Szczepionki przeciwko COVID-19. Walka z fałszywymi informacjami
Szczepienia są nadzieją na lepsze jutro i powrót do normalności. To także zwieńczenie ciężkiej pracy naukowców z całego świata. Mimo tego wokół szczepionki przeciw COVID-19 powstały mity, które obalamy już teraz!
Dementujemy nieprawdziwe informacje na temat szczepionek. Szukasz informacji o szczepionce? Korzystaj ze sprawdzonych źródeł – np. gov.pl/szczepimysie lub szczepienia.pzh.gov.pl.
Zgłoś fake news
Jeżeli znalazłeś niepokojące treści w Internecie, które Twoim zdaniem są nieprawdziwe, zgłoś je nam koniecznie przez prosty formularz. Wystarczy, że prześlesz nam link do miejsca, gdzie pojawiają się wprowadzające w błąd informacje.
Zgłoś fake news przez formularz
Szczepionka – bezpieczne narzędzie walki z COVID-19
Szczepionka jest bezpieczna. Zanim trafi na rynek, musi uzyskać pozwolenie na dopuszczenie do obrotu. W przypadku tej grupy produktów wymagania są niezwykle rygorystyczne. W Polsce dopuszczeniem szczepionek do obrotu zajmuje się Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPL). Decyzja może być także podjęta przez Radę Unii Europejskiej lub Komisję Europejską po przeprowadzeniu przez Europejską Agencję Leków procedury scentralizowanej.
Ocena dotyczy jakości, bezpieczeństwa i skuteczności produktu leczniczego – w tym także szczepionek. Rygorystyczne wymagania dotyczące badań skuteczności i bezpieczeństwa szczepionek są większe niż w odniesieniu do innych produktów leczniczych. Celem jest jak najszybsze zapewnienie dostępności skutecznego i bezpiecznego produktu do walki z pandemią. W przypadku szczepionki na COVID-19 terminy administracyjne zostały skrócone. Co ważne, te ułatwienia nie obniżają obowiązujących wymogów.
Umowy o wczesnym zakupie szczepionek były zawierane przez państwa członkowskie Unii Europejskiej z Komisją Europejską. KE bierze pod uwagę wszelkie dane dotyczące jakości, bezpieczeństwa i skuteczności szczepionki w momencie negocjacji umowy. Jeśli jakaś szczepionka nie spełnia wysokich standardów, zostaje eliminowana przez Komisję. Umowy o wczesnym zakupie, uzależniają końcowy zakup od otrzymania dostępu na obrót szczepionki w Unii Europejskiej.
Nieprawdziwe informacje – dementujemy!
Fake news #1 – szczepionki są niesprawdzone i niebezpieczne, bo powstały zbyt szybko
Szczepionki są bezpieczne. Wejście na rynek każdej z nich wymaga spełnienia wielu wysokich standardów, wypracowanych przez kraje Unii Europejskiej. Dopiero po wnikliwej analizie jakości i udowodnieniu pełnego bezpieczeństwa Europejska Agencja Leków, udziela zgodę na możliwość zakupu i korzystania ze szczepionki. W przypadku tej na koronawirusa krótszy czas, wiązał się z wieloma sprzyjającymi czynnikami. Przede wszystkim z usunięciem barier administracyjnych i rekordowym środkom pieniężnym przeznaczonym na wynalezienie szczepionki. Ponadto kluczowa była mobilizacja naukowców z całego świata nad wynalezieniem tej szczepionki. Dodatkowo już istniały prace badawcze nad szczepionką przeciw innego typu koronawirusowi (MERS-CoV), który jest podobny do SARS-CoV-2. Częstym wyzwaniem w procesie weryfikowania bezpieczeństwa jest zebranie odpowiedniej liczby ochotników, co w tym przypadku nie było problemem. Ten preparat leczniczy pomoże zwalczyć COVID-19 i wrócić do normalności.
Fake news #2 – nie ma dowodu epidemiologicznego, że szczepionki zadziałały
Szczepionki w historii ratowały życie milionom osób. Masowe szczepienia znacząco ograniczyły śmiertelność na gruźlicę, wyeliminowały groźną dziecięcą chorobę polio. Tak samo było z odrą, której epidemia została szybko zatrzymana po wynalezieniu szczepionki. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z powodu spadku szczepień przeciwko tej zaraźliwej chorobie odnotowano wzrost zachorowań na odrę. Szczepionki to kamień milowy w naszej walce z COVID-19.
Fake news #3 – nie ma żadnej pandemii, a szczepionka to spisek koncernów farmaceutycznych
Szczepienia to sprawa naszej solidarności i odpowiedzialności. Cały świat walczy z nieznanym dotąd wirusem, który mimo naturalnej odporności ludzkiego organizmu, nie radzi sobie z jego zwalczaniem. Od początku wybuchu pandemii na COVID-19 zachorowały i zmarły miliony osób. Naukowcy dokładają wszelkich starań, aby jak najszybciej zażegnać pandemię. Sukces szczepień zależy też od nas i naszej odpowiedzialności.
Fake news #4 – przecież ludzkość przetrwała miliony lat bez szczepień
Szczepionka to najskuteczniejszy z preparatów leczniczych. Dzięki niemu udało się m.in. doprowadzić do całkowitego zwalczenia ospy prawdziwej. Towarzyszyła ona ludzkości od tysiącleci i przyczyniła się do milionów zgonów na całym świecie. Przykładów zwalczenia chorób przez szczepionkę jest więcej – odra, polio, gruźlica. Szacuje się, że pierwsza znana epidemia dżumy, tzw. dżuma Justyniana doprowadziła do 30 – 50 milionów zgonów. Stanowiło to prawie połowę ówczesnej populacji Europy.
Fake news #5 – szczepionka może wpływać na ludzki genom
Szczepionka wpływa pozytywnie na naszą odporność. Po zaszczepieniu układ immunologiczny uczy się rozpoznawać wirusa. Wytwarza skierowane przeciwko niemu przeciwciała, co jest naturalną obroną organizmu. Szybko rozpoznaje, reaguje, chroni przed zarażeniem się i chorobą. Nie istnieje nawet biologiczna możliwość modyfikowania ludzkiego genomu poprzez zaszczepienie się którąkolwiek z dostępnych szczepionek.
Fake news #6 – szczepionki szkodzą - to nie leki, tylko bliżej nieokreślone wspomaganie
Szczepionki skutecznie walczą z COVID-19. Ten preparat leczniczy będzie prowadzić do odporności populacyjnej na koronawirusa. Każdego dnia przez ten wirus dochodzi do hospitalizacji, a nawet do zgonów. W przeszłości szczepionki skutecznie eliminowały choroby, które dziesiątkowały populacje dotyczy to np. gruźlicy, czy polio. Szczepienia to kluczowy etap w zwalczaniu pandemii.
Fake news #7 – szczepionki przeciw COVID-19 są ukrywane przed ludźmi
Jak najszybsze szczepienia są warunkiem do jak najszybszego powrotu do normalności. Cały proces dystrybucji od Składnicy Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych do dostawy w Punkcie Szczepień to maksymalnie 24h. Ostateczny termin dostawy jest uzależniony od ustalonego z Punktem Szczepień harmonogramu. Istnieje również zabezpieczony stan magazynów RARS i są to przede wszystkim rezerwy na II dawki i ew. zaburzenia dostaw. Cała reszta szczepionek ma już swoje terminy dostaw na konkretne szczepienia lub jest w Punkcie Szczepień. Oficjalne dane dotyczące procesu szczepień są publikowane i codziennie aktualizowane na następującej platformie.
Fake news #8 – wszyscy milczą o skutkach ubocznych po szczepionkach
Szczepionki zostały opracowane według najwyższych standardów, które opracowane zostały przez kraje Unii Europejskiej. Szczegółowe wymogi wprowadzenia na rynek szczepionki weryfikuje Europejska Agencja Leków. Pewne bezpieczeństwo szczepionki to warunek dopuszczenia do użytku.
Istnieje obowiązek zgłoszenia NOP przez lekarza, co wynika z art. 21 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń oraz chorób zakaźnych u ludzi, a za jego niedopełnienie grozi z art. 52 grzywna za niedopełnienie obowiązku zgłoszenia niepożądanego odczynu poszczepiennego. Znaczna większość odczynów poszczepiennych to ból ręki, zaczerwienieni skóry w miejscu ukłucia.
Więcej informacji znaleźć można na stronie.
Fake news #9 – niezaszczepieni nie będą mogli podróżować zagranice
Szczepienia nie będą warunkiem koniecznym do podróży za granice. Unijny Certyfikat COVID, który potwierdza pełne zaszczepienie, ułatwia swobodne podróżowanie obywatelom Unii Europejskiej podczas pandemii. Jest elektronicznym dowodem na to, że dana osoba:
- przebyła chorobę COVID-19
- posiada negatywny wynik testu COVID-19
- została zaszczepiona przeciwko COVID-19
Dowiedź się więcej o Unijnym Certyfikacie COVID.
Fake news #10 – skala utylizacji szczepionek przeciw COVID-19 w Polsce jest ogromna
Każda dawka szczepionki jest ściśle monitorowana. Prawo farmaceutyczne i wymogi producentów szczepionek są bardzo restrykcyjne pod względem zachowywania procedur na każdym etapie – logistyka, dystrybucja, iniekcja. Na przykład przy niektórych tego typu preparatach należy zachować zimny łańcuch dostaw ok. -70*C. Utylizacja dawek szczepionek jest bardzo rzadka w Polsce. Większość przypadków to przede wszystkim brak możliwości uzyskania ostatniej dawki z fiolki (rozpryski preparatu, pozostałości w igłach etc.) i wady mechaniczne fiolek. To dzięki profesjonalnej pracy medyków mamy tak niski próg.
Fake news #11 - szczepionki są nieskuteczne, bo ludzie chorują dalej, nawet po szczepieniu.
Warto zaznaczyć, że szczepionki przeciw COVID-19 nie są panaceum, hamującym inne schorzenia i gwarantującym wieczne życie. Nie ma też preparatów gwarantujących 100% ochronę przed zakażeniem. Przypadki zachorowań na COVID-19 i ciężkich powikłań mogą się zdarzyć nawet po szczepieniu. Jednak przyjęcie szczepionki chroni przed ciężkim przebiegiem choroby i śmiercią.