBOS. W poniższej treści prezentujemy wybrane zagadnienia w kontekście zjawiska suszy oraz podtopień.

Według najnowszego raportu Głównego Urzędu Statystycznego „Polska na drodze zrównoważonego rozwoju” klasyfikujemy się na 24 miejscu w Unii Europejskiej pod względem odnawialnych zasobów słodkiej wody przypadających na jednego mieszkańca tuż przed Czechami, Cyprem i Maltą. W raporcie podkreślono, że zasoby wodne w Polsce są relatywnie niewielkie, a dodatkowo cechuje je zmienność sezonowa i zróżnicowanie obszarowe.

3 września 2021 roku, Minister Infrastruktury opublikował rozporządzenie w sprawie przyjęcia Planu przeciwdziałania skutkom suszy. Do przygotowania planu zobligowane jest Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie zgodnie z przepisami art. 240 ust. 2. pkt. 8 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. z 2020 r. poz. 310). Na podstawie art. 185 ust. 6 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2021 r. poz. 624 , 784 i 1564) rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Opady atmosferyczne występujące pod koniec sierpnia oraz z początkiem września oraz dość niskie temperatury ale także zmniejszenie ewapotranspiracji pozwoliły na uzupełnienie w wielu regionach pojawiających się deficytów wody i wpłynęły bezpośrednio na wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego.

Począwszy od okresu wegetacyjnego 2020 r. wnioski o oszacowanie strat w uprawach rolnych spowodowanych wystąpieniem suszy producenci rolni mogą składać wyłącznie za pomocą publicznej aplikacji.

IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą. Opracowanie obejmuje piąty okres raportowania tj. od 1 maja do 30 czerwca 2021 roku.

Działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska, a także konsultacje społeczne przeprowadzone przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie i prace Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi nad Planem Strategicznym Wspólnej Polityki Rolnej, to tylko niektóre tematy poruszone w czasie III spotkania Komitetu Mokradłowego. Komitet został utworzony z inicjatywy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w celu lepszego wdrażania Konwencji Ramsarskiej.

Ponad 31 tysięcy wniosków na dofinansowanie przydomowych instalacji retencyjnych zarejestrowano na Portalach Beneficjenta w ramach drugiej edycji rządowego programu „Moja Woda”. Nabór zakończył się 10 czerwca br. Łączna kwota finansowania we wnioskach złożonych elektronicznie wyniosła 160 mln zł. Kwotę ostateczną wynikającą z wniosków złożonych w wersji papierowej poznamy po 12 lipca.

Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą ogłoszony został przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) w dniu 30 stycznia 1995 roku. Konwencja została przyjęta w Paryżu 17 czerwca 1994, i podpisana tamże 14 października, w imieniu Wspólnoty Europejskiej. Polska przyjęła Konwencję 17 listopada 2001 roku.

Obecne tempo zmian klimatycznych i występujących przy tym anomalii pogodowych powoduje, iż wyrównywanie bilansu wodnego w Polsce w sposób „samoczynny”, za sprawą bardziej sprzyjającej aury staje się coraz bardziej niemożliwe. W niektórych regionach kraju (np. w Wielkopolsce lub na Kujawach) od lat obserwuje się postępujące stepowienie, w innych – jak na Dolnym Śląsku – problem zdążył przybrać postać bardzo niepokojącą - suszy hydrologicznej. Niektórym zmianom możemy przeciwdziałać, do innych musimy się przystosować. Ta prawidłowość dotyczy również lasów. Coraz częściej obserwujemy pojawiające się gwałtowne załamania pogody niosące nawalne, krótkotrwałe deszcze, skutkujące wezbraniami wód i w konsekwencji – powodziami, a jednocześnie wydłużające się w czasie okresy bezdeszczowe. Nierzadko jesteśmy świadkami występowania obu zjawisk równocześnie w obszarze naszego kraju. Las jako ekosystem powinien być przygotowany zarówno na okresu nadmiaru wody, jak i niedoboru.