Polska w Uzbekistanie

1. SCO (Szanghajska Organizacja Współpracy)  
2. EAEU (Eurazjatycka Unia Gospodarcza)
Rola: Uzbekistan prowadzi dialog z EAEU w zakresie handlu i inwestycji. Współpraca z tą organizacją pozwala na korzystanie z preferencyjnych warunków handlowych.
Inicjatywy: Rozmowy dotyczące współpracy w zakresie transportu i logistyki.
EAEU - Information on Uzbekistan's Cooperation with EAEU
3. WTO (Światowa Organizacja Handlu)
Rola: Uzbekistan jest członkiem WTO od 1994 roku, a negocjacje dotyczące pełnoprawnego członkostwa trwają.
Inicjatywy: Uczestnictwo w WTO pozwala Uzbekistanowi na liberalizację handlu i ułatwienie wymiany z innymi krajami.
WTO - Uzbekistan's Trade Policy Review
4. CSTO (Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym)
Rola: Uzbekistan uczestniczy w projektach dotyczących bezpieczeństwa energetycznego i współpracy w zakresie ochrony granic.
CSTO - About the Collective Security Treaty Organization
5. Belt and Road Initiative (BRI)
Rola: Uzbekistan jest kluczowym partnerem w chińskiej inicjatywie „Pasa i Szlaku”, która rozwija infrastrukturę transportową i handlową.
Belt and Road Initiative - Projects in Uzbekistan
6. Zgromadzenie Ogólne ONZ
Rola: Uzbekistan aktywnie uczestniczy w pracach ONZ, promując interesy gospodarcze i działania na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Permanent Mission of Uzbekistan to the UN - Statement by Uzbekistan
7. Organizacja Współpracy Gospodarczej (ECO)
Rola: Uzbekistan jest członkiem ECO, organizacji skupiającej kraje Azji Środkowej i Bliskiego Wschodu, która promuje współpracę gospodarczą.
ECO - Economic Cooperation Organization
8. Inwestycje i współpraca z międzynarodowymi organizacjami finansowymi
Uzbekistan współpracuje z międzynarodowymi organizacjami finansowymi, takimi jak:

IMF: Wsparcie techniczne i doradcze w zakresie reform gospodarczych.
IMF - Uzbekistan's Economic Update
Bank Światowy: Finansowanie projektów rozwojowych w infrastrukturze, edukacji i ochronie środowiska.
World Bank - Uzbekistan Overview
EBOR: Inwestycje w energetykę, transport oraz rolnictwo.
EBRD - Projects in Uzbekistan
BTI 2024 Uzbekistan Country Report
BTI 2024
Gazeta.uz - Uzbekistan ranks 106th in Human Development Index
GAZETA.UZ
UNDP - Uzbekistan Pilot Multidimensional Poverty Index Report 2023
UNDP
WHO - HDI of Republic of Uzbekistan
WHO HEALTH INFO
 

•    Dwustronne relacje handlowe i inwestycyjne (tabela za ostatnie 3 lata),
•    Relacje z UE,
•    Baza traktatowa (między krajem opisywanym a Polską i UE).
 

Uzbekistan aktywnie uczestniczy w wielu inicjatywach i organizacjach wielostronnych o charakterze gospodarczym, co podkreśla jego rosnącą rolę w regionie Azji Centralnej oraz na arenie międzynarodowej:

1. SCO (Szanghajska Organizacja Współpracy)
Rola: Uzbekistan jest członkiem SCO od 2001 roku. Organizacja ta koncentruje się na współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa, ekonomii i kultury w Azji Centralnej. Inicjatywy gospodarcze: W ramach SCO, Uzbekistan współpracuje 
z innymi krajami członkowskimi w zakresie rozwoju transportu, energetyki, handlu i inwestycji. Inicjatywy takie jak "Jedwabny Szlak" mają na celu zwiększenie handlu i współpracy gospodarczej w regionie.

2. EAEU (Eurazjatycka Unia Gospodarcza)
Uzbekistan, mimo że nie jest członkiem EAEU, prowadzi dialog i współpracuje z tą organizacją, zwłaszcza w zakresie handlu i inwestycji. Zacieśnienie relacji z EAEU pozwala Uzbekistanowi na korzystanie z preferencyjnych warunków handlowych z krajami członkowskimi.
3. WTO (Światowa Organizacja Handlu)
Uzbekistan jest członkiem WTO od 1994 roku, prowadzi negocjacje dotyczące pełnoprawnego członkostwa w ww. organizacji. Rząd dąży do zakończenia procesu akcesji, co przyczyni się do liberalizacji handlu i przyciągania inwestycji.
4. Belt and Road Initiative (BRI)
Rola: Uzbekistan jest kluczowym partnerem w chińskiej inicjatywie 
„Pasa i Szlaku”, która ma na celu rozwój infrastruktury transportowej i handlowej.
Inicjatywy: Projektowane są nowe szlaki kolejowe, drogi i porty, co ma na celu zwiększenie możliwości handlowych Uzbekistanu i umocnienie jego roli jako węzła transportowego w Azji Centralnej. 
5. Zgromadzenie Ogólne ONZ
Rola: Uzbekistan aktywnie uczestniczy w pracach ONZ, promując swoje interesy gospodarcze oraz działania na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Inicjatywy: Uczestnictwo w sesjach Zgromadzenia Ogólnego ONZ oraz w specjalistycznych agencjach ONZ (takich jak UNCTAD) pozwala Uzbekistanowi na współpracę z innymi krajami w zakresie rozwoju gospodarczego, technologii oraz polityki handlowej.
6. Organizacja Współpracy Gospodarczej (ECO)
Uzbekistan jest członkiem ECO, organizacji, która skupia kraje Azji Centralnej, Bliskiego Wschodu oraz Kaukazu. Celem ECO jest wspieranie współpracy gospodarczej i handlowej.
Inicjatywy: Uzbekistan bierze udział w projektach dotyczących rozwoju infrastruktury, transportu oraz energii.
7. Inwestycje i współpraca z międzynarodowymi organizacjami finansowymi
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF): W ramach współpracy z IMF, Uzbekistan otrzymuje wsparcie techniczne i doradcze w zakresie reform gospodarczych oraz stabilizacji makroekonomicznej.
Bank Światowy: Uzbekistan współpracuje z Bankiem Światowym przy finansowaniu projektów rozwojowych, w tym infrastruktury, edukacji i ochrony środowiska.
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR): EBOR inwestuje w różne sektory gospodarki uzbeckiej, w tym energetykę, transport oraz rolnictwo, wspierając reformy i modernizację.
8. Inicjatywy regionalne i bilateralne
Współpraca w ramach organizacji regionalnych, takich jak Central Asia Regional Economic Cooperation (CAREC), która skupia się na rozwoju infrastruktury transportowej i handlowej w Azji Centralnej.
 

Reformy wprowadzone przez prezydenta kraju przyciągnęły większe zainteresowanie międzynarodowych inwestorów. Największe inwestycje pochodzą z:

Chin: Chiny są liderem w inwestycjach, szczególnie w sektorze infrastruktury i energetyki. Chińskie firmy finansują liczne projekty związane z wydobyciem gazu, budową elektrowni słonecznych oraz modernizacją sieci kolejowej.

Rosji: Rosja pozostaje jednym z głównych inwestorów w sektorze energetycznym i przemysłowym. Gazprom i Lukoil inwestują w wydobycie gazu i ropy, a rosyjskie banki finansują projekty związane z infrastrukturą 
i przemysłem wydobywczym.

Korei Południowej: Inwestycje z Korei Południowej dotyczą głównie sektorów energetyki odnawialnej oraz produkcji maszyn. Koreańskie firmy inwestują także w nowoczesne technologie i infrastrukturę IT.

Turcji: Turcja inwestuje w przemysł tekstylny, budownictwo oraz turystykę. Turcy budują hotele i ośrodki turystyczne, szczególnie w historycznych miastach, takich jak Samarkanda i Buchara.

Zjednoczonych Emiratów Arabskich: W ostatnich latach ZEA stały się jednym z kluczowych inwestorów w sektorze energetycznym i logistycznym. Współpraca dotyczy także technologii i rozwoju infrastruktury.
•    Główne kierunki inwestycji zagranicznych
Energetyka:
Energetyka jest jednym z głównych obszarów inwestycji. Uzbekistan posiada bogate zasoby gazu ziemnego i energii słonecznej. Chiny, Korea Południowa oraz ZEA inwestują w rozwój odnawialnych źródeł energii, w tym farm solarnych. Wydobycie gazu ziemnego przyciąga rosyjskie i chińskie inwestycje.

Infrastruktura:
Uzbekistan inwestuje w rozwój dróg, kolei, lotnisk oraz portów logistycznych, aby stać się kluczowym węzłem transportowym między Azją i Europą. Chińska inicjatywa Belt and Road wspiera budowę nowych tras handlowych, a inwestycje w modernizację kolei i dróg zwiększają przepustowość Uzbekistanu jako kraju tranzytowego.

Rolnictwo i przemysł spożywczy:
Uzbekistan ma potencjał do rozwoju produkcji rolnej i przetwórstwa spożywczego. Inwestycje w modernizację rolnictwa (zwłaszcza nawadnianie) oraz budowę fabryk przetwórczych wspierają rozwój eksportu produktów rolnych o wyższej wartości dodanej.

Turystyka:
Uzbekistan stawia na rozwój turystyki kulturowej, historycznej 
i przyrodniczej. Inwestycje z Turcji i krajów Zatoki Perskiej przyczyniają się do budowy nowoczesnej infrastruktury turystycznej. Rząd Uzbekistanu od 2017 roku wprowadza ułatwienia wizowe i promuje kraj jako atrakcję turystyczną.
 

System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze

Uzbekistan przez wiele lat był jednym z najbardziej zamkniętych gospodarczo krajów w regionie Azji Środkowej, w dużym stopniu opierając się na modelu centralnie planowanym, z państwem kontrolującym większość kluczowych sektorów. Reformy gospodarcze rozpoczęte w 2017 roku przez prezydenta Shawkata Mirzijojewa znacząco zmieniły kierunek polityki gospodarczej kraju, wprowadzając elementy gospodarki rynkowej. Najważniejsze cele strategii gospodarczej Uzbekistanu to:

• Liberalizacja gospodarki: Stopniowa prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych i deregulacja kluczowych sektorów gospodarki.
• Promocja inwestycji zagranicznych: Ułatwienia dla inwestorów zagranicznych, w tym uproszczone procedury i specjalne strefy ekonomiczne.
• Dywersyfikacja gospodarki: Uzbekistan przez długi czas był zbyt zależny od eksportu surowców naturalnych, szczególnie gazu ziemnego i bawełny. Obecna strategia stawia na rozwój nowych sektorów, w tym przemysłu przetwórczego, turystyki i technologii informatycznych.
• Poprawa infrastruktury: Znaczące inwestycje w rozwój infrastruktury transportowej, energetycznej oraz cyfrowej mają na celu poprawę warunków dla rozwoju gospodarczego.
• Stabilizacja makroekonomiczna: Utrzymanie niskiej inflacji, stabilizacja kursu waluty oraz zmniejszenie deficytu budżetowego to priorytety rządu w ramach prowadzonej polityki makroekonomicznej. W ramach reform Uzbekistan podejmuje współpracę z międzynarodowymi instytucjami finansowymi, takimi jak Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) i Bank Światowy, co wzmacnia wiarygodność rządu na arenie międzynarodowej.
   

Gospodarka Uzbekistanu jest zróżnicowana, choć wciąż zdominowana przez kilka kluczowych sektorów. Według najnowszych danych główne sektory
i ich udział w PKB wyglądają następująco:

Rolnictwo (ok. 25% PKB): Tradycyjnie największy sektor gospodarki Uzbekistanu, choć jego udział w PKB stopniowo maleje. Produkcja bawełny odgrywa kluczową rolę, choć Uzbekistan stara się dywersyfikować rolnictwo poprzez rozwój innych upraw, takich jak pszenica, warzywa, owoce i wino. Uzbekistan jest jednym z największych światowych producentów bawełny, choć ten sektor zmaga się z problemami związanymi z niską wydajnością i zmianami klimatycznymi.

Przemysł (ok. 34% PKB): Wydobycie surowców, takich jak gaz ziemny, miedź, złoto i uran, to główne źródło dochodów przemysłu uzbeckiego. Kraj ma bogate zasoby naturalne, ale potrzebuje znaczących inwestycji, aby poprawić efektywność wydobycia i przetwarzania. Przemysł tekstylny, przemysł spożywczy i chemiczny także odgrywają istotną rolę w gospodarce. W ostatnich latach Uzbekistan inwestuje w rozwój przemysłu maszynowego i metalurgicznego, aby zwiększyć wartość dodaną produkcji przemysłowej.

Usługi (ok. 41% PKB): To najszybciej rosnący sektor, który obejmuje handel, transport, finanse, telekomunikację oraz turystykę. Sektor usługowy wzrósł wraz z liberalizacją gospodarki, a rozwój cyfryzacji i nowych technologii przyczynia się do jego ekspansji. Wzrost znaczenia turystyki, zwłaszcza w takich historycznych miastach jak Samarkanda, Buchara i Chiwa, przyciąga coraz więcej zagranicznych turystów.
 

Uzbekistan przez wiele lat prowadził politykę ścisłej kontroli kursu walutowego, co doprowadziło do rozwoju czarnego rynku wymiany walut. Do 2017 roku różnica między oficjalnym kursem wymiany a tym oferowanym na rynku czarnym była znacząca, co utrudniało inwestycje 
i prowadzenie działalności gospodarczej. Od września 2017 roku rząd Uzbekistanu wprowadził reformę, która pozwoliła na liberalizację rynku walutowego. Kurs sumu uzbeckiego (UZS) jest teraz w większym stopniu regulowany przez rynek, choć bank centralny Uzbekistanu odgrywa istotną rolę w jego stabilizacji. Rezerwy walutowe kraju oraz polityka ostrożnościowa banku centralnego pomagają stabilizować walutę, choć kraj wciąż boryka się z problemem inflacji, która wynosiła w ostatnich latach około 10-15%. Uzbekistan dąży do utrzymania stabilnej inflacji, co jest kluczowe dla zwiększenia zaufania inwestorów zagranicznych i poprawy warunków życia mieszkańców.

Uzbekistan jest bogaty w surowce naturalne, które odgrywają kluczową rolę w gospodarce kraju. Najważniejsze surowce to:

Gaz ziemny: Uzbekistan jest jednym z największych producentów gazu ziemnego w regionie. Eksport gazu jest kluczowym źródłem dochodów, 
a kraj dąży do modernizacji infrastruktury wydobywczej i transportowej, 
aby zwiększyć wydajność produkcji.
Złoto: Uzbekistan jest jednym z 10 największych producentów złota na świecie. Przemysł wydobywczy złota jest jednym z najważniejszych sektorów eksportowych.
Miedź i uran: Znaczące rezerwy miedzi i uranu czynią Uzbekistan jednym
 z ważniejszych graczy na rynku surowców energetycznych.
Kluczowym wyzwaniem dla Uzbekistanu jest modernizacja technologiczna tych sektorów oraz dywersyfikacja gospodarki poprzez rozwój nowych technologii. Kraj stara się przyciągnąć zagraniczne inwestycje w rozwój innowacyjnych technologii, w tym odnawialnych źródeł energii.

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

Na poprawę dostępu do uzbekistańskiego rynku dla polskich towarów i usług powinno wpływać wejście w życie nowej Umowy o Pogłębionym  Partnerstwie z Unią Europejską (EPCA) negocjowanej obecnie przez obie strony. Uzbekistan aktywnie stara się o wstąpienie do organizacji WTO, co również wpłynie pozytywnie na dostęp do rynku towarów i usług dla szerszego grona zainteresowanych krajów. Ma to służyć dywersyfikacji kontaktów handlowych Uzbekistanu i budować zaufanie.

W tym celu Uzbekistan stosuje szereg instrumentów obliczonych na zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej i stara się zachęcać zagranicznych inwestorów oferując im pomoc, doradztwo oraz często ulgi podatkowe.

Informacje szczegółowe o stawkach celnych można znaleźć na stronie

https://nrm.uz/contentf?doc=548669_stavki_importnyh_tamojennyh_poshlin_(prilojenie_n_1_k_postanovleniyu_prezidenta_ruz_ot_29_06_2018_g_n_pp-3818)&products=1_vse_zakonodatelstvo_uzbekistana

Obniżenie stawki VAT na towary od 1 października 2019 r.

Podatek VAT od towarów i usług został wprowadzony 1 stycznia 2019 roku i wywołał olbrzymie zamieszanie w Uzbekistanie. Spowodował lawinowy wzrost cen i zamieszanie związane ze sposobem jego ukazywania na rachunkach, stawkami oraz rozliczeniami. Doprowadziło to do problemów z dostawą towarów do sklepów i produktami importowanymi.

Zgodnie z dekretem Prezydenta RU z 25 września 2019 roku stawka podatku VAT ulega zmniejszeniu do 15 % od 1 października 2019 r.

Zgodnie z komentarzami Ministerstwa Finansów ma to zniechęcić firmy do przechodzenia w cień i unikania płacenia podatków. Spowoduje to jednak zmniejszenie planowanych wpływów budżetowych w przyszłym roku na 10 trylionów sum (ok 2 % PKB). Jak ujawniono, liczba podmiotów płacących VAT wzrosła od początku roku z 7tys do 35 tys., co dwukrotnie przewyższyło prognozy MF.

Lista produktów o zerowych stawkach

Dostęp do rynku pracy

Zasady zatrudnienia pracowników reguluje w Uzbekistanie  Kodeks pracy. Przepisy te odnoszą się też do pracowników zagranicznych zatrudnionych na umowę o pracę, w tym także w podmiotach gospodarczych z udziałem lub będących własnością zagranicznej osoby prawnej lub fizycznej.

Praca dla cudzoziemca

Cudzoziemiec, który chce podjąć pracę w Uzbekistanie, musi legitymować się „Potwierdzeniem prawa do pracy" ("Confirmation for the Employment"), które wydaje Agencja ds. Zewnętrznej Migracji Zarobkowej.

Cały proces opisany jest w Rozporządzeniu Rady Ministrów RUz № 244 „O uchwale przyjęcia przepisów w sprawie procedury przyciągnięcia  i wykorzystania zagranicznej siły roboczej w RUz” z dnia 25 marca 2019r.

https://lex.uz/docs/4251566

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Dostęp do rynku nieruchomości obywateli obcych krajów  jest regulowana Rozporządzeniem Rady Ministrów RUz №92 z dnia 27 lutego 1999 r. „O uporządkowaniu nabycia nieruchomości przez obcokrajowców oraz osób bez obywatelstwa”.

https://www.lex.uz/acts/269963

Dodatkowo, zgodnie z Dekretem Prezydenta RUz № УП-5611 z dnia 5 stycznia 2019 roku

„O dodatkowych środkach w celu przyspieszenia rozwoju turystyki w RUz” obce obywateli  109  państw będą mogli uzyskać pozwolenie na pobyt przy nabyciu nieruchomości za określoną kwotę na  terytorium Uzbekistanu.

https://lex.uz/ru/docs/4143186

W Uzbekistanie nie ma większego problemu z wynajmem lokali biurowych i mieszkań Trwa „boom” budowlany i w wielu częściach miasta powstają nowoczesne budynki biurowe i mieszkalne. Agencje pośredniczące  w wynajmie nieruchomości pobierają zazwyczaj prowizję w wysokości 50-100%  miesięcznego czynszu.

System zamówień publicznych

W Uzbekistanie przy realizacji zamówień publicznych stosowane są przetargi. W przetargach mogą uczestniczyć osoby prawne (krajowe i zagraniczne) niezależnie od formy własności, spełniające określone wymogi oraz posiadające odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie. W większości przypadków przetargi poprzedzone są wstępną procedurą kwalifikacyjną mającą na celu wyłonienie ew. oferentów. Informacje Informację o przetargach organizowanych w Uzbekistanie można uzyskać na stronach internetowych: http://www.chamber.uz/en/tenders/uzbekistan , http://www.tenderweek.com

Nowy Rok – 1 stycznia
Dzień Kobiet – 8 marca
Nawruz (święto nowego roku w kalendarzu perskim) – 21 marca
Dzień Pamięci i Uznania – 9 maja 
Dzień Niepodległości – 1 września
Dzień Konstytucji – 8 grudnia
Ramazan Chait i Kurban Chait – ruchome święta religijne, zależne od kalendarza islamskiego.